Netto milieulasten naar sector, 1985-2009

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

Tussen 1985 en 2009 zijn de totale netto milieulasten jaarlijks gemiddeld met 4,3 procent gestegen. Alleen in 2005 en 2009 was er sprake van een daling doordat de lasten van de bedrijven en overheid afnamen. De netto milieulasten van de huishoudens stegen jaarlijks gedurende de gehele periode.

Totale netto milieulasten

De totale netto milieulasten (berekend op basis van vaste prijzen met prijspeil 2009) zijn tussen 1985 en 2009 ruim verdubbeld. In deze periode zijn deze lasten jaarlijks met gemiddeld 4,3 procent gestegen. Alleen in 2005 en 2009 is er sprake van een daling in vergelijking met het voorgaande onderzoeksjaar (respectievelijk 2003 en 2007). Vanaf 1991 (waarin het aandeel in de milieulasten van de overheid het laagst was) is het aandeel in de milieulasten van de overheid gegroeid van 19 naar 29 procent, terwijl het aandeel van de bedrijven is afgenomen van 49 naar 38 procent.

Bedrijven

De netto milieulasten van bedrijven zijn tussen 1985 en 2009 toegenomen van 1,6 naar ruim 4 miljard euro. De milieulasten zijn vrijwel jaarlijks gestegen. De onderzoeksjaren 2005 en 2009 vormen daarop een uitzondering met een daling van respectievelijk 11 en 9 procent ten opzichte van het voorgaande onderzoeksjaar. Voor 2005 geldt onder andere dat een deel van de milieu-investeringen uit het verleden is afgeschreven waardoor de kapitaallasten afnemen. Ook ontvangen bedrijven milieusubsidies van de overheid. Deze subsidies zijn vanaf 2004 gestegen. Als gevolg hiervan zijn de netto milieulasten van de bedrijven gedaald. In 2007 zijn de netto milieulasten van bedrijven weer toegenomen.

Overheid

De netto milieulasten van de overheid stijgen gedurende bijna de gehele periode 1985-2009. Ook in deze sector treedt in 2005 en 2009 een daling op ten opzichte van het voorgaande onderzoeksjaar. Bij alle overheidssectoren treedt in 2007 een forse toename van de netto milieulasten op ten opzichte van 2005. Voor de totale overheid zijn de netto milieulasten in 2007 bijna 20 procent hoger. Het Rijk neemt het grootste deel van de stijging voor haar rekening door de verstrekking van hogere milieusubsidies. In 2009 dalen de netto milieulasten van de overheid weer met 12 procent tot onder het niveau van 2005.

Huishoudens

De netto milieulasten van huishoudens stijgen gestaag in de periode tussen 1985 en 2009; in 2009 zijn de netto milieulasten drie maal zo hoog dan in 1985.

Wat zijn netto milieulasten?

De netto milieulasten geven aan in welke mate een sector bijdraagt in de financiering van het milieubeheer. De netto milieulasten bestaan uit de som van de kosten van eigen milieuactiviteiten en de betaalde heffingen, betaalde subsidies en betalingen voor milieudiensten, verminderd met de ontvangen heffingen, ontvangen subsidies en ontvangsten voor milieudiensten.

Bronnen

Relevante informatie

  • Meer informatie over netto milieulasten is te vinden in de databank StatLine van het CBS.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Netto milieulasten naar sector
Omschrijving
Ontwikkeling van de totale netto milieulasten naar de economische sectoren bedrijven, huishoudens en overheid. Tot de bedrijven behoren (volgens de SBI 2008) de delfstoffenwinning, industrie, energievoorziening, waterbedrijven, landbouw en afvalbeheer (milieudienstverlening en voorbereiding tot recycling).
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Berekeningswijze
Het artikel Kosten en financiering van het milieubeheer (CBS, 2006) geeft een korte methodebeschrijving van het onderzoek.
De netto milieulasten worden berekend als de som van de kosten van eigen milieuactiviteiten en de betaalde heffingen, subsidies en betalingen voor milieudiensten, verminderd met de ontvangen heffingen, subsidies en ontvangsten voor milieudiensten.
De kosten voor eigen milieuactiviteiten (milieukosten) omvatten onder andere de kapitaallasten van milieu-investeringen (afschrijvingen, renten) en de lopende kosten hiervan (zoals bediening en onderhoud). De kosten van maatregelen, die een positief effect op het milieu hebben maar zichzelf binnen drie jaar terugverdienen, worden niet tot de milieukosten gerekend. Ook economische gevolgen van het invoeren van milieumaatregelen, bijvoorbeeld veranderingen in de afzet, behoren niet tot de milieukosten.
Geografische verdeling
Nederland
Andere variabelen
Er zijn ook gegevens beschikbaar voor de diverse overheidssectoren en de milieudienstverlening. Naast totalen zijn er ook gegevens per milieucompartiment.
Verschijningsfrequentie
Tweejaarlijks in de oneven jaren
Achtergrondliteratuur
Kosten en financiering van het milieubeheer (CBS, 2006)
Opmerking
De gegevens in deze versie van de indicator wijken af van die in de vorige versie. De netto milieulasten worden in deze versie gepresenteerd in vaste prijzen met een prijspeil 2009. In de vorige versies van deze indicator staan bedragen in lopende prijzen, d.w.z. prijzen die in het betreffende jaar daadwerkelijk zijn betaald. In de vaste prijzen is inflatiecorrectie toegepast waardoor de prijzen beter met elkaar vergelijkbaar zijn en de geschetste ontwikkeling reëel is. In de StatLine-tabel Kosten en financiering van het milieubeheer (CBS, 2012) worden voor de periode 1985-2009 gegevens over de netto milieulasten gepresenteerd in lopende prijzen.
Betrouwbaarheidscodering
C (schatting gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd)

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
07
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
04
versie‎
03
versie‎
02
versie‎
01

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Netto milieulasten naar sector, 1985-2009 (indicator 0539, versie 03,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.