Steenvliegen en aantasting van beken
Veel soorten steenvliegen zijn in de 20e eeuw uit Nederland verdwenen door afname van de waterkwaliteit en de kanalisatie en normalisatie van beken.
Steenvliegen sterk bedreigd
Steenvliegen zijn in Nederland zeer sterk achteruitgegaan. Van de 20 inheemse soorten van deze groep staan er 19 op de Rode Lijst van bedreigde soorten. Daarvan zijn er 9 in de loop van de 20e eeuw zelfs geheel uit Nederland verdwenen. Er is slechts één in Nederland voorkomende soort steenvlieg die thans niet is bedreigd (de gewone steenvlieg). Deze soort is de enige steenvlieg die ook in stilstaand water kan leven. Vrijwel alle soorten steenvliegen zijn gebonden aan helder stromend water. De meeste Europese soorten zijn te vinden in bergachtige streken.
Oorzaken achteruitgang
In feite is de achteruitgang zelfs nog sterker dan uit de grafiek naar voren komt. Er zijn namelijk nog 9 soorten al vóór 1900 uit Nederland verdwenen en die zijn niet in de Rode Lijst opgenomen. De belangrijkste oorzaken van de achteruitgang van steenvliegen zijn de afname van de waterkwaliteit en de kanalisatie en normalisatie van beken. Daarbij worden beken rechtgetrokken en het dwarsprofiel van beken veranderd, zodat een steil talud ontstaat.
Referenties
- Koese, Bram (2008). De Nederlandse steenvliegen (Plecoptera) Entomologische Tabellen I. Supplement bij Nederlandse Faunistische Mededelingen.
- Verdonschot, P.F.M., B.W.G. Higler, R.C. Nieboer en T-H. van den Hoek (2003). Naar een doelsoortenlijst van aquatische macrofauna in Nederland: Tricladida, Plecoptera, Ephemeroptera en Trichoptera. Alterra rapport 858. Alterra. Wageningen.
Technische toelichting
Naam van het gegeven
Steenvliegen en aantasting beken
Omschrijving
Aantal bedreigde soorten steenvliegen
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Berekeningswijze
Gegevens overgenomen uit Rode lijst van aquatische macrofauna
Basistabel
zie achtergrondliteratuur
Geografisch verdeling
Nederland
Andere variabelen
geen
Verschijningsfrequentie
onregelmatig
Achtergrondliteratuur
Verdonschot, P.F.M., B.W.G. Higler, R.C. Nieboer en T-H. van den Hoek (2003). Naar een doelsoortenlijst van aquatische macrofauna in Nederland: Tricladida, Plecoptera, Ephemeroptera en Trichoptera. Alterra rapport 858. Alterra. Wageningen.
Opmerking
geen
Betrouwbaarheidscodering
Schatting, gebaseerd op een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake.
Archief van deze indicator
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2004). Steenvliegen en aantasting van beken (indicator 1206, versie 02 , 29 september 2004 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
