Zware metalen in rivieren bij grensoverschrijding, 1985-2004
U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.
Deze indicator wordt niet meer bijgehouden
Concentratie van zware metalen (totaal) in rivieren bij grensoverschrijding
| Stof | Normen | 90-percentielwaarden (μg l-1) | ||||||||
| VR | MTR | 1985 | 1990 | 1995 | 2000 | 2003 | 2004 | |||
| Rijn | Cadmium | 0.4 | 2 | 0.34 | 0.24 | 0.12 | 0.09 | 0.24 | 0.12 | |
| Chroom | 2.4 | 84 | 10.3 | 9.1 | 4.1 | 3.6 | 5.6 | 3.2 | ||
| Koper | 1.1 | 3.8 | 10.2 | 10.9 | 5.8 | 5.2 | 9.3 | 7.7 | ||
| Kwik | 0.07 | 1.2 | 0.10 | 0.09 | 0.05 | 0.03 | 0.09 | 0.06 | ||
| Nikkel | 4.1 | 6.3 | 7.1 | 6.1 | 4.2 | 3.6 | 4.1 | 3.6 | ||
| Lood | 5.3 | 220 | 9.1 | 8.9 | 5.7 | 4.1 | 8.5 | 7.0 | ||
| Zink | 12 | 40 | 70 | 67 | 36 | 23 | 40 | 43 | ||
| Maas | Cadmium | 0.4 | 2 | 1.21 | 2.21 | 0.55 | 0.63 | 0.64 | 0.98 | |
| Chroom | 2.4 | 84 | 19.1 | 23.4 | 6.0 | 4.2 | 2.6 | 3.8 | ||
| Koper | 1.1 | 3.8 | 16.7 | 18.5 | 9.8 | 9.5 | 11.8 | 9.8 | ||
| Kwik | 0.07 | 1.2 | 0.12 | 0.27 | 0.08 | 0.04 | 0.02 | 0.03 | ||
| Nikkel | 4.1 | 6.3 | 7.2 | 7.0 | 5.0 | 4.3 | 6.4 | 6.9 | ||
| Lood | 5.3 | 220 | 20.6 | 20.6 | 18.4 | 13.3 | 8.4 | 8.7 | ||
| Zink | 12 | 40 | 251 | 196 | 135 | 62 | 86 | 61 | ||
| Schelde | Cadmium | 0.4 | 2 | 0.99 | 0.39 | 0.27 | 0.28 | 0.31 | 0.37 | |
| Chroom | 2.4 | 84 | 8.8 | 9.5 | 8.8 | 2.3 | 10.4 | 13.4 | ||
| Koper | 1.1 | 3.8 | 10.6 | 5.6 | 5.1 | 5.9 | 6.7 | 6.9 | ||
| Kwik | 0.07 | 1.2 | 0.09 | 0.08 | 0.05 | 0.05 | 0.04 | 0.06 | ||
| Nikkel | 4.1 | 6.3 | 14.3 | 9.8 | 7.4 | 8.4 | 7.0 | 7.6 | ||
| Lood | 5.3 | 220 | 8.1 | 5.5 | 5.5 | 7.6 | 5.4 | 5.8 | ||
| Zink | 12 | 40 | 49 | 28 | 32 | 30 | 29 | 34 | ||
| Bron:RWS RWS RIZA | ||||||||||
Ontwikkelingen
De concentraties zware metalen in zoet oppervlaktewater nemen in de loop van de tijd af, al is het verloop soms wat grillig. Chroom, kwik en lood overschrijden nergens het MTR. Voor de hoge waarden in 2003 en 2004 in de Schelde is geen verklaring voorhanden. Koper overschrijdt overal het MTR. Nikkel overschrijdt het MTR in de Schelde, fluctueert om het MTR in de Maas en voldoet aan het MTR in de Rijn. Zink overschrijdt het MTR in de Maas. Vanaf ongeveer 1995 voldoet cadmium aan de streefwaarde, behalve in de Maas.
Beleid
De Europese Kaderrrichtlijn Water heeft cadmium, kwik, lood en nikkel aangewezen als prioritaire stof en een daarbij horende normconcentratie voor opgeloste stof (met correctie voor achtergrond) voorgesteld. Lidstaten moeten zelf nog andere relevante stoffen aanwijzen en normeren. De Internationale Rijn Commissie heeft voor cadmium, chroom, kwik, lood en nikkel 'Zielvorgaben'opgesteld, eveneens in opgeloste vorm. Het Nederlandse beleid is er op gericht de concentraties metalen terug te dringen tot onder het MTR, en op langere termijn tot onder het VR. MTR en VR is vastgesteld voor zowel opgelost als totaal-metaal (inclusief aan zwevend stof geadsorbeerd materiaal)
Relevantie
De waarden voor het MTR zijn gebaseerd op ecotoxicologische gronden. Dat betekent dat bij overschrijding van het MTR negatieve effecten op organismen niet kunnen worden uitgesloten. VR is in het algemeen 100 keer zo laag als het MTR.
Methodiek
Een 90-percentiel is het concentratieniveau dat in 10% van de metingen wordt overschreden. Indien een gemiddelde van meerdere locaties is ingevoerd, betreft het een gemiddelde, van de per locatie aangeleverde 90-percentiel jaargemiddelden.In deze indicator is getoetst aan het MTR voor totaal-metaal concentratie, dus inclusief aan het aan zevend stof geadsorbeerde materiaal.
Meetlocaties
Meetlocaties zijn gekozen bij grensoverschrijding, voor de Rijn is dat Lobith, voor de Maas Eijsden, voor de Schelde Schaar van Ouden Doel. De grensoverschrijding van de Eems is op Duits grondgebied, er zijn geen waarnemingen voorhanden.
Relevante informatie
- Meer informatie over de monitoring van rijkswateren.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Zware metalen in rivieren bij grensoverschrijding, 1985-2004 (indicator 0251, versie 05,