Allochtonen, 2012

U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.

In 2012 woonden er in Nederland 1,94 miljoen niet-westerse allochtonen en 1,56 miljoen westerse allochtonen. Niet-westerse allochtonen wonen vooral in de grote steden, in het bijzonder in de vier grote steden. Westerse allochtonen wonen vooral in het grensgebied en daarnaast ook in de steden.

Eén op negen inwoners niet-westers allochtoon

Op 1 januari 2012 telde Nederland 1,94 miljoen niet-westerse allochtonen. Dit zijn ingezetenen van Nederland met ten minste één ouder die geboren is in een niet-westers land. Van de totale bevolking van Nederland wordt 11,6% tot de niet-westerse allochtonen gerekend. Tussen 2008 en 2012 is hun aantal met 9,2% toegenomen. In dezelfde periode groeide de totale Nederlandse bevolking met slechts 2,0%. In absolute zin leverden de Marokkanen, Turken en Somaliërs de grootste bijdrage aan de groei van het aantal niet-westerse allochtonen. In relatief opzicht groeide in deze recente periode de Somalische herkomstgroep het sterkst. Het aantal Somaliërs nam in vier jaar tijd toe met 73 procent(punt) van 19.500 naar 33.750.

Niet-westerse allochtonen wonen vooral in de vier grote steden

Niet-westerse allochtonen zijn het sterkst vertegenwoordigd in de Randstad. Rotterdam kent het hoogste aandeel niet-westerse allochtonen in de bevolking met 37% in 2012. Amsterdam en Den Haag nemen de tweede en derde plaats in, met respectievelijk 35 en 34%. Daarna volgen Almere (28%), Diemen (26%), Schiedam (26%), Utrecht (22%) en Capelle aan den IJssel (21%). In kleine en landelijke gemeenten zijn de aandelen veel kleiner. In ongeveer een kwart van de Nederlandse gemeenten vormen niet-westerse allochtonen minder dan 2% van de bevolking.
Vrijwel alle niet-westerse herkomstgroepen zijn bovengemiddeld sterk vertegenwoordigd in de vier grootste steden. Bijna de helft van alle Marokkanen in Nederland en ruim een derde van de Turken woont in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag of Utrecht. Bij enkele kleinere herkomstgroepen is deze concentratie in de steden nog sterker. Zo woont bijna driekwart van de Kaapverdianen in Rotterdam en ruim de helft van de Ghanezen in Amsterdam. Naar verhouding wonen Somaliërs, Afghanen en Irakezen meer gespreid over Nederland. De hoogste aandelen Somaliërs zijn te vinden in enkele middelgrote gemeenten, zoals Delft, Tilburg, Alphen aan den Rijn, Vlaardingen en Dordrecht.
De vier grootste herkomstgroepen, de Turken, Marokkanen, Surinamers en Antillianen, wonen relatief vaak in de vier grootste gemeenten, maar er zijn wel opvallende verschillen in het patroon per herkomstgroep. Binnen de groep Surinamers zijn de Hindoestaanse en Javaanse Surinamers het talrijkst in Den Haag en de Creoolse Surinamers zijn sterk vertegenwoordigd in Amsterdam. In Den Haag is bijna een op de tien inwoners van Surinaamse origine. In Utrecht is dit nog niet een op de veertig. Marokkanen zijn het talrijkst in Amsterdam en Utrecht, en daarnaast in Gouda. Turken en Antillianen zijn het sterkst vertegenwoordigd in Rotterdam.

Ruim 9% inwoners westers allochtoon

Op 1 januari 2012 telde Nederland 1,56 miljoen westerse allochtonen. Dit zijn ingezetenen van Nederland met ten minste één ouder die geboren is in een westers land buiten Nederland. Van de totale bevolking van Nederland wordt ruim 9% tot de westerse allochtonen gerekend. Tussen 2008 en 2012 is hun aantal met 7,4% toegenomen. Bijna de helft van de toename van het aantal westerse allochtonen komt voor rekening van de Polen. Deze groep groeide sterk in absolute zin, van 59.000 in 2008 naar 101.000 in 2012. Ook de immigratie van Bulgaren en personen uit de voormalige Sovjet-Unie, en in iets mindere mate Roemenen, leverde in zowel absoluut als relatief opzicht een grote bijdrage aan de groei van het aantal westerse allochtonen.

Veel westerse allochtonen in grensgebied en steden

Het aandeel westerse allochtonen in de bevolking is over het algemeen het hoogst in de gemeenten die aan of nabij de grens met Duitsland of België liggen. Vaals, dat grenst aan zowel Duitsland als België, telt naar verhouding de meeste westerse allochtonen: van alle inwoners van die gemeente heeft 44% ten minste één in een westers buitenland geboren ouder. In het overgrote deel van de gevallen is dat Duitsland. De tien gemeenten met de hoogste aandelen westerse allochtonen grenzen alle aan Duitsland of België met uitzondering van Wassenaar. In die gemeente zijn vooral personen uit het voormalige Nederlands-Indië, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten sterk vertegenwoordigd

Niet-westerse allochtonen veel jonger dan westerse, maar ook bij hen is 'veroudering' begonnen

Niet-westerse allochtonen hebben doorgaans een relatief jeugdige leeftijdsopbouw. Van hen is 33% jonger dan 20 jaar (tegen 18% bij de westerse allochtonen en 23% bij de autochtone bevolking). Onder de 65-plussers komen niet-westerse allochtonen slechts weinig voor. Westerse allochtonen zijn ruimer vertegenwoordigd in hogere leeftijdsgroepen, en wijken qua leeftijdsopbouw niet veel af van de autochtone bevolking. De meest omvangrijke leeftijdsgroep bij de westerse allochtonen is die van de 40 tot 45-jarigen. Dat scheelt niet veel met de autochtonen (45 tot 50-jarigen). Maar ook bij de niet-westerse allochtonen is de meest omvangrijke groep inmiddels te vinden bij de 25 tot 30-jarigen en niet bij de allerjongste. Dat is een gevolg van de dalende geboortecijfers bij hen en dat betekent dat ook deze bevolkingsgroep aan het verouderen is.

Meer westerse dan niet-westerse immigranten

In het eerste decennium van deze eeuw kwamen jaarlijks gemiddeld 119.000 in het buitenland geboren migranten naar Nederland. Per duizend inwoners waren dit (gemiddeld) ruim 7 immigranten per jaar. In de eerste helft van het decennium daalde de immigratie tot een niveau van 5,7 immigranten per 1000 inwoners in 2005. Deze daling was vooral het gevolg van een afnemend aantal niet-westerse immigranten. Vervolgens trad een stijging op tot 9,3 immigranten per 1000 inwoners in 2010, grotendeels als gevolg van een toenemend aantal westerse immigranten.
Over het algemeen is in gemeenten met meer dan 100.000 inwoners de immigratie uit westerse landen groter dan die uit niet-westerse landen. Dit geldt ook voor kleinere gemeenten in de grensgebieden (zoals Vaals en Sluis) en voor gemeenten die hoogopgeleid personeel trekken (zoals Wassenaar en Noordwijk). Aanzienlijk meer niet-westerse dan westerse migranten komen naar relatief kleine gemeenten met een asielzoekerscentrum, zoals bijvoorbeeld Laren (NH), Gilze en Rijen, Grave, Ooststellingwerf, Dronten en Het Bildt.

Bronnen

Relevante informatie

  • Bevolkingsgroei, 2018-2023
  • Meer gegevens over de demografische samenstelling, en prognoses van de ontwikkeling van de bevolking is te vinden in de databank StatLine van het CBS.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Allochtonen, 2012
Omschrijving
Aandeel westerse en niet-westerse allochtonen (per gemeente) op 1 januari 2012. Een allochtoon is een persoon van wie ten minste één van de ouders in het buitenland is geboren. Een niet-westers allochtoon is een allochtoon met als herkomstgroepering één van de landen in Afrika, Latijns Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije.Een westerse allochtoon is een allochtoon met als herkomstgroepering één van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië of Indonesië of Japan. Op grond van hun sociaal-economische en sociaal-culturele positie worden allochtonen uit Indonesië en Japan tot de westerse allochtonen gerekend. Het gaat vooral om mensen die in het voormalig Nederlands-Indië zijn geboren en werknemers van Japanse bedrijven met hun gezin. Een immigrant is een persoon die zich vanuit het buitenland in Nederland vestigt.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Berekeningswijze
Aandeel niet-westerse allochtonen:aantal niet-westerse allochtonen / totaal aantal personen.Aandeel westerse allochtonen:aantal westerse allochtonen / totaal aantal personen.Aantal migranten per 1000 inwoners:(aantal migranten / totaal aantal personen) x 1000.
Basistabel
Bevolking in Nederland naar herkomstgroepering:Regionale kerncijfers NederlandOntwikkeling migratie Nederland:Immi- en emigratie naar diverse kenmerken; regio
Geografische verdeling
Nederland, gemeenten
Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
Achtergrondliteratuur
Zie voor de methodenbeschrijving de onderzoeksbeschrijving van de bevolkingsstatistiek.
Betrouwbaarheidscodering
A (Integrale enquête)

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
05
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
04
versie‎
03
versie‎
02
versie‎
01

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Allochtonen, 2012 (indicator 2109, versie 03,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.