Bodemgebruik, 1900-2006

U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.

De laatste halve eeuw is de oppervlakte agrarisch gebied en het oppervlakte natuur afgenomen, terwijl de hoeveelheid bos en vooral bebouwd gebied is toegenomen.

Areaal natuur stabiliseert

Vanaf 1900 neemt de oppervlakte natuurlijk terrein voortdurend af. Deze afname is de laatste jaren tot stilstand gekomen. De hoeveelheid bos is daarentegen in de eerste helft van de twintigste eeuw ongeveer gelijk gebleven en in de tweede helft geleidelijk toegenomen. Het agrarische gebied nam vanaf 1900 tot rond 1950 in omvang toe; vóór 1940 vooral ten gevolge van ontginningen en na 1945 vooral door de inpoldering van de Zuiderzee. De afname van het agrarische gebied na de jaren vijftig is vooral veroorzaakt door toenemend grondgebruik voor woongebieden, industrie en infrastructuur.

Bodemgebruik in Europa

Een klein en dichtbevolkt land als Nederland heeft van alle landen van de Europese unie het kleinste aandeel natuur en bos. Andere kleine en dichtbevolkte landen met weinig natuur en bos zijn België en Malta.
Een groot areaal natuur hangt meestal samen met een klein aandeel agrarisch gebied. Nederland heeft nog wel een groot aandeel agrarisch gebied ten opzichte van andere landen.

Bronnen

  • CBS (1994). Vijfennegentig jaren statistiek in tijdreeksen 1899-1994. Centraal Bureau voor de Statistiek. Heerlen/Voorburg.
  • Eurostat (2008) Agricultural statistics. Main results - 2006-2007. Eurostats pocketbooks. Luxembourg.
  • Knol, W.C. , H. Kramer en H. Gijsbertse (2004). Historisch grondgebruik Nederland, een landelijke reconstructie van het grondgebruik rond 1900. Alterra-rapport 573. Alterra, Wageningen.
  • NSO (2008) Malta Land Use 2006. In: Malta in figures 2008. Malta National Statistics Office, Valletta.
  • Turner, Barry (ed.) (2008). The Statesman's yearbook 2009. Palgrave Macmillan, New York.
  • Visser, H (2000). Bodemgebruik in Nederland. Kwartaalbericht Milieustatistieken 2000/2: 5-9.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Bodemgebruik vanaf 1900
Omschrijving
Arealen bodemgebruik vanaf 1900 in 4 hoofdgroepen en areaal natuur en bos in Nederland vergeleken met andere landen.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Berekeningswijze
De reeks heeft alleen betrekking op gemeentelijk ingedeelde gronden. In de jaren 1949/1950 en 1957/1958 kan de grote toename van gemeentelijk ingedeelde gronden van invloed zijn geweest op het areaal natuurlijk terrein. In de reeks zijn enkele trendbreuken aanwezig die verband kunnen houden met wijzigingen in de classificatie en/of in de meetmethode. Zulke wijzigingen hebben in 1949/1950, 1976/1977,1989/1993 en 1996/2000 plaatsgevonden.

Het bebouwd gebied is samengesteld uit woongebieden en industrieterreinen uit de statistiek bodemgebruik. Het jaar 1946 is gekozen in plaats van 1945 vanwege zeer afwijkende cijfers in 1945. Natuur omvat hier alleen de natte en droge natuurlijke terreinen. Agrarisch land dat als natuurgebied beheerd wordt, zoals bloemrijke hooilanden, schraallanden en dergelijke, vallen onder de categorie agrarisch gebied. Vanaf het jaar 2000 is een andere methodiek gevolgd, die gebaseerd is op de digitale topografische kaart. Voor 1996 zijn zowel cijfers beschikbaar volgende de oude en de nieuwe methode, met behulp hiervan zijn de cijfers van 1900-1996 gecorrigeerd. Het aandeel bebouwd uit 1900 is overgenomen uit de publicatie van Knol et al. (2004).De verdeling over de verschillende vormen van bodemgebruik is gebaseerd op een tabel uit Corine 2000 (zie integraal ruimtegebruik van Europa). Voor ontbrekende landen is deze aangevuld met gegevens van Eurostat (Eurostat Land Use) en voor Malta van het Malteser statistische bureau.
Basistabel
Zie tabel in Statline (CBS)
Geografische verdeling
Nederland en Europa
Verschijningsfrequentie
vierjaarlijks
Achtergrondliteratuur
CBS (1994). Vijfennegentig jaren statistiek in tijdreeksen 1899-1994. Centraal Bureau voor de Statistiek. Heerlen/Voorburg. Visser, H (2000). Bodemgebruik in Nederland. Kwartaalbericht Milieustatistieken 2000/2: 5-9.
Betrouwbaarheidscodering
C. Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
07
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
06
versie‎
05
versie‎
04
versie‎
03
versie‎
02

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Bodemgebruik, 1900-2006 (indicator 1001, versie 06,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.