Stiltegebieden in Nederland, 2008

Wat zijn Stiltegebieden?

Het begrip stiltegebied vindt zijn oorsprong in de Wet geluidhinder (Staatsblad, 1979). Stiltegebieden waren daarin gedefinieerd als gebieden waarin de geluidbelasting door toedoen van menselijke activiteiten zo laag is, dat de in dat gebied heersende natuurlijke geluiden niet of nauwelijks worden gestoord. In 1993 is het artikel over stiltegebieden in de Wet geluidhinder komen te vervallen en het wettelijk kader overgenomen in de Wet milieubeheer. Tot de gebieden behoren in elk geval:

• de gebieden die in de Natuurbeschermingswet zijn aangewezen als beschermd natuurmonument of als staatsnatuurmonument,
• de gebieden die zijn aangewezen ter uitvoering van de Overeenkomst inzake watergebieden van internationale betekenis, in het bijzonder als verblijfplaats voor watervogels (Conventie van Ramsar (1971), Trb. 1975, 84).

Er kunnen bij het aanwijzen van stiltegebieden ook uitzonderingen worden gemaakt. Dit is het geval voor de stiltegebieden in de Waddenzee. Deze stiltegebieden bevatten de militaire laagvliegroutes bij Vlieland. Het areaal stiltegebied dat op de uitzonderingslijst staat is ongeveer 33.000 hectare. Er is één gebied in Nederland (Oosterzand in Drenthe) wat aangewezen als toekomstig stiltegebied. Dit gebied is ongeveer 500 hectare groot.
Ten opzichte van voorgaande inventarisaties is het totale oppervlakte stiltegebied nagenoeg gelijk gebleven. Ook valt op dat het aantal gebieden in de groep 'nog niet in werking' sterk is afgenomen (zie het archief onderaan deze pagina).

Volgens artikel 4.9 van de Wet milieubeheer (zie referenties) dienen de provincies eenmaal per vier jaar een provinciaal milieubeleidsplan vast te stellen. Daarin wijzen zij gebieden aan waarin voor het behoud van de kwaliteit van het milieu of aspecten daarvan bijzondere bescherming nodig is; de milieubeschermingsgebieden. In het geval van stiltegebieden gaat het dan om het aspect stilte. Daarnaast dienen de provinciale staten een provinciale milieuverordening vast te stellen, waarin regels zijn opgenomen die geluidhinder in stiltegebieden voorkomen of beperken (artikel 1.2).

• Milieubeschermingsgebieden, 2002