Zeldzame vissoorten Noordzee, 1970- 2013

U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.

Deze indicator is verouderd en wordt niet meer geactualiseerd. Informatie over vissoorten in de Noordzee is onder meer te vinden in de onderstaande indicatoren:

De Nederlandse kustzone is rijker aan zeldzame vissoorten dan de open Noordzee.

In kustzone veel soorten die in open zee niet voorkomen

In de kustzone (tot 20 meter diep) komen meer zeldzame vissen voor dan in de open Noordzee. De Nederlandse kustzone bevat bovendien relatief veel vissoorten die niet in andere delen van de Noordzee voorkomen. Dit komt gedeeltelijk door de verhoudingsgewijs hoge dichtheid van een aantal diadrome vissoorten (vissoorten die zowel in zout als zoet water leven) in de estuaria en riviermondingen. Daarnaast heeft de relatief warme en voedselrijke kustzone een belangrijke functie als kinderkamer voor een aantal vissoorten.
Gebieden met divers substraat (stenen, zand, schelpen) hebben een hoge index omdat hier vissen met een verschillende habitatvoorkeur dicht bij elkaar voorkomen. Een voorbeeld hiervan is de Engelse zuidoostkust.

Zeldzaamheidsindex

In de figuur is de verdeling van aantallen zeldzame vissoorten weergegeven door een zeldzaamheidsindex per kwadrant van 10 bij 10 mijl. Dat is een relatieve index gebaseerd op het verspreidingsgebied van een soort, het aantal gevangen vissen per soort en het aantal soorten in een gebied. De kaart geeft de som van de zeldzaamheidswaarden per kwadrant weer.

Bronnen

  • Daan, N. (2000). De Noordzee-visfauna en criteria voor het vaststellen van doelsoorten voor het natuurbeleid. Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek RIVO. Rapport C031/00. IJmuiden.
  • Daan, N. (2005). Aanzet tot een systeembeschrijving Noordzee: de visgemeenschap. Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek RIVO. Rapport C012/05. IJmuiden.
  • Heessen, H.J.L., H.C. Welleman, N. Daan, A.C. Smaal en G.J. Piet (2001). Bijdrage RIVO aan Natuurcompendium 2001. Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek RIVO. Intern rapport C058/01. IJmuiden.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Zeldzame vissoorten Noordzee
Omschrijving
Relatieve index voor zeldzaamheid, gebaseerd op het verspreidingsgebied van een soort, het aantal gevangen vissen per soort en het aantal soorten in een gebied.
Verantwoordelijk instituut
IMARES (Ingeborg de Boois)
Berekeningswijze
De kaart betreft de gehele Noordzee en niet alleen het Nederlands Continentaal Plat. Bij de analyse zijn 101 vissoorten betrokken die gezamenlijk de visgemeenschap van de Noordzee vormen. Dwaalgasten zijn niet meegenomen. De kaart geeft de bijdrage per kwadrant van 10 bij 10 mijl aan de 'totale zeldzaamheid' voor de Noordzee. De berekeningswijze is als volgt. Van alle soorten in de Noordzee is eerst de zeldzaamheid berekend. Deze zeldzaamheid is hoger naarmate een soort in minder kwadranten voorkomt en het totaal aantal opgeviste individuen lager is. De waarde per kwadrant per soort is het product van de zeldzaamheidswaarde maal het aantal individuen van de soort in het kwadrant gedeeld door het totaal aantal opgeviste individuen van die soort in alle kwadranten. Vervolgens zijn voor elk kwadrant de waarden van de aanwezige soorten opgeteld. Deze som is weergegeven in de figuur. De kaart beslaat de periode 1970-2013 De gegevens zijn afkomstig van vangsten van onderzoeksvaartuigen die deelnemen aan de International Bottom Trawl Survey (IBTS) en van de Nederlandse Beam Trawl Survey (BTS).
Basistabel
Internationale IBTS set (ICES), 1970-2013 alle kwartalen, Nederlandse BTS set (IMARES), 1985-2013, derde kwartaal.
Geografische verdeling
Noordzee
Andere variabelen
Datum, tijd, vispositie, beviste afstand, trekduur, temperatuur, lengte vis (alle vissoorten), epifauna (aantallen), leeftijdsgegevens diverse vissoorten.
Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
Achtergrondliteratuur
Daan, N. (2000). De Noordzee-visfauna en criteria voor het vaststellen van doelsoorten voor het natuurbeleid. Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek RIVO. Rapport C031/00. IJmuiden.
Daan, N. (2005). Aanzet tot een systeembeschrijving Noordzee: de visgemeenschap. Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek RIVO. Rapport C012/05. IJmuiden.
Heessen, H.J.L., H.C. Welleman, N. Daan, A.C. Smaal en G.J. Piet (2001). Bijdrage RIVO aan Natuurcompendium 2001. Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek RIVO. Intern rapport C058/01. IJmuiden.
Opmerking
De kaart is aangevuld met de gegevens van 2013. Aangezien er gemiddeld wordt over de jaren, kunnen hierdoor verschillen ontstaan ten opzichte van de eerdere publicatie.
Sinds versie 5 van de indicator worden de gegevens uit de SNS, DFS in de kustzone en estuaria niet meer meegenomen omdat deze gebieden is specifieke soorten huisvesten die de zeldzaamheidsindex van de Noordzee beïnvloeden zonder dat er een relatie is met de werkelijke verandering in de diepere delen van de Noordzee.
Betrouwbaarheidscodering
C Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
07
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
06
versie‎
05
versie‎
04
versie‎
03
versie‎
02

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Zeldzame vissoorten Noordzee, 1970- 2013 (indicator 1244, versie 07,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.