Visvangst in de Noordzee, 1990-2007
Door overbevissing zijn veel visbestanden in de Noordzee de afgelopen decennia sterk geslonken. De visvangst is daardoor tevens afgenomen.
1990 | 1995 | 2000 | 2005 | 2006 | 2007 | ||
miljoen kg | |||||||
Tong | TAC | 25,0 | 28,0 | 22,0 | 18,6 | 17,7 | 15,0 |
Totale vangst (alle landen) | 35,1 | 30,5 | 22,5 | 16,4 | 12,6 | . | |
Gerapporteerde Nederlandse vangst | 18,2 | 20,9 | 15,3 | 10,9 | 8,9 | . | |
Schol | TAC | 180 | 115 | 97 | 59 | 57 | 50 |
Totale vangst (alle landen) | 156 | 96 | 82 | 55 | 56 | . | |
Gerapporteerde Nederlandse vangst | 78 | 44 | 35 | 22 | 23 | . | |
Haring | TAC 1) | 415 | 440 | 301 | 585 | 498 | 373 |
Totale vangst (alle landen) 2) | 646 | 579 | 388 | 664 | 515 | . | |
Gerapporteerde Nederlandse vangst 1) | . | 82 | 54 | 82 | 76 | . | |
Kabeljauw | TAC 3) | 126 | 140 | 93 | 31 | 27 | 25 |
Totale vangst (alle landen) 4) | 126 | 136 | 71 | 29 | 27 | . | |
Gerapporteerde Nederlandse vangst 4) | 8,4 | 11,2 | 6,0 | 1,7 | 1,6 | . | |
Bron: ICES (2007). | CBS/MNC/sept07/0074 | ||||||
1) Inclusief Oostelijk Kanaal; TAC vanaf 2000 inclusief plafond voor bijvangsten. 2) Inclusief Oostelijk Kanaal, Skagerrak en Kattegat. 3) Inclusief Skagerrak. 4) Inclusief Oostelijk Kanaal en Skagerrak. |
Vangsten tong, schol en kabeljauw afgenomen
De totale en Nederlandse vangst van tong, schol en kabeljauw in de Noordzee zijn de laatste vijftien jaar verder afgenomen. Door overbevissing staan deze bestanden in de Noordzee sterk onder druk. Vangstbeperkende maatregelen moeten het herstel van de visbestanden tot doel hebben. Voor de kabeljauwbestanden heeft de Europese Unie in 2004 herstelmaatregelen vastgesteld in o.a. de Noordzee, Skagerrak en Oostelijk Kanaal (EG 423/2004). Voor de periode 2004 tot en met 2008 adviseert ICES de vangst van kabeljauw in deze gebieden stop te zetten.
In de tweede helft van de jaren negentig lag de haringvangst op een laag niveau door een lage haringstand en vangstbeperkende maatregelen. Na enkele goede jaren met een grote productie van nakomelingen zijn de haringbestanden in de eerste jaren na 2000 weer toegenomen en zijn de vangsten ook weer groter.
Visserij beïnvloedt ook andere delen zee-ecosysteem
De visserij heeft ook bijeffecten op andere soorten in het zee-ecosysteem. Zo heeft de visserij op spisula (een schelpdier) belangrijke gevolgen voor het voorkomen van de zwarte zee-eend. Langlevende soorten als roggen zijn sterk achteruitgegaan, hoogstwaarschijnlijk als gevolg van de visserij. Veel zeedieren worden als bijvangst meegevangen. De boomkorvisserij op platvis leidt tot een hoge sterfte en een verschuiving in de leeftijdsopbouw bij bodemdieren. Onderzoek naar de lange termijneffecten van de visserij wijst op een afname van de dichtheden van tweekleppigen en sommige kreeftachtigen, en een toename van kleine, kortlevende wormen.
Referenties
- ICES (2007). ICES Advise on fish stocks. Advisory Committee om Fishery Management, International Council for the Exploration of the Sea, Kopenhagen.
- EU (2004). Verordening (EG) nr. 423/2004 van de raad van 26 februari 2004 tot vaststelling van herstelmaatregelen voor bepaalde kabeljauwbestanden. Publicatieblad van de Europese Unie L 70/10.
Relevante informatie
- Meer informatie over visbestanden en visvangst is te verkrijgen via de website van de International Council for the Exploration of the Sea (ICES).
Technische toelichting
Technische toelichting
De TAC is een hulpmiddel om te voorkomen dat er door overbevissing te weinig volwassen vis (= paaibestand) binnen een visbestand overblijft. Een TAC geeft de totale toegestane vangst van één vissoort door alle landen die in een bepaald zeegebied actief zijn, en wordt vastgesteld door de visserijministers van de betrokken EU-landen op basis van jaarlijks onderzoek door visserijbiologen. Als onderdeel van de TAC krijgt elk land een vangstquotum toegewezen. Dit quotum geeft aan hoeveel vis een bepaald land jaarlijks per soort en zeegebied mag vangen.De gegevens over de vangst van haring en kabeljauw omvatten naast de Noordzee ook enkele aangrenzende zeegebieden. Bij haring wordt onderscheid gemaakt tussen rassen die zich in het voorjaar voortplanten en die dit in het najaar doen. De Noordzee-haring plant zich in het najaar voort. Zij komt voor in de Noordzee, het Oostelijk Kanaal, en een deel van het jaar in het Skagerrak. In het Skagerrak en Kattegat worden twee haringrassen aangetroffen, die zich respectievelijk in het voorjaar en najaar voortplanten. In het onderzoek naar de omvang van de visbestanden worden deze tezamen genomen. Door deze biologie omvat de totale vangst (door alle landen) van Noordzee-haring naast de Noordzee ook het Oostelijk Kanaal, Skagerrak en Kattegat. Omdat de Nederlandse vloot niet in het Skagerrak en Kattegat op haring vist, betreft de Nederlandse vangst alleen de Noordzee en het Oostelijk Kanaal. Ook de gebiedsindeling bij kabeljauw is zo gekozen dat we te maken hebben met één populatie.Bij haring en kabeljauw hebben de gegevens over de TAC betrekking op andere zeegebieden dan de gegevens over de totale vangst. Dit komt vooral doordat de indeling die gebruikt wordt voor het onderzoek naar de omvang van de visbestanden niet aansluit bij de administratieve indeling die de Europese Commissie gebruikt voor de vaststelling van de TAC's.Over de onzekerheid van de gepresenteerde gegevens is geen nadere informatie bekend.
Archief van deze indicator
- Visvangst in de Noordzee, 2002-2019 (actuele versie , 05 aug 2019 )
- Visvangst in de Noordzee, 2002-2018 (v19 , 21 aug 2018 )
- Visvangst in de Noordzee, 2002-2017 (v18 , 03 okt 2017 )
- Visvangst in de Noordzee, 2002-2016 (v17 , 22 sep 2016 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2015 (v16 , 04 nov 2015 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2014 (v15 , 26 nov 2014 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2013 (v14 , 22 aug 2013 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2012 (v13 , 03 okt 2012 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2011 (v12 , 13 sep 2011 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2010 (v11 , 26 okt 2010 )
- Visvangst in de Noordzee, 1980-2009 (v10 , 04 sep 2009 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2008 (v09 , 09 sep 2008 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2007 (v08 , 07 sep 2007 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2005 (v07 , 03 okt 2006 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2004 (v06 , 22 jun 2005 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2003 (v05 , 20 apr 2004 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2002 (v04 , 04 jul 2003 )
- Visvangst in de Noordzee, 1990-2001 (v03 , 25 sep 2002 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2007). Visvangst in de Noordzee, 1990-2007 (indicator 0074, versie 08 , 7 september 2007 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.