Eidereend in Waddenzee
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
Na een aantal jaren van achteruitgang onder invloed van voedselgebrek, neemt het aantal overwinterende eidereenden in de Waddenzee sinds seizoen 2002/2003 weer toe.
Ontwikkeling
In de tweede helft van de 90-er jaren is het aantal overwinterende eidereenden in de Waddenzee achteruitgegaan. Deze afname werd mede veroorzaakt doordat de vogels vanwege voedseltekorten in de Waddenzee wegtrokken naar de kustgebieden van de Noordzee. Het totale aantal eidereenden in heel Nederland vertoont een fluctuerende, maar geleidelijk afnemende trend.
In het seizoen 1999/2000 stierven veel eidereenden in de Waddenzee door voedselgebrek. Er waren weinig kokkels en mossels in de Waddenzee beschikbaar en weinig spisula's (een schelpdier) in de Noordzee. Spisula's zijn een belangrijke voedselbron voor eidereenden als er weinig kokkels en mossels zijn. In het seizoen 1999/2000 namen de vogels deels hun toevlucht tot krabben en liepen daardoor een parasitaire infectie op die in combinatie met voedselgebrek leidde tot een hoge sterfte. In het volgende seizoen was de sterfte onder eidereenden veel lager door herstel van de spisulabestanden. Dit herstel was mogelijk door het eenmalig sluiten van de visserij op dit schelpdier. In 2001/2002 was er echter opnieuw grote sterfte van eidereenden door voedselgebrek. Als gevolg van een groot bestand van sublittorale mosselen in 2002/2003 in de westelijke Waddenzee nam het aantal eidereenden weer toe. Dit herstel heeft zich in de volgende seizoenen voortgezet.
Een aanzienlijk deel van de Noordwest-Europese populatie van de eidereenden overwintert in het Waddengebied van Nederland.
Bronnen
- Arts, F. en C.M. Berrevoets (2005) Midwintertellingen van zee-eenden in de Waddenzee en de Nederlandse kustwateren januari 2005. Rapport RIKZ/2005.023. DPM, Culemborg en RIKZ, Middelburg.
- Berk, V.M. van de, S. Dirksen en M.J.M. Poot (2000). Sterfte onder eidereenden in de Waddenzee 1999-2000. Een zoektocht naar de oorzaak van de massale sterfte van eidereenden in de Waddenzee. Werkdocument EC-LNV nr. 186, Wageningen.
- Ens, B.J., F.H.M. Borgsteede, C.J. Camphuysen, G.M. Dorrestein, R.K.H. Kats en M.F. Leopold (2002). Eidereendensterfte in de winter 2001/2002. Rapport Alterra 521. Wageningen.
- Jong, M.J. de, B.J. Ens en R.K.H. Kats (2003). Aantallen Eidereenden in en rond het Waddengebied in de winter 2002/2003. Rapport Alterra 794. Wageningen.
- Jong, M.J. de, B.J. Ens en M.F. Leopolds (2005). Het voorkomen van Zee- en Eidereenden in de winter van 2004-2005 in de Waddenzee en de Noordzee-kustzone. Rapport Alterra. Wageningen.
- Oosterhuis, R. en K. van Dijk (2002). Effect of food shortage on the reproductive output of Common Eiders Somateria mollissima breeding at Griend (Wadden Sea). Atlantic Seabirds, 4 (1): 29-38.
- Philippart, K. en A. Smaal (2000). Schelpdierdynamiek, vogels en visserij in de Waddenzee. Landschap (17) 1: 5-14.
- Leopold, M.F., C.J. Smit, P.W. Goedhart, M. van Roomen, E. van Winden en C. van Turnhout (2004). Langjarige trends in aantallen wadvogels, in relatie tot de kokkelvisserij en het gevoerde beleid in deze; Eindverslag EVA II (Evaluatie Schelpdiervisserij tweede fase). Deelproject C2. Wageningen, Alterra, Alterra-rapport 954.
Relevante informatie
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Opmerking
- De aantallen betreffen schattingen van de overwinterende eidereenden op basis van de watervogeltellingen van het Netwerk Ecologische Monitoring. Eidereenden worden door RIKZ één keer per jaar (in januari) geteld vanuit een vliegtuig. In 2005 is het oostelijke deel van de Waddenzee niet geteld. Het aantal Eidereenden voor dat jaar is aangevuld met een schatting (14.885 exemplaren) van dit gebied door Alterra op basis van de telling in februari 2005 in het oostelijk deel van de Wadden
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Eidereend in Waddenzee (indicator 1240, versie 04,