Scholekster in Waddenzee, 1975-2011

U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.

Deze indicator is afgesloten. Informatie over de scholektser in de Waddenzee is te vinden in:

De scholekster in de Waddenzee is de laatste 15 jaar sterk achteruitgegaan, waarschijnlijk vooral onder invloed van voedselgebrek.

Scholekster Waddenzee

Tussen 1975 en 1986 nam het aantal overwinterende scholeksters in de Waddenzee toe. Daarna is de soort weer afgenomen, vooral na 1995. Vergeleken met midden jaren tachtig is de soort inmiddels bijna gehalveerd.

Oorzaken achteruitgang

De oorzaak van de achteruitgang is vooral de verminderde beschikbaarheid van mossels en kokkels, het hoofdvoedsel van scholeksters. De aantallen van deze schelpdieren zijn waarschijnlijk afgenomen door de verminderde draagkracht van het gebied (minder algen) en door de mechanische schelpdiervisserij. De laatste jaren is het aantal kokkels weer hoger dan ervoor, maar niet alle kokkels zijn voor de vogels beschikbaar.
Naast de genoemde factoren speelt de afname van het areaal droogvallende mosselbanken in de Waddenzee een rol.

Zeeuwse delta

Ook in de Zeeuwse delta gaat de scholekster de laatste jaren achteruit. Het verminderde voedselaanbod in de winter in de getijdengebieden zorgt waarschijnlijk mede voor de achteruitgang van het aantal broedende scholeksters in heel Nederland.

Bronnen

  • Hornman, M., Hustings, F., K. Koffijberg, O. Klaaasen, E. van Winden, Sovon Ganzen- en Zwanenwerkgroep en L. Soldaat (2013). Watervogels in Nederland in 2010/2011. Sovonrapport 2013/02. Sovon Vogelonderzoek Nederland, Nijmegen.
  • Hulscher, J.B. en S. Verhulst (2003). Opkomst en neergang van de Scholekster, Haematopus ostralegus in Friesland in 1966-2000. Limosa 76 (1): 11-22.
  • Leopold, M.F., C.J. Smit, P.W. Goedhart, M. van Roomen, E. van Winden en C. van Turnhout (2004). Langjarige trends in aantallen wadvogels, in relatie tot de kokkelvisserij en het gevoerde beleid in deze; Eindverslag EVA II (Evaluatie Schelpdiervisserij tweede fase). Deelproject C2. Wageningen, Alterra, Alterra-rapport 954.
  • Philippart, K. en A. Smaal (2000). Schelpdierdynamiek, vogels en visserij in de Waddenzee. Landschap (17) 1: 5-14.
  • Roomen, M. van en C. Smit (2001). In 2000/2001 opnieuw weinig overwinterende scholeksters in Waddenzee. SOVON-nieuws, 14 (3): 12.
  • Smit, C., B. Ens en B. Koks (2000). Afnemende aantallen Scholeksters in de Waddenzee. SOVON-Nieuws, 13 (3): 16-17.
  • Soldaat L., H. Visser, M. van Roomen & A. van Strien (2007). Smoothing and trend detection in waterbird monitoring data using Structural Time-Series Analysis and the Kalman filter. Journal of Ornithology. Vol. 148 suppl. 2. Dec 2007.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Scholekster in Waddenzee
Omschrijving
Populatieontwikkeling scholekster in de Waddenzee
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Berekeningswijze
De grafiek geeft de indexen van de aantallen scholeksters van maandelijkse tellingen in de Waddenzee. De stippen in de figuur zijn de meetwaarden. Door deze meetwaarden is met behulp van het programma TrendSpotter een flexibele trend berekend (de doorgetrokken lijn). Het gekleurde vlak geeft het 95% betrouwbaarheidsinterval van de trendlijn aan.De tellingen betreffen uitsluitend niet-broedende vogels.De gegevens zijn ontleend aan de watervogeltellingen van het Netwerk Ecologische Monitoring.
Basistabel
Zie tabblad figuurdata onder Download figuurdata
Geografische verdeling
Waddenzee
Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
Achtergrondliteratuur
Hornman, M., F. Hustings, K. Koffijberg, O. Klaassen, E. van Winden, Sovon Ganzen- en Zwanenwerkgroep en L. Soldaat (2013). Watervogels in Nederland in 2010/2011. SOVON-monitoringrapport 2013/02, Waterdienst-rapport BM 13.01. Sovon Vogelonderzoek Nederland, Nijmegen.
Betrouwbaarheidscodering
C. Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
12
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
11
versie‎
10
versie‎
09
versie‎
08
versie‎
07
versie‎
06
versie‎
05
versie‎
04
versie‎
03
versie‎
02

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Scholekster in Waddenzee, 1975-2011 (indicator 1241, versie 12,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.