Energieprijzen voor enkele energiedragers, 2010-2022

De energieprijzen fluctueren sterk en vertonen niet allemaal hetzelfde beeld. Met name de olie lijkt haar eigen prijsontwikkeling te volgen. In de periode 2010-2022 gaan de olieprijzen zeer hard op en neer, van 125 dollar in 2012 tot slechts 27 dollar in 2020 en weer terug naar 116 dollar in 2022. De kolenprijs, aardgas- en elektriciteitsprijzen zijn in 2021 en 2022 enorm gestegen.


De prijzen van olie, steenkool, aardgas en elektriciteit worden uitgedrukt in lopende prijzen, oftewel prijzen die op het betreffende moment voor de energiedrager moesten worden betaald.

Wereldolieprijs

In juni 2014 kostte een vat aardolie (Europe Brent) nog bijna 112 dollar. Dit is de laatste topnotering. Daarna daalde de wereldolieprijs flink tot iets minder dan 50 dollar in januari 2015 als gevolg van een lage vraag en groot aanbod. Door een stagnatie van de economieën van China, Rusland, Brazilië en Europa hadden de industrieën daar een aantal jaren minder energie nodig en was er minder brandstof nodig voor transport. Tevens wordt er in de Verenigde Staten steeds meer olie voor de eigen markt geproduceerd. In januari 2016 lag de olieprijs op nog maar een kleine 32 dollar per vat, waarna de prijs langzaam weer toenam tot een niveau van 81 dollar per vat in oktober 2018. Daarna volgde weer een scherpe daling tot net geen 27 dollar per vat rond april 2020. Dit was grotendeels het gevolg van sterk teruggelopen vraag als gevolg van het uitbreken van de corona pandemie. Aan het einde van 2020 was de prijs hersteld naar 50 dollar per vat. In 2021 zijn de prijzen verder gestegen met een piek in november van 80 dollar per vat. In 2022 zijn de prijzen verder gestegen naar een hogere piek van 116 dollar per vat in juni, mede door het weer aantrekken van de economie in bijna heel de wereld.

Steenkoolprijs

Steenkool blijft vooralsnog een goedkope energiebron en blijft daarmee ondanks de grote milieunadelen interessant voor een betaalbare energievoorziening. De kolenprijs kende een dalende trend tot 2017, maar is tot en met eind 2018 flink toegenomen. Daarna zakte de prijs weer tot de tweede helft van 2021, waarna de prijs verdubbelde in de tweede helft van het jaar door de hoge prijzen van andere energiedragers. Eind 2022 kwam de prijs voor kolen een aantal maanden boven de 300 euro.

Aardgasprijs

De prijzen voor aardgas kenden van 2010 tot en met de eerste helft van 2021 een relatief stabiel prijsverloop. Eind 2021 schoten de prijzen omhoog en in 2022 nog veel meer, met name door de uitgebroken oorlog en alle gevolgen voor leveringszekerheid en afhankelijkheid van Rusland. Traditioneel zijn de prijzen voor huishoudens een stuk hoger dan de prijzen voor (groot)zakelijke verbruikers. Omdat grootzakelijke industrie directer op de groothandelsprijzen zit en de huishoudens een mix van variabele en vaste contracten kent, is dit beeld gedraaid in de onrustige gasmarkt.

Elektriciteitsprijs

De elektriciteitsprijs hangt onder andere af van de brandstofprijzen van olie, kolen en aardgas. Een andere belangrijke component wordt gevormd door de kosten voor de centrales en transportnetten. Dit is de reden dat de invloed van de brandstofprijzen minder doorwerkt in de prijs van elektriciteit.

Bronnen

Relevante informatie

  • De databank StatLine van het CBS bevat gegevens over de prijzen van een groot aantal andere energiedragers. Meer gegevens over energieprijzen staan ook op de website van EIA.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Energieprijzen voor enkele energiedragers
Omschrijving
Prijzen van de volgende energiedragers:
1. wereldolieprijs (Europe Brent) (in dollar per vat);
2. invoerprijs van ketelkolen (steenkool dat gebruikt wordt in ketels in elektriciteitscentrales) uit niet- EU-landen (in euro per 1000 kg);
3. eindverbruikersprijzen aardgas (huishoudens, zakelijk, grootzakelijk) (in euro per GJ, excl. BTW en belastingen);
4. eindverbruikersprijzen elektriciteit (huishoudens, zakelijk, grootzakelijk) (in euro per MWh, excl. BTW en belastingen);
Voor de wereldolieprijs worden maandelijkse gegevens gepresenteerd. Voor steenkool gaat het om kwartaalgegevens. Voor aardgas, elektriciteit gaat het om jaarcijfers. De gepresenteerde prijzen zijn zogenaamde lopende prijzen. Lopende prijzen zijn prijzen die op het betreffende moment betaald moesten worden.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Berekeningswijze
Zie de betreffende methodebeschrijvingen (CBS)
Geografische verdeling
Nederland
Andere variabelen
Wereldprijzen van diverse energiedragers en gemiddelde eindverbruikersprijzen van aardgas en elektriciteit voor diverse categorieën klein- en grootverbruik.
Verschijningsfrequentie
Dagelijks (aardolie), per kwartaal (aardgas, elektriciteit, ketelkolen).
Betrouwbaarheidscodering
Wereldolieprijs: Integrale waarneming;
Eindverbruikersprijzen aardgas en elektriciteit: Schatting gebaseerd op een groot aantal zeer accurate metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is;
Invoerprijs steenkool: Schatting gebaseerd op een groot aantal zeer accurate metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is;

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Energieprijzen voor enkele energiedragers, 2010-2022 (indicator 0554, versie 15,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.