Exoten in zoutwater

U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.

Deze indicator is afgesloten. Over exoten van zoutwater in Nederland vindt u informatie in de indicator:

Het aantal exoten van zoutwater in Nederland is in de 20e eeuw sterk toegenomen, maar slechts een klein gedeelte is schadelijk.

Aantal exoten neemt toe

Er is een geleidelijke toename van het aantal exoten in de Nederlandse zoute wateren. Het warmer worden van het klimaat heeft echter niet geleid tot een sterkere toename van het aantal exoten . Het zijn vooral de wieren, kreeftachtigen en weekdieren die ruim vertegenwoordigd zijn. Veel exoten van zoutwater zijn afkomstig uit de Indische en de Stille Oceaan.

Schadelijkheid

Bij slechts een klein aantal van deze zoutwater-exoten kan gesproken worden van ecologische schade. De zakpijp Didemnum kan schadelijk zijn, omdat allerlei substraten en andere organismen geheel met hun kolonies overgroeid raken. De schade in Nederland valt echter mee omdat in koude winters een groot deel van de kolonies afsterft. De Japanse oester is schadelijk omdat deze de inheemse oester verdringt en omdat allerlei substraten geheel overgroeid raken met deze uitheemse oester.
Tot slot wordt ook de Amerikaanse zwaardschede als schadelijk beschouwd, omdat zijn massale voorkomen de aanwezigheid van andere schelpdieren belemmert.

Bronnen

  • Gmelig Meyling, A. en A. Gittenberger (2006). Exoten en andere nieuwkomers in onze zoute wateren. De Levende Natuur 107 (6): 242-246.
  • Wijsman, J.W.M. en A.C.Smaal (2006) Risk analysis of mussels transfer. Institute for Marine Resources en Ecosystem Studies (IMARES), Wageningen. 156 pp.
  • Wolff, W.J. (2005). Non-indigenous marine and estuarine species in the Netherlands. Zoologische Mededelingen 79 (1): 1-116.

Relevante informatie

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Exoten in zoutwater
Omschrijving
Aanwas exoten per tijdsperiode, systematische groep en herkomst
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Berekeningswijze
De gegevens over de exoten zijn afkomstig uit Wolff (2005). In de analyses zijn de soorten die door Wolff als "niet ingeburgerd" of "status onbekend" zijn aangeduid, niet betrokken. Aan de gegevens van Wolff zijn door A. Gittenberger (schrift. med.) vier soorten exoten toegevoegd: Didemnum spec., Palaemon macrodactylus, Molgula complanata en Perophora japonica.
Basistabel
Zie Wolff (2005)
Geografische verdeling
Noordzee, NCP
Andere variabelen
geen
Verschijningsfrequentie
onregelmatig
Achtergrondliteratuur
Wolff, W.J. (2005). Non-indigenous marine and estuarine species in the Netherlands. Zoologische Mededelingen 79 (1): 1-116.
Opmerking
De afgelopen jaren hebben verscheidene soorten van het tropische zakpijpengeslacht Didemnum zich over veel gebieden in de wereld verspreid. De soorten van het genus Didemnum worden als schadelijk beschouwd omdat ze zich snel verbreiden en substraten sterk overgroeid raken met hun kolonies. Twee soorten hebben een wetenschappelijke naam Didemnum vexillum en Didemnum vestum. De onder meer in Nederland voorkomende soort is een nog onbekende soort en wordt daarom voorlopig aangeduid met Didemnum spec.
Betrouwbaarheidscodering
Schatting, gebaseerd op een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versieā€Ž
01

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Exoten in zoutwater (indicator 1049, versie 01,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.