Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, 1990-2003

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

Door de toepassing van onder andere driewegkatalysator, oxidatiekatalysator en schonere motoren zijn voor de doelgroep Verkeer en vervoer de emissies naar lucht van de meeste stoffen gedaald. De emissie van kooldioxide neemt nog steeds toe.

Feitelijke emissies en NEC199019952000200120022003
       
 miljoen kg    
       
Kooldioxide (CO2)1)29 40032 20036 50036 70037 30038 100
Wegverkeer23 40026 20030 30030 70031 30032 000
w.v.personenauto's15 30017 00018 70018 80019 20019 600
 lichte bedrijfsvoertuigen2 1202 6904 3004 5004 7304 940
 zware bedrijfsvoertuigen5 7506 3106 9307 0207 1007 170
 motorfietsen en bromfietsen234272299303318339
Overig verkeer3 2703 5403 8003 8703 7503 790
Mobiele werktuigen2 5402 3402 4102 2102 2602 500
Zeescheepvaart3 8504 3004 7704 9105 0405 210
       
Distikstofoxide (N2O)1)0,91,61,61,61,61,6
w.o.wegverkeer0,81,51,51,51,51,5
Zeescheepvaart0,10,10,10,10,10,1
       
Methaan (CH4)1)7,75,94,74,34,14,0
w.o.wegverkeer7,35,54,33,93,73,6
Zeescheepvaart0,10,10,20,20,20,2
       
Stikstofoxiden (NOx) 2)350300268258251247
Wegverkeer267219184177170163
w.v.personenauto's15110973666056
 lichte bedrijfsvoertuigen191921212121
 zware bedrijfsvoertuigen979191908986
 motorfietsen en bromfietsen0,20,30,40,40,40,4
Overig verkeer505455555353
Mobiele werktuigen383635303135
Zeescheepvaart89102116120123127
       
Zwaveldioxide (SO2)2)18189,37,26,66,9
w.o.wegverkeer13123,31,50,90,9
Zeescheepvaart515467697173
       
Koolmonoxide (CO)2)786575478446424411
Wegverkeer720503401371349335
w.v.personenauto's600403305278256244
 lichte bedrijfsvoertuigen543224222119
 zware bedrijfsvoertuigen252119191918
 motorfietsen en bromfietsen414852525354
Overig verkeer253233333233
Mobiele werktuigen242222192022
Zeescheepvaart161719202021
       
Vluchtige organische stoffen (VOS)2)3)2021491111059995
Wegverkeer, verbranding1409162575350
w.v.personenauto's1076743383432
 lichte bedrijfsvoertuigen116,75,04,74,64,2
 zware bedrijfsvoertuigen9,56,84,84,64,44,3
 motorfietsen en bromfietsen1211109,59,79,7
Wegverkeer, verdamping484236353432
Overig verkeer8,9129,29,48,48,3
Mobiele werktuigen4,34,04,03,53,64,0
Zeescheepvaart3,23,53,63,83,94,0
       
Fijn stof (PM10)2)4)232017161616
Wegverkeer, verbranding16128,98,48,07,4
w.v.personenauto's5,84,23,23,02,92,7
 lichte bedrijfsvoertuigen4,33,22,82,72,52,3
 zware bedrijfsvoertuigen5,44,22,82,62,52,4
 motorfietsen en bromfietsen0,10,10,10,10,10,1
Wegverkeer, slijtage2,52,83,23,23,33,3
Overig verkeer1,92,02,12,12,02,0
Mobiele werktuigen3,33,13,02,62,62,9
Zeescheepvaart7,38,29,59,81010
       
Bron: CBS (2005), Emissieregistratie (2005).CBS/MNC/mei05/0128
1) Feitelijke emissies.
2) Emissies volgens NEC-richtlijn.
3) Emissies door zowel verbranding als verdamping, exclusief methaan.
4) Emissies door zowel verbranding als slijtage van bandenm remmen, wegdek en bovenleidingen.
N.B. Alle totalen zijn exclusief zeescheepvaart.

Ontwikkeling emissie koolmonoxide en vluchtig organische stoffen

Sinds 1990 zijn de emissies van koolmonoxide en vluchtige organische stoffen (VOS) met 50% verminderd. Dit is voornamelijk toe te schrijven aan de stapsgewijs aangescherpte Europese emissie-eisen voor de typekeuring van motorvoertuigen. De eisen voor de kwaliteit van de uitlaatgassen hebben uiteindelijk geresulteerd in de toepassing van driewegkatalysatoren bij personen- en bestelauto's op benzine en LPG. Nieuwe diesel-personenauto's worden vanaf 1996 uitgerust met een oxidatiekatalysator. Bij diesel-bestelauto's vindt dit plaats vanaf 2000. De eisen met betrekking tot de verdamping van benzine uit het brandstofsysteem van voertuigen hebben geleid tot het inbouwen van koolstoffilters vanaf 1989. Tussen 1990 en 2003 zijn de (VOS)-verdampingsemissies met 30% verminderd.

Ontwikkeling kooldioxide-emissie

Tussen 1990 en 2003 heeft de groei van de kooldioxide-emissie door het wegverkeer gelijke tred gehouden met de groei van het aantal voertuigkilometers. Dit betekent dat wegvoertuigen gemiddeld in deze periode niet zuiniger zijn geworden.

Ontwikkeling emissie stikstofoxiden

Na een lichte stijging in de jaren tachtig daalt de emissie van stikstofoxiden vanaf 1990 door enerzijds het gebruik van driewegkatalysatoren in personen- en bestelauto's en anderzijds de toepassing van steeds schonere dieselmotoren met uitlaatgasrecirculatie (EGR). Dit laatste is vooral van belang bij zware bedrijfsvoertuigen. Ten opzichte van 1990 is de emissie van stikstofoxiden door het wegverkeer met 40% gedaald.

Ontwikkeling emissie fijn stof

Bijna 80% van de emissie van fijn stof door verkeer en vervoer ontstaat bij de verbranding van dieselolie ('dieselrook'); de overige 20% is bijna geheel afkomstig uit slijtage van wegdek, banden, remvoeringen en bovenleidingen. De emissie van fijn stof door het wegverkeer is in de periode 1990-2003 met 40% afgenomen. Dit is voornamelijk te danken aan schonere dieselmotoren in zware bedrijfsvoertuigen. Bij een aantal automerken wordt bij modellen met een dieselmotor een roetfilter toegepast om de emissie van fijn stof terug te dringen. Ook de ter bestrijding van stikstofoxiden toegepaste uitlaatgasrecirculatie heeft een verlagend effect op de emissie van fijn stof.

Ontwikkeling emissie zwaveldioxide en loodverbindingen

De emissies van loodverbindingen en zwaveldioxide door het wegverkeer zijn in de loop der jaren drastisch verminderd. Dit is een gevolg van het door wettelijke maatregelen afgedwongen gebruik van loodvrije benzine en laagzwavelige dieselolie. Een uitzondering hierop vormen de emissies van zwaveldioxide door zeeschepen. Deze zijn tussen 1990 en 2003 met ruim 40% gestegen. Het aandeel door verkeer en vervoer in de totale zwaveldioxide-emissie in Nederland bedraagt bijna 60%. Driekwart hiervan betreft emissies door de zeevaart op het Nederlands deel van het continentaal plat (NCP).
De emissie van loodverbindingen door voertuigen is verwaarloosbaar geworden.

Ontwikkeling emissie distikstofoxide

De emissie van distikstofoxide neemt sinds 2000 licht af. Dit komt door de invoering van de nieuwste generatie katalysatoren. Ook de emissies door zware bedrijfsvoertuigen (diesel) nemen af doordat EURO3-motoren aanmerkelijk minder distikstofoxide produceren dan hun voorgangers.

Oorzaken van emissies

Bronnen

Relevante informatie

  • Meer gegevens over de emissies van mobiele bronnen vindt u in StatLine (CBS) en het Datawarehouse (Emissieregistratie).

Technische toelichting

Naam van het gegeven
-
Omschrijving
-
Verantwoordelijk instituut
-
Berekeningswijze
-
Basistabel
-
Geografische verdeling
-
Verschijningsfrequentie
-
Opmerking
Er is een verschil in de berekening van de broeikasgasemissies volgens de IPCC en de feitelijke emissies zoals deze in deze indicator worden vermeld. De IPCC-emissies door wegverkeer worden berekend op basis van de afzet van motorbrandstoffen; de feitelijke emissies worden berekend op basis van het aantal voertuigkilometers op Nederlandsgrondgebied.De methodiek voor de berekening van de emissies door mobiele bronnen wordt jaarlijks aangepast. De meest recente methodiekbeschrijving geeft het rapport Klein, J., et al. (2004).
Betrouwbaarheidscodering
-

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
37
Bekijk meer Bekijk minder

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, 1990-2003 (indicator 0128, versie 07,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.