Milieukosten per doelgroep, 1990-2004

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

De grootste bijdrage in de milieukosten wordt geleverd door de doelgroepen Afvalbeheerbedrijven, Actoren in de waterketen en Industrie en energiesector.

Ontwikkeling milieukosten per doelgroep

De totale zijn sinds 1990meer dan verdubbeld tot ruim 13 miljard euro in 2004. Bij alle onderscheiden doelgroepen nemen de milieukosten over het geheel genomen toe in de periode 1990-2004. Afvalbeheerbedrijven dragen voor meer dan 30% bij aan de totale toename in milieukosten. Dit komt door een toename in de hoeveelheid geproduceerd afval, maar ook door een verschuiving van het storten naar het (duurdere) verbranden en hergebruik van afval. Ook de kosten bij de industrie en energiesector zijn fors toegenomen (15% van totale toename in milieukosten). Dit is het gevolg van inspanningen bij deze doelgroep om emissies die bijdragen aan de thema's Klimaatverandering en Verzuring en luchtkwaliteit te reduceren.Hoewel de bijdrage van de land- en tuinbouw in totale milieukosten beperkt is, zijn de milieukosten bij deze doelgroep relatief sterk gestegen. Deze zijn in 2004 meer dan 3 keer zo groot als in 1990. De kosten betreffen vooral het thema Vermesting (mestafvoer, administratieve lasten mestwetgeving, en kosten van bedrijfsbeëindiging als gevolg van diverse opkoopregelingen).

Bijdragen doelgroepen aan milieukosten

Een substantieel deel van de milieukosten wordt gemaakt door de afvalbeheerbedrijven. In de periode 1990-2004 heeft deze doelgroep een gemiddeld aandeel van 25% in de totale milieukosten. Het gaat hier met name om kosten voor de inzameling en verwerking van afval.Ook de milieukosten bij de actoren in de waterketen en bij de industrie en energiesector vormen een belangrijk deel van de totale milieukosten. Beide doelgroepen hebben gemiddeld een aandeel van circa 20% in de periode 1990-2004. Bij de actoren in de waterketen zijn dit vooral kosten voor riolering en rioolwaterzuivering. Bij de industrie en energiesector gaat het met name om kosten voor zuivering van afvalwater en reductie van emissies naar de lucht.Verder neemt ook de overheid een substantieel deel van de milieukosten voor haar rekening (bijna 20%). Milieukosten bij de overheid betreffen vooral kosten voor voorbereiding, uitvoering en handhaving van milieubeleid en voor onderzoek en ontwikkeling (waarvan ook milieu-uitgaven in het kader van internationale samenwerking een belangrijk deel uitmaken).

Methodiek

Milieukosten zijn de jaarlijkse kosten (kapitaalskosten en operationele kosten) van maatregelen, die in het kader van milieubeheer genomen worden. In de Methodiek Milieukosten (VROM, 1998) is vastgelegd wat tot milieukosten wordt gerekend en hoe deze worden berekend. De kosten van maatregelen, die een positief effect op het milieu hebben maar zichzelf binnen drie jaar terugverdienen, worden niet tot de milieukosten gerekend. Ook economische gevolgen door het invoeren van milieumaatregelen, bijvoorbeeld veranderingen in de afzet, behoren niet tot de milieukosten. Conform de Methodiek Milieukosten wordt de rentevoet (waarmee de jaarlijkse kosten van het vermogensbeslag door investeringen worden berekend) bepaald op basis van de reële kapitaalmarktrente (Hanemaaijer en Dirkx, 2001). Met de kapitaalmarktrente varieert daarom ook de rentevoet in de tijd. Heffingen en subsidies die betrekking hebben op milieu worden niet meegerekend in de milieukosten. Deze zogenaamde overdrachten zorgen echter wel voor een verschuiving van de lasten met betrekking tot milieu van actoren die milieukosten maken naar actoren die de heffing betalen of de subsidie verlenen. Zo maken afvalbeheerbedrijven kosten voor inzameling en verwerking van afval, maar dragen burgers en bedrijven een groot deel van de lasten doordat zij reinigingsrechten betalen. En bedrijven maken kosten door te investeren in milieumaatregelen, maar de overheid draagt een deel van de lasten door diverse subsidieregelingen met betrekking tot investeringen in milieumaatregelen.

Bronnen

  • Hanemaaijer, A.H. en M.C.A.P. Dirkx (2001). MONNIE 2000: Milieukostenmodel RIVM. RIVM (rapportnr. 773 401 003), Bilthoven.
  • VROM (1998). Kosten en baten in het milieubeleid - definities en berekeningsmethoden. Publicatiereeks milieustrategie 1998/6. Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu (VROM), Den Haag.

Relevante informatie

Technische toelichting

Naam van het gegeven
-
Omschrijving
-
Verantwoordelijk instituut
-
Berekeningswijze
-
Basistabel
-
Geografische verdeling
-
Verschijningsfrequentie
-
Betrouwbaarheidscodering
-

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
12
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
11
versie‎
10
versie‎
09
versie‎
08
versie‎
07
versie‎
06
versie‎
05
versie‎
04
versie‎
03

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Milieukosten per doelgroep, 1990-2004 (indicator 0424, versie 06,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.