Aantasting ozonlaag: inleiding
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
Het thema Aantasting van de ozonlaag gaat over ozon in de stratosfeer. In deze laag op ongeveer 15 tot 30 km hoogte bevindt zich van nature relatief veel ozon. Deze ozon beschermt de aarde tegen te hoge instraling van ultraviolet (UV)-licht.
Door de afgenomen hoeveelheid ozon in de stratosfeer is de UV-straling toegenomen. Dat kan bij de mens leiden tot tal van schadelijke gezondheidseffecten op korte en lange termijn. Daarnaast kunnen effecten in de natuur (zowel op land als in water) en in de voedselproductie optreden.
Aantasting van de ozonlaag
Chloor-, broom- en stikstofverbindingen beïnvloeden de concentratie van ozon in de stratosfeer in negatieve zin. Chloor- en broomverbindingen worden sinds begin twintigste eeuw voornamelijk door de mens in de atmosfeer gebracht in de vorm van CFK's, halonen, HCFK's en methylbromide. Deze stoffen zijn voornamelijk gebruikt als koelmiddel in koelkasten, voor chemische reiniging, in spuitbussen, als brandblusmiddel, voor het maken van schuimen en voor grondontsmetting (methylbromide). De grootste bijdrage aan de hoeveelheid stikstofverbindingen in de stratosfeer komt van lachgas (N2O). Dit gas komt voornamelijk van natuurlijke bronnen, maar wordt ook voor een deel door de mens in de atmosfeer gebracht.
Ontwikkeling dikte van de ozonlaag
Metingen hebben aangetoond dat vanaf ongeveer 1980 de dikte van de ozonlaag is afgenomen. De verwachting is dat de afname op zijn grootst was rond 2000, waarna herstel van de ozonlaag kan gaan optreden. Een volledig herstel duurt ongeveer 50 jaar.
Relevante stoffen
- CFK = Volledig gehalogeneerde chloorfluorkoolwaterstof
- HCFK = Onvolledig gehalogeneerde chloorfluorkoolwaterstof
- HFK = Fluorkoolwaterstof
- PFK = Perfluorkoolwaterstof
- Halonen = Koolwaterstoffen met een of meerdere broomatomen
Bronnen
- WMO (2003 in preparation). Scientific assessment of ozone depletion: 2002. World Meteorological Organization, Global Ozone Research and Monitoring Project (report no. ??), Geneva.
Relevante informatie
- Meer informatie over aantasting van de ozonlaag is te vinden op de volgende Engelstalige websites:
- UNEP, Frequently Asked Questions About the Ozone Layer and Related Environmental Effects
- EPA (Environmental Protection Agency), with information about: science of ozone depletion, the regulatory approach to protecting the ozone layer, and on alternatives to ozone-depletion substances.
- TEAP Technology and Economic Assessment Panel (TEAP) of the Montreal Protocol
- NASA/TOMS, most recent ozone maps and data
- NOAA, Scientific Assessment of Ozone Depletion: 1998
- ETC/ACC (Europeen Topic Center on Air and Climate Change).
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Aantasting ozonlaag: inleiding (indicator 0173, versie 03,