Nitraat in het bovenste grondwater onder landbouw, 1992-2000
Ontwikkelingen
De nitraatconcentraties in het bovenste grondwater onder landbouw op zand liggen op grote schaal boven de norm van 50 mg/l. De nitraatconcentraties in de zandgebieden zijn duidelijk hoger dan in de kleigebieden, hoewel ook in de kleigebieden vaak concentraties boven de 50 mg/l voorkomen. In de veengebieden zijn de concentraties het laagst. Door verschillen in neerslag komen tussen de jaren grote verschillen in nitraatconcentratie voor. De hiervoor gecorrigeerde nitraatconcentratie voor de zandgebieden geeft een licht dalende tendens te zien.
Beleid
Nederland streeft er naar om de nitraatgehalten in het grondwater te verlagen tot minder dan 50 mg/l. Sinds 1991 is de EU-Nitraatrichtlijn van kracht. Onderdeel van de richtlijn is een beperking van de hoeveelheid toegediende stikstof via dierlijke mest tot 170 kg/ha. Nederland geeft invulling aan de Nitraatrichtlijn via het mineralenaangiftesysteem (MINAS) en een systeem van mestafzetcontracten (MAO). Nederland wil in afwijking van de nitraatrichtlijn op grasland tot 250 kg N/ha uit dierlijke mest toedienen. Voor deze zogenaamde derogatie moet de Europese Commissie nog toestemming geven.
Relevantie
Stikstofuitspoeling naar het grondwater bedreigt de kwaliteit van het drinkwater. In klei- en veengebieden spoelt stikstof vooral uit naar het oppervlaktewater waardoor het waterecosysteem wordt bedreigd.
Methodiek
De gegevens zijn afkomstig uit het Landelijk meetnet effecten mestbeleid waarin op een groot aantal landbouwbedrijven regelmatig de nitraatconcentratie in de bovenste meter van het grondwater of in de drainafvoer wordt gemeten. Voor de zandgebieden is een methode ontwikkeld om de gemeten nitraatconcentratie voor neerslag, grondwaterstand en samenstelling van de groep van bemonsterde bedrijven te corrigeren, zodat een reële vergelijking in de tijd mogelijk is. Voor de andere gebieden moet een dergelijke methode nog worden ontwikkeld.
Referenties
- Boumans, L.J.M., G. van Drecht et al. (1997). Effecten van neerslag op nitraat in het bovenste grondwater onder landbouwbedrijven in de zandgebieden. RIVM (rapportnr. 714 831 002), Bilthoven.
- Fraters, B., H.A. Vissenberg et al. (1997). Resultaten Meetprogramma Kwaliteit Bovenste Grondwater Landbouwbedrijven in het zandgebied (MKBGL-zand) 1992-1995. RIVM (rapportnr. 714 801 014), Bilthoven.
- RIVM (2001). Minas en milieu. RIVM (rapportnr. 718 201 005), Bilthoven.
Relevante informatie
Archief van deze indicator
- Nitraat in het uitspoelend water onder landbouwbedrijven, 1992-2017 (actuele versie , 31 jan 2020 )
- Nitraat in het uitspoelend water onder landbouwbedrijven, 1992-2016 (v11 , 05 sep 2018 )
- Nitraat in het uitspoelend water onder landbouwbedrijven, 1992-2015 (v10 , 15 sep 2016 )
- Nitraat in het bovenste grondwater in landbouwgebieden, 1992-2010 (v09 , 21 nov 2012 )
- Nitraat in het bovenste grondwater onder landbouwgebieden, 1992-2009 (v08 , 20 dec 2010 )
- Nitraat in het bovenste grondwater onder landbouwgebieden, 1992-2006 (v07 , 09 okt 2008 )
- Nitraat in het bovenste grondwater onder landbouwgebieden, 1992-2005 (v06 , 03 apr 2008 )
- Nitraat in het bovenste grondwater onder landbouwgebieden, 1992-2002 (v05 , 25 aug 2004 )
- Nitraat in het bovenste grondwater onder landbouwgebieden, 1992-2002 (v04 , 21 mei 2003 )
- Nitraat in het bovenste grondwater onder landbouw, 1992-2000 (v03 , 04 sep 2002 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2002). Nitraat in het bovenste grondwater onder landbouw, 1992-2000 (indicator 0271, versie 03 , 4 september 2002 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
