Fosforbalans van bodem en grondwater, 1986-2004

U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.

De aanvoer van fosfor op landbouwgrond is tussen 1986 en 2004 met ruim 40% afgenomen. Ruim 80% van de aanvoer van fosfor komt op landbouwgrond terecht, hoofdzakelijk via de toepassing van dierlijke mest en kunstmest.

  1986199020002001200220032004*
         
  miljoen kg P     
         
Aanvoer landbouwgronden157137108103949691
Dierlijke mest113957474676666
Kunstmest36332723212318
Overige organische meststoffen5643344
Atmosferische depositie2222222
Overige aanvoer1111111
         
Afvoer landbouwgronden157137108103949691
Afvoer gewassen (incl. gras)65625855585057
Directe emissie naar water 1)1100000
Uit- en afspoeling 2)4355535
Accumulatie 87714543314329
         
Aanvoer overige gronden18171817191818
Lokale stortingen       
w.v.       
zuiveringsslib2311100
baggerspecie6532222
overig afval7655555
Diffuse aanvoer       
w.v.       
atmosferische depositie1111111
overige diffuse aanvoer3288101010
        
Afvoer overige gronden18171817191818
Uit- en afspoeling 2)0000000
Accumulatie17161716181817
        
Bron: CBS.CBS/MNC/sept0/0196
1) Directe emissies door het meemesten van sloten en lozingen in het spui- en drainagewater uit de glastuinbouw.
2) Modelberekening (STONE, 2005) voor de werkelijke weerjaren. Bron: Emissieregistratie (2005).
N.B. De cijfers over 2004 zijn voorlopig.

Aanvoer van fosfor

De totale aanvoer van fosfor naar landbouwgrond is tussen 1986 en 2004 (voorlopig cijfer) met 42% gedaald. De afname is geheel toe te schrijven aan de verminderde aanvoer van fosfor in dierlijke mest en kunstmest op landbouwgrond. Van de totale aanvoer van fosfor naar de bodem komt 83% op landbouwgronden terecht, hoofdzakelijk in de vorm van dierlijke mest en kunstmest.

Afvoer van fosfor

Fosfor dat niet door de gewassen wordt opgenomen, accumuleert in eerste instantie in de bodem. Het vermogen van de bodem om fosfor te accumuleren (ophopen) is echter beperkt. Op een gegeven moment is de bodem verzadigd en spoelt fosfor uit naar het grond- en oppervlaktewater. Het totale oppervlak van fosfaatverzadigde gronden neemt gestaag toe. In 2004 heeft zich van de totaal aangevoerde hoeveelheid fosfor op landbouwgronden 32% in de bodem opgehoopt (1990: circa 50% en 1986: circa 55%).

Bronnen

Relevante informatie

  • Meer informatie over mineralenoverschotten is te vinden in het artikel Mineralen in de landbouw, 1990-2003* (CBS, 2005).
  • Recente emissiecijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden op het Datawarehouse van de Emissieregistratie. Emissiecijfers zijn ook te vinden op StatLine van het CBS.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
-
Omschrijving
-
Verantwoordelijk instituut
-
Berekeningswijze
-
Basistabel
-
Geografische verdeling
-
Verschijningsfrequentie
-
Opmerking
De uit- en afspoeling van fosfor uit landbouwgronden is berekend volgens het model STONE (Emissieregistratie, 2005).
Betrouwbaarheidscodering
-

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
16
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
08
versie‎
04
versie‎
03

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Fosforbalans van bodem en grondwater, 1986-2004 (indicator 0196, versie 07,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.