Woningen in indicatieve zones hoogspanningslijnen, 2000 - 2021

Het aantal woningen in indicatieve zones langs bovengrondse hoogspanningslijnen waar mogelijk ruimtelijke beperkingen gelden is tussen 2000 en 2016 met 9.232 toegenomen. In de periode 2016-2021 is dit aantal met 987 woningen toegenomen. Indicatieve zones voor hoogspanningslijnen zijn in 2018 herberekend (dit wordt hieronder toegelicht). Voor de getallen tot 2016 zijn de oude contouren gehanteerd, voor de periode vanaf 2016 de nieuwe contouren.

Indicatieve langs hoogspanninsgleidingen

Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat adviseert sinds oktober 2005 om zoveel als redelijkerwijs mogelijk is te voorkomen dat er nieuwe "gevoelige bestemmingen" (woningen, scholen, crèches en kinderopvangplaatsen) binnen de magneetveldzone terecht komen. De magneetveldzone is gedefinieerd als de zone aan weerszijde van een bovengrondse hoogspanningslijn waar het jaargemiddelde magneetveld sterker kan zijn dan 0,4 microtesla. Het RIVM heeft per hoogspanningslijn "indicatieve zones" bepaald, gebaseerd op in de meeste gevallen conservatieve schattingen van de breedte van de magneetveldzone.

Wijzigingen in indicatieve magneetveldzones

In juli 2018 heeft het RIVM de indicatieve magneetveldzones opnieuw berekend. Hierdoor is 92% van de zones veranderd, waarbij 62% van alle zones smaller is geworden, en 30% van alle zones breder (Kelfkens & Pruppers 2018). Voor deze herijking van 2018 is dezelfde waarde van 0,4 microtesla gebruikt, maar zijn nieuwe (nauwkeurigere) gegevens over het maximale elektriciteitstransport door een hoogspanningslijn gebruikt.
Als we voor woninggegevens van 2016 de oude contouren met de nieuwe contouren vergelijken, vallen er 26,4% minder woningen binnen de nieuwe contouren. In de hier gebruikte gegevens is er tot 2016 met de oude contouren gerekend, en vanaf 2016 met de nieuwe contouren.

In sommige gevallen wordt er ook een "specifieke zone" bepaald: bij ruimtelijke ontwikkelingen zoals tracering van een nieuwe hoogspanningslijn of aanpassing van een bestemmingsplan bij een bestaande hoogspanningslijn. De breedte van deze zone kan volgens de Handreiking van het RIVM specifiek voor elke lijndeel tussen twee opeenvolgende masten worden berekend.

De Netkaart op de website van het RIVM met per hoogspanningslijn een indicatieve magneetveldzone (versie 3, 2019) is gebruikt als basis voor het vaststellen van ruimtelijke ontwikkelingen binnen die zones. De indicatieve zones lopen uiteen van 30 meter tot 190 meter aan weerszijden van de hoogspanningslijn, afhankelijk van onder andere het maximale elektriciteitstransport door de lijn. Dit is overigens niet noodzakelijkerwijs hetzelfde als de maximale capaciteit van de lijn.

Zo tellende zijn er tussen 2000 en 2016 in de (oude) indicatieve zones 9.232 woningen netto bijgekomen, waarvan 654 in de periode 2012-2016. In de periode 2016-2021 zijn dit, binnen de nieuwe indicatieve zones, 987 woningen. Dit betreft voornamelijk de indicatieve zones in Sliedrecht (209 woningen), Helmond (133 woningen), Voorschoten (95 woningen), Veenendaal (88 woningen), Papendrecht (84 woningen), Nijmegen (79 woningen), en Midden-Groningen (60 woningen). In 43 gemeentes was er een afname van woningen. Dit betreft in bijna alle gevallen een afname van 5 of minder woningen. Uitzonderingen zijn de gemeente Westland met een afname van 7 woningen, Zaanstad met een afname van 16 woningen, en Enschede met een afname van 42 woningen.

Bronnen

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Woningen in indicatieve zones van hoogspanningslijnen
Omschrijving
Circuitlengte van het elektriciteitsnetwerk, ruimtelijke ontwikkelingen (nieuwe woningen) in indicatieve zones van bovengrondse hoogspanningslijnen
Verantwoordelijk instituut
Planbureau voor de Leefomgeving (PBL)
Berekeningswijze
Telling aantal nieuwe woningen in indicatieve zones uitgaande van de RIVM netkaart 2019, versie 3 (http://www.rivm.nl/Onderwerpen/H/Hoogspanningslijnen/Netkaart Woningregister (CBS) tot en met 2012, vanaf 2012 is de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) gebruikt ( zie ook www.clo.nl/trendbreuk-woningvoorraad).
Basistabel
Zie berekeningswijze
Geografische verdeling
Nederland
Andere variabelen
Zie berekeningswijze
Verschijningsfrequentie
2-jaarlijks
Betrouwbaarheidscodering
Schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representa-tiviteit van de gegevens vrijwel volledig is.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
06
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
02
versie‎
01

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Woningen in indicatieve zones hoogspanningslijnen, 2000 - 2021 (indicator 2135, versie 06,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.