Kwaliteit specifieke verontreinigende stoffen KRW, 2019

Methode beoordeling waterkwaliteit KRW

In de KRW-beoordeling zijn twee kwaliteitselementen voor toxische stoffen: de chemische kwaliteit, waarvoor de normen op Europees niveau zijn vastgesteld als zelfstandige doelen, en de kwaliteit van de 'specifieke verontreinigende stoffen' waarvoor de normen op Nationaal niveau zijn vastgesteld als ondersteunende parameters voor de ecologische kwaliteit. Dit overzicht betreft de kwaliteit van de 'specifieke verontreinigende stoffen'. Dit kwaliteitselement wordt door ongeveer 75 stoffen bepaald. In Nederland betreft dit de Nationale lijst die voor alle stroomgebieden en is afgestemd met de andere landen

• Europese Kaderrichtlijn Water

Beoordeling oppervlaktewater voor de specifieke verontreinigende stoffen

Het kwaliteitselement van de specifieke verontreinigende stoffen voldoet bij 2% van de waterlichamen aan de gestelde doelen. Van de ongeveer 75 stoffen van dit kwaliteitselement geven 39 stoffen nooit een overschrijding, een klein deel van de stoffen geeft de meeste overschrijdingen.
Een groot aantal stoffen zijn bestrijdingsmiddelen, zoals imidacloprid. Deze stof geeft bij 20% van de beoordeelde waterlichamen een overschrijding. De eerste drie stoffen in de tabel, die in geen enkel waterlichaam aan de norm voldoen, worden maar op een beperkt aantal waterlichamen gemeten. Een betere meetinspanning of een andere aggregatie van meetpunten naar waterlichamen zou een ander resultaat kunnen geven.
Bij 2% van de waterlichamen voldoen alle beoordeelde stoffen, bij 30% van de waterlichamen zorgen één of twee stoffen voor een overschrijding. Bij 30% van de waterlichamen geven vijf of meer stoffen een overschrijding. Het maximaal aantal stoffen met een overschrijding van de norm is 11 stoffen wat bij 3 waterlichamen voorkomt, dit zijn kanalen en vaarten in de Noordoostpolder. De stoffen die soms een overschrijding van de norm geven of in 2009 hadden, met het percentage van de waterlichamen waar ze voldoen, zijn:

n.b.: niet bekend

Trends van de specifieke verontreinigende stoffen

De beoordeling van de specifieke verontreinigende stoffen geeft ten opzichte van 2009 een groter aantal overschrijdingen van de norm: zowel bij meer stoffen als bij meer waterlichamen wordt de norm overschreden. Dit patroon was al gesignaleerd in 2015, en lijkt opnieuw op te treden. Toch betekent dat niet automatisch dat de waterkwaliteit daadwerkelijk achteruit gaat. Er zijn verschillende redenen voor dit verschil:
Er zijn wijzigingen doorgevoerd in de stoffenlijst. In bovenstaande tabel is te zien dat een aantal stoffen in 2009 nog niet op de lijst voorkwam, weergegeven als 'niet bekend'.
Er zijn normen aangepast, maar het is onbekend welk effect dit heeft gehad (kan leiden tot meer of minder overschrijdingen).
Vooral voor de nieuwere metalen, zoals kobalt en seleen is de meetinspanning en daarmee het aantal beoordeelde waterlichamen flink toegenomen, maar dat heeft wel tot meer geregistreerde normoverschrijdingen geleid.
Bovenstaande redenen verhinderen het trekken van conclusies over de langjarige trend van het aantal overschrijdingen en het aantal overschrijdende stoffen.