Het Nederlandse landschap is gevormd in een eeuwen durend intensief samenspel van menselijk handelen en natuurlijke processen. De variatie in de hoeveelheid opgaand groen in het Nederlandse landschap is zelfs terug te leiden tot de ontstaansgeschiedenis.
Kenmerkend zijn bijvoorbeeld historische lijnen zoals waterlopen, (tracés van) wegen, bomenrijen, hagen en heggen. Maar ook de aanwezigheid van reliëf en bebouwing in het buitengebied bepalen het landschap. Door ruimtelijke ingrepen verdwijnt een deel van deze historische sporen.
Voorbeelden van ruimtelijke ingrepen
Buiten de bebouwde kom is het areaal gebouwen toegenomen. De totale hoeveelheid gebouwen en kassen buiten de bebouwde kom bedroeg in 2018 ongeveer 359 miljoen vierkante meter. Tussen 2017 en 2018 is er circa 4,5 miljoen m2 aan bebouwing gesloopt en 8,5 miljoen m2 bijgebouwd.
Schaalvergroting in de landbouw en grootschalige ruilverkavelingen hebben bijgedragen aan een vervlakking van het natuurlijke reliëf en verlies van opgaand groen gedurende de tweede helft van de 20e eeuw.
Het Compendium voor de Leefomgeving bevat enkele nieuwe landschapsindicatoren, overgenomen uit de recent ontwikkelde Monitor Landschap, die speciaal voor het CLO bewerkt zijn, zodat ze als basis voor beleidsmonitoring kunnen dienen.
- Historische lijnen in het landschap, 2020
- Bebouwing in het landelijk gebied, 2018
- Reliëf in landbouw- en natuurgebieden, 2019
- Landgebruik en het landschap, 2019
- Opgaand groen, 2018
- Openheid landschap
