Aantalsontwikkeling Rivierkreeft
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
De Europese rivierkreeft is bijna geheel uit ons land verdwenen; slechts in één beek in Nederland komt nog een populatie voor.
Ontwikkeling
In de 19e eeuw kwam de Europese rivierkreeft algemeen voor in beken en rivieren van het stroomgebied van Maas, Rijn en IJssel. De soort werd gehouden in speciale vijvers en was plaatselijk zo talrijk dat jaarlijks grote aantallen voor consumptie werden aangeboden. Vermoedelijk heeft de kreeftenpest omstreeks het eind van de 19e eeuw ook ons land bereikt. Deze voor Europese rivierkreeften dodelijke schimmelinfectie is meegekomen met geïmporteerde Amerikaanse rivierkreeften en heeft zich over geheel West- en Centraal-Europa uitgebreid. De vrij levende populaties zullen toen voor een groot deel zijn gedood. Door herintroducties uit onaangetaste gebieden is geprobeerd de wateren weer te bevolken, maar rond 1900 werden nog maar weinig kreeften meer op markten aangeboden. Van 1950-1970 waren er nog 44 vindplaatsen. De verspreiding nam geleidelijk af tot een versnelde achteruitgang na omstreeks 1960. Van 1985-1992 resteerden er nog vier vindplaatsen rond Arnhem: de vijvers en beeklopen van Park Rozendael, de Rozendaalse beek, aangrenzende vijvers in Velp en een vijver op het landgoed Warnsborn.
Door predatie van paling en een onverwachte uitbraak van kreeftenpest verdwenen de rivierkreeften uit de vijvers en beeklopen van de Rozendaalse beek. Sinds 2002 zijn de rivierkreeften alleen nog te vinden in een vijver op het landgoed Warnsborn. Er bestaan plannen om door translocatie geïsoleerde en geschikt geachte wateren te bevolken.
Ook door regulatie van beken en rivieren zijn de leefgebieden ingekrompen. Vooral in kleine beken hebben rivierkreeften het moeilijk gekregen omdat roofvissen zoals paling, snoekbaars en baars zijn toegenomen. Daarnaast zal de snelle verbreiding van de Amerikaanse rivierkreeften in onze wateren, waaronder vooral de gevlekte en meer recent de rode Amerikaanse rivierkreeft, een terugkeer van de Europese rivierkreeft welhaast onmogelijk maken.
De rivierkreeft komt voor op bijlage V van de Habitatrichtlijn.
Bronnen
- Adema, J.P.H.M. (1989). De verspreiding van de rivierkreeften in Nederland. Nieuwsbrief European Invertebrate Survey - Nederland, 19: 3-10.
- Geelen, J.F.M. 1978. The distribution of the crayfishes Orconectus limosus and Astacus astacus in The Netherlands. Leiden, Zoologische Bijdragen 23: 4-19
- Niewold, F.J.J. 2002. Fatale sterfte onder de rivierkreeften in de Rozendaalse Beek. Inventarisatie en herkolonisatie van de Europese rivierkreeft (Astacus astacus) in 2001. Alterra-rapport 449. Alterra, Wageningen. 48 p.
- Schot, J.A. en P.F.M. Verdonschot (1996). Astacus astacus. Een ecologisch profiel gebaseerd op informatie uit de literatuur. IBN-rapport 235. Arnhem.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Opmerking
- Uit de verspreidingskaart (Schot en Verdonschot, 1996) met de jaartallen van laatste waarneming per watergebied (beek of rivier) is per periode van 20 jaar het aantal wateren vastgesteld waar de soort voorkwam of voorkomt. Recente gegevens zijn ontleend aan Niewold (2002).
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Aantalsontwikkeling Rivierkreeft (indicator 1087, versie 03,