Verdroging Ecologische Hoofdstructuur, 2006

De nieuwe nulmeting van de provincies bevestigt dat verdroging een groot probleem vormt voor het bereiken van (inter)nationale doelen van natuurbeleid. Het ontbreken van een koppeling met gestandaardiseerde monitoring van grondwatercondities in het veld, zal naar verwachting de beoordeling van toekomstige veranderingen verdroging bemoeilijken.

Nulmeting provincies: één derde van het areaal van de Ecologische Hoofdstructuur op het land is verdroogd

In het kader van het Investeringsbudget voor het Landelijk Gebied (ILG) hebben provincies het areaal verdroogd gebied binnen de EHS in 2006 vastgesteld. Uit deze zogenoemde nulmeting blijkt dat circa 222.000 ha van de EHS verdroogd is. Dit is circa een derde van de totale oppervlakte van de EHS op het land. Meer dan tweederde van het als verdroogd aangemerkte natuurgebied ligt in vier provincies: Drenthe, Noord-Brabant, Gelderland en Noord-Holland.

Duinen en hogere zandgronden zijn de grootste knelpunten met betrekking tot verdroging

Knelpunten komen met name voor op de hogere zandgronden, waar de waterhuishouding van natuurgebieden door grote omliggende gebieden wordt beïnvloed. Daarnaast zijn grote delen van de duinen bestempeld als verdroogd. De knelpunten met betrekking tot verdroging zijn niet alleen fors qua oppervlakte, maar worden veelal ook als ernstig tot zeer ernstig bestempeld.

Nieuwe methode voor bepaling van areaal verdroogd gebied

Met deze provinciale nulmeting is gebroken met de landelijke verdrogingskaart die vanaf 1994 tweejaarlijks werd samengesteld door RIZA en IPO. De arealen verdroogd gebied in de meest recente verdrogingskaart (2004) zijn veel groter dan in de hierboven beschreven nulmeting van de provincies. Dit verschil is niet het gevolg van afname van de verdroging, maar van een herinterpretatie van het begrip. In de nieuwe methode is een betere afstemming gevonden met de provinciale natuurdoeltypen die in de EHS worden nagestreefd. Er zijn echter nog steeds provinciale verschillen in aanpak om verdroging in beeld te brengen. Vergelijking tussen provincies en/of landelijke uitspraken worden hierdoor bemoeilijkt. Daarbij ontbreekt een koppeling met gestandaardiseerde monitoring van grondwatercondities in het veld, waardoor naar verwachting de beoordeling van toekomstige veranderingen in verdroging bemoeilijkt worden. 

Nota Ruimte: beleid voor de milieukwaliteit in de Ecologische hoofstructuur

Bescherming, instandhouding en ontwikkeling van de natuurwaarden die in de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) aanwezig zijn, stellen eisen aan de kwaliteit van water, bodem en lucht. Het Rijk heeft in de Nota Ruimte de provincies gevraagd aan te geven welke water- en milieukwaliteit daarvoor vereist zijn en welke maatregelen genomen moeten worden om een dergelijke kwaliteit te bereiken.

Relevante doelstellingen Nota Ruimte

Uitvoeringsdoelstellingen:

  • Goede ruimtelijke condities, incl. de voor de natuur vereiste milieu- en waterkwaliteit.


Operationele doelstellingen:

  • Verbetering van wateren, bodemkwaliteit.


Algemene doelstellingen:

  • Vitaal platteland; borging en ontwikkeling van belangrijke (inter)nationale ruimtelijke waarden.

Bronnen

  • IPO-RIZA. 2004. Verdrogingskaart 2004 van Nederland.
  • VROM, 2006. Overzicht van provinciale rapporten over nulmeting milieutekorten EHS.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Verdroging Ecologische Hoofdstructuur
Omschrijving
Het areaal verdroogd gebied in de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) op basis van eisen die natuurdoeltypen stellen aan waterkwantiteit en waterkwaliteit.
Verantwoordelijk instituut
Planbureau voor de Leefomgeving (PBL)
Berekeningswijze
De indicator is samengesteld op basis van de door de provincies geleverde gegevens. De methodiek die gebruikt is om de mate van verdroging in te schatten, verschilt per provincie. Verwacht wordt dat sommige provincies op korte termijn de nulmeting nog bijstellen. De door Flevoland en Utrecht gebruikte indeling op basis van percentage hydrologisch herstel is omgezet naar de standaard gehanteerde klasse-indeling. Het areaal verdroogd gebied binnen de EHS omvat tevens de Vogel- en Habitatrichtlijngebieden (VHR) en de Natuurbeschermingswetgebieden op het land.
Basistabel
-
Geografische verdeling
-
Verschijningsfrequentie
-
Betrouwbaarheidscodering
-

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
02

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Verdroging Ecologische Hoofdstructuur, 2006 (indicator 2044, versie 02,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.