Dichtheid wonen, werken en detailhandel in stedelijke centra, 2000-2006

Centrum van Amsterdam heeft de hoogste dichtheid

De hoogstedelijke centra hebben een zeer hoge dichtheid van wonen, werken en verkooppunten/ voorzieningen met het centrum van Amsterdam aan kop. De ontwikkelingen van dichtheden binnen de hoogstedelijke centra laten een wisselend beeld zien met gemiddeld over alle centra genomen weinig verandering.

Centra met toegenomen intensiteit ruimtegebruik

Bij een derde deel van de hoogstedelijke centra is de intensiteit met meer dan 2% toegenomen. In de centra van Amersfoort (+12%), Zwolle (+9%), Eindhoven (+6%), Almere, Breda, Nijmegen en Alkmaar (allen ongeveer +5%) is de intensiteit van functies in de periode 2000-2006 duidelijk toegenomen. Deze toename werd vooral veroorzaakt door een toename van het aantal woningen en het aantal banen. De toename in het centrum van Almere is vooral te danken aan een toename van het aantal banen.

Centra met afgenomen intensteit ruimtegebruik

In ruim een kwart van de centra is de intensiteit met meer dan 2% afgenomen. Bij de centra van Venlo, Maastricht, Roermond, Arnhem, Dordrecht, Rotterdam en Tilburg laten is de intensiteit afgenomen. De afname is een gevolg van een afname van het aantal banen en het aantal verkooppunten. Met name in de centra van Venlo en Maastricht zijn relatief veel verkooppunten verdwenen. In het centrum van Arnhem wordt de afname uitsluitend veroorzaakt door een afname van het aantal banen. Stagnerende economische groei heeft een negatief effect op de intensiteit van het ruimtegebruik in stedelijke centra.

Dichtheid binnen stationsomgeving nieuwe sleutelprojecten

De intensiteit van het ruimtegebruik voor wonen, werken en winkelen/voorzieningen ligt binnen de stationsomgevingen van de zes nieuwe sleutel projecten (NSP's) lager dan in de hoogstedelijke centra. De omgevingen van het centraal station van Rotterdam, Den Haag en Utrecht hebben de hoogste dichtheden, de stationsomgevingen van de Amsterdamse Zuidas en Breda hebben relatief lage dichtheden.

Ontwikkeling dichtheid stationsomgeving nieuwe sleutelprojecten

In de periode 2000-2006 zijn er geen grote veranderingen in de intensiteit van het ruimtegebruik binnen de NSP. Gemiddeld genomen blijft de intensiteit gelijk. Binnen de stationsomgeving van Den Haag-Centraal is de dichtheid van functies in de periode 2000-2004 toegenomen. Dit werd veroorzaakt door een toename van het aantal woningen, aantal banen en aantal winkels namen in dezelfde periode af. De stationsomgeving van Rotterdam-Centraal laat een lichte daling zien van de intensiteit. Dit wordt veroorzaakt door een daling van het aantal banen en aantal winkels/horeca in de stationsomgeving. Omvangrijke werkzaamheden in de stationsomgevingen van de NSP's hebben op de korte termijn een negatieve invloed op de intensiteit van het ruimtegebruik.

Centrumvorming essentieel voor stedelijke netwerken

In de Nota Ruimte wordt gesteld dat centrumvorming essentieel is voor de stedelijke netwerken. Centra vergroten de stedelijkheid, vormen de basis voor samenwerking binnen stedelijke netwerken en zorgen voor een betere benutting van bestaand bebouwd gebied in samenhang met (bestaande) infrastructuur en verkeer- en vervoerknooppunten. Het Rijk draagt actief bij aan zes sleutelprojecten voor centrumvorming namelijk: de Zuidas in Amsterdam, Rotterdam Centraal, Utrecht Centraal, Den Haag Centraal en de stationsomgevingen van Arnhem en Breda. Daarnaast wordt ook versterking van andere bestaande centra nagestreefd.

Relevante doelstellingen Nota Ruimte

Uitvoeringsdoelstellingen:

• Ontwikkeling en versterking van 6 stedelijke centra; ontwikkeling en versterking van centra; optimale benutting van verdichtingsmogelijkheden

Operationele doelstellingen:

• Ontwikkeling van nationale stedelijke netwerken en stedelijke centra; verbeteren van de leefbaarheid en de sociaaleconomische positie van de steden; versterking van de kracht en diversiteit van de belangrijkste economische kerngebieden

Algemene doelstellingen:

• Versterking van de internationale concurrentiepositie van Nederland; krachtige steden