Aandeel grote vissen, 1970-2013

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

Het aandeel grotere vissen in het Nederlandse deel van de Noordzee is de laatste decennia flink afgenomen.

Verschuiving van lengtesamenstelling

Er is een verschuiving opgetreden in de lengtesamenstelling van de visgemeenschap in de Noordzee. Dit blijkt uit één van de boomkorsurveys die jaarlijks worden uitgevoerd op het Nederlands Continentaal Plat (NCP). In deze survey bestond vóór 1980 meer dan 30% van het vangstgewicht uit vissen groter dan 25 cm. Dat percentage is in de periode daarna flink afgenomen. Het vijfjarig gemiddelde is sinds het eind van de jaren negentig van de vorige eeuw echter wel gestabiliseerd en laat zien dat 6-8% van de vispopulatie uit vis groter dan 25 cm bestaat. Verschuivingen in de lengtesamenstelling van een vispopulatie kunnen meerdere oorzaken hebben:

  • er treden genetische veranderingen op waardoor vissen minder snel groeien en op hogere leeftijd kleiner zijn;
  • de grotere vissen migreren naar andere gebieden waardoor alleen de kleine exemplaren nog gevangen kunnen worden;
  • de visserij vangt de grote individuen weg, waardoor er een verandering in leeftijdsopbouw in de visgemeenschap plaatsvindt;
  • Er vindt een verandering in soortensamenstelling plaats waarbij de verhouding kleiner blijvende soorten en groter groeiende soorten verandert.
  • Alle bovengenoemde oorzaken hebben in enige mate bijgedragen aan de verandering van het aandeel grote vissen in het Nederlandse deel van de Noordzee.

Bronnen

  • Coull, K.A., A.S. Jermyn, A.W. Newton, G.I. Henderson and W.B. Hall (1989) Length/weight relationships for 88 species of fish encountered in the North East Atlantic. Scottish Fisheries Research Report Number 43 1989. ISSN 03088022.
  • Daan, N., H. Gislason, J.G. Pope and J.C. Rice (2005) Changes in the North Sea fish community: evidence of indirect effects of fishing? ICES Journal of Marine Science, 62: 177-188
  • Heessen, H.J.L., H.C. Welleman, N. Daan, A.C. Smaal en G.J. Piet (2001). Bijdrage RIVO aan Natuurcompendium 2001. Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek RIVO. Intern rapport C058/01. IJmuiden.
  • Knijn, R.J., T.W. Boon, H.J.L. Heessen en J.R.G. Hislop (1993). Atlas of North Sea Fishes. ICES Cooperative Research Report No. 194, 268 pp
  • Mollet, F., S.B.M. Kraak, A.D. Rijnsdorp (2006). Fisheries-induced evolutionary changes in maturation reaction norms in North Sea sole (Solea Solea). ICES CM 2006/H:14
  • Robinson, L.A., S.P.R. Greenstreet, H. Reiss, R. Callaway, J. Craeymeersch, I. de Boois, S. Degraer, S. Ehrich, H.M. Fraser, A. Goffin, I. Kröncke, L. Lindal Jorgenson, M.R. Robertson and J. Lancaster (2010) Length-weight relationships of 216 North Sea benthic invertebrates and fish. Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom, 2010, 90(1), 95-104.
  • Teal L.R., R. van Hal, T. van Kooten, A.D. Rijnsdorp and P. Ruardij (2012) Bio-energetics underpins the spatial response of North Sea plaice (Pleuronectes platessa L.) and sole (Solea solea L.) to climate change, Global Change Biology, 03-09/2012.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Aandeel grote vissen
Omschrijving
Aandeel van vissen groter dan 25 cm in de vangst op basis van biomassa.
Verantwoordelijk instituut
IMARES (Ingeborg de Boois)
Berekeningswijze
De biomassa wordt berekend aan de hand van lengte-gewicht-relaties die uit de literatuur of uit eigen data bekend zijn. De hoeveelheid vis > 25 cm is uitgedrukt als percentage van de totale hoeveelheid gevangen vis per jaar.
De omrekening van lengte naar biomassa gebeurt als volgt:
W=N*(a*(L*0.5*i)b), waarbij W de biomassa in gram, N het aantal vissen, L de lengte in cm, i de meetafstand in cm, a en b soort-specifieke constanten
Basistabel
Sole net survey (SNS 1969-2013), 3e/4e kwartaal. 2003 ontbreekt omdat in 2003 alleen een bemonstering in het voorjaar is uitgevoerd.
Geografische verdeling
NL kustzone
Andere variabelen
Datum, tijd, vispositie, beviste afstand, trekduur, temperatuur, lengte vis (alle vissoorten), epifauna (aantallen), leeftijdsgegevens diverse vissoorten.
Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
Achtergrondliteratuur
Coull, K.A., A.S. Jermyn, A.W. Newton, G.I. Henderson and W.B. Hall (1989) Length/weight relationships for 88 species of fish encountered in the North East Atlantic. Scottish Fisheries Research Report Number 43 1989. ISSN 03088022.
Daan, N., H. Gislason, J.G. Pope and J.C. Rice (2005) Changes in the North Sea fish community: evidence of indirect effects of fishing? ICES Journal of Marine Science, 62: 177-188
Heessen, H.J.L., H.C. Welleman, N. Daan, A.C. Smaal en G.J. Piet (2001). Bijdrage RIVO aan Natuurcompendium 2001. Nederlands Instituut voor Visserijonderzoek RIVO. Intern rapport C058/01. IJmuiden.
Knijn, R.J., T.W. Boon, H.J.L. Heessen en J.R.G. Hislop (1993). Atlas of North Sea Fishes. ICES Cooperative Research Report No. 194, 268 pp
Mollet, F., S.B.M. Kraak, A.D. Rijnsdorp (2006). Fisheries-induced evolutionary changes in maturation reaction norms in North Sea sole (Solea Solea). ICES CM 2006/H:14Robinson, L.A., S.P.R. Greenstreet, H. Reiss, R. Callaway, J. Craeymeersch, I. de Boois, S. Degraer, S. Ehrich, H.M. Fraser, A. Goffin, I. Kröncke, L. Lindal Jorgenson, M.R. Robertson and J. Lancaster (2010) Length-weight relationships of 216 North Sea benthic invertebrates and fish. Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom, 2010, 90(1), 95-104.
Teal L.R., R. van Hal, T. van Kooten, A.D. Rijnsdorp and P. Ruardij (2012) Bio-energetics underpins the spatial response of North Sea plaice (Pleuronectes platessa L.) and sole (Solea solea L.) to climate change, Global Change Biology, 03-09/2012.
Opmerking
In versie 10 zijn de lengte-gewicht-relaties van een aantal soorten gewijzigd ten opzichte van voorgaande jaren. Daarnaast is de berekeningsmethodiek om biomassa te berekenen uit de lengteverdeling verfijnd. Hierdoor kunnen er verschillen ontstaan in de biomassa. De wijziging van lengte-gewicht-relaties voor verschillende soorten kan enig effect hebben op de patronen. De wijziging van de berekening heeft alleen effect op de hoogte van de waardes en niet op de patronen. Vanaf versie 7 zijn de noordelijkste raaien uit de analyse verwijderd aangezien deze sinds 1994 niet meer bemonsterd zijn. Dit heeft geen consequenties op de patronen, maar wel op de biomassa-gegevens per jaar tot en met 1994.
Betrouwbaarheidscodering
C. Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
11
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
10
versie‎
05
versie‎
04
versie‎
03
versie‎
02

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Aandeel grote vissen, 1970-2013 (indicator 1247, versie 10,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.