Productiewaarde landbouw (1995-2009)

Naam van het gegeven

Landbouwrekeningen (LR): 'Productiewaarde landbouw (1995-2009)'

Omschrijving

Ontwikkeling van de productiewaarde en de netto toegevoegde waarde van de landbouw in Nederland, aangevuld met de ontwikkeling van de netto toegevoegde waarde per bedrijf.

Verantwoordelijk instituut

Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)

Berekeningswijze

Een van de belangrijkste kenmerken van de Landbouwrekeningen is gelegen in het feit, dat de output (productiewaarde) van de meeste producten wordt berekend op basis van de formule "waarde = hoeveelheid x prijs". Deze aanpak vloeit grotendeels voort uit de moeilijkheid om landbouwrekeningen op te stellen aan de hand van goede steekproeven van bedrijfsboekhoudingen.
De plantaardige productie kan in het algemeen op twee manieren worden gewaardeerd, namelijk op basis van de middelen of op basis van de bestedingen. De eerste manier gaat uit van een schatting van geproduceerde hoeveelheden, bijvoorbeeld aan de hand van het beteelde areaal of de oogstraming van afzonderlijke gewassen. De tweede manier gaat uit van de verrichte aankopen van plantaardige producten door de bedrijfstakken die producten gebruiken, het saldo van in- en uitvoer van binnen de bedrijfstak landbouw geproduceerde en verbruikte hoeveelheden, de veranderingen in de voorraden in de productiefase en het gebruik voor eigen rekening (grotendeels verbruik binnen de eenheid). De tweede manier is uitermate geschikt wanneer de kopers van deze landbouwproducten gemakkelijk kunnen worden geïdentificeerd en de andere elementen bestedingen beperkt van omvang zijn. Voor de controle van de samenhang en de betrouwbaarheid van de gegevens wordt dan een fysieke balans opgesteld.
Voor de waardering van de dierlijke productie zijn de belangrijkste bronnen de slachtstatistieken, de gegevens over de in- en uitvoer van levende dieren en de statistieken van de veestapel. De output van dierlijke producten (vooral melk) kan,vanwege het specifieke gebruik, meestal geschat worden aan de hand van de verkoop van die producten aan de verwerkende bedrijfstakken, zoals de zuivelfabrieken en de verpakkingsbedrijven.
De meeste goederen voor intermediair verbruik (zoals zaai- en plantgoed, meststoffen en bestrijdingsmiddelen) kunnen in wezen alleen binnen de landbouw worden gebruikt. Daarom worden deze aankopen door de landbouw gebaseerd op gegevens over de verkopen van de bedrijfstakken die deze goederen aanbieden (met inachtneming van de buitenlandse handel).
Toepassing van deze aanpak voor het intermediaire verbruik brengt echter risico's met zich mee. De verkopen van deze producenten hoeven immers niet volledig overeen te stemmen met de aankopen van de landbouw. Meststoffen en bestrijdingsmiddelen bijvoorbeeld, kunnen ook voor andere doeleinden worden gekocht (voorraden bij de handel, verbruik van andere eenheden zoals openbare parken en huishoudens). In het systeem van de aanbod- en gebruiktabellen van de nationale rekeningen wordt het intermediare verbruik van de landbouw voor deze onvolkomenheid aangepast.
De toegevoegde waarde van de landbouw is dan gelijk aan het verschil tussen de productie en het intermediaire verbruik.
Meer informatie over de landbouw in Nederland is te vinden op Statline.

Basistabel

Landbouwproductie en toegevoegde waarde. Zie: Land- en tuinbouwcijfers 2010.

Geografisch verdeling

Nederland

Andere variabelen

Uitsplitsing totale productie naar de verschillende gewas- en diergroepen, verbruik van grondstoffen en diensten, bruto en netto toegevoegde waarde, agrarisch inkomen, subsidies en belastingen

Verschijningsfrequentie

Jaarlijks

Achtergrondliteratuur

Manual on the economic accounts for agriculture and forestry.

Opmerking

De (LR) worden gebruikt voor het toezicht op en de beoordeling van het gemeenschappelijk landbouwbeleid, en meer in het algemeen ook voor allerlei analyses van de economische situatie van de landbouw. De LR vallen onder een EG-verordening. De vaststelling van een rechtsgrond voor de LR kan worden gezien als de follow-up van de verordening (EG) van het Europees Systeem van Rekeningen 1995
De LR zijn satellietrekeningen van de Nationale rekeningen. Daarnaast vormen de LR mede de basis voor analyses over de inkomenssituatie in de land- en tuinbouw. De resultaten van deze analyses zijn bijvoorbeeld terug te vinden in publicaties van het CBS zoals de publicatie 'Land- en tuinbouwcijfers' en van het Landbouw Economisch Instituut zoals 'Actuele ontwikkeling van bedrijfsresultaten en inkomens' en het 'Landbouw-economisch bericht' dat in opdracht van het Ministerie van LNV tot stand komt. Ook worden de Nationale rekeningen en dus impliciet de LR gebruikt voor input-output analyse op het gebied van de landbouw- en voedingsector door o.a. het RIVM.

Betrouwbaarheidscodering

C (Schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen, de representatieviteit is grotendeels gewaarborgd).