Eikelmuis, 1900 - 2014

Eikelmuis

U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.

Deze indicator is afgesloten. Informatie over de eikelmuis vindt u op de website van de Zoogdiervereniging. Zie voor de trends van zoogdieren als groep de indicator 'Trend van zoogdieren'.

De alleen in Zuid-Limburg voorkomende eikelmuis is nagenoeg verdwenen uit Nederland.

Verspreiding eikelmuis

De eikelmuis komt alleen in Europa voor, zijn leefgebied beslaat een groot deel van West- en Midden-Europa. In Nederland wordt de soort alleen aangetroffen in Zuid-Limburg (zie figuur).
Eikelmuizen leven voornamelijk aan randen van loofbossen, grenzend aan kleinschalig cultuurlandschap met boomgaarden, struweel, tuinen en in verwaarloosde schuurtjes en huizen.

Voortbestaan eikelmuis bedreigd

Het voortbestaan van de eikelmuis is in Nederland momenteel ernstig bedreigd. In de periode 1900-1980 werd de eikelmuis in 18 hokken van 5 bij 5 kilometer aangetroffen. Uit de periode 1981-2000 is de soort bekend van 10 van deze hokken en van 2001-2014 nog maar van 7. Voornaamste oorzaken van achteruitgang en bedreigingen zijn vernietiging van het leefgebied (verdwijnen van kleinschalig cultuurlandschap en hoogstamboomgaarden), verkeersslachtoffers, het verdwijnen van rust- en voortplantingsplaatsen (door het vellen van bomen en renovaties aan gebouwen) en vermindering van het voedselaanbod. De eikelmuis eet naast vruchten en noten ook dierlijk voedsel waaronder slakken en insecten. Natuurlijke bedreigingen van de eikelmuis zijn predatoren en kou of verstoring tijdens de zeven maanden durende winterslaap. Omdat de vrouwtjes van deze soort slechts éénmaal per jaar een beperkt aantal jongen kunnen krijgen kan de populatie van deze soort ook niet snel weer herstellen.

Bronnen

  • Bekker D., L.S.G.M. Verheggen, F. Ottburg & W. van der Coelen, (2004). Inventarisatie van de eikelmuis in Zuid-Limburg in 2003. VZZ rapportnr. 2003.46. VZZ, Arnhem.
  • Foppen R. (1991). Alarm voor de eikelmuis in Nederland. Zoogdier 4(2): 22-26.
  • Verheggen, L.S.G.M. en D.J.C. Klees (2007). Inhaalslag verspreidingsonderzoek Nederlandse zoogdieren VONZ 2006. Zoogdiervereniging VZZ, Arnhem.
  • Witte van den Bosch, R.H., J.R. Regelink en D.J.C. Klees (2008). Hoe overleeft de eikelmuis in Limburg? Beschermingsmaatregelen naar aanleiding van inventarisaties in de periode 2006-2008. VZZ rapportnummer 2008.015. VZZ, Arnhem.
  • Toch nog eikelmuizen in Limburg. Persbericht 17 september 2007. Zoogdiervereniging, Arnhem.
  • Zeventig eikelmuizen in Savelsbos. Dagblad de Limburger, 11 april 2011.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Eikelmuis
Omschrijving
Verspreiding eikelmuis en beschrijving populatie ontwikkeling
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Berekeningswijze
De gegevens over de eikelmuis zijn afkomstig uit het rapport van Bekker et al. en Verheggen & Klees. De verspreidingkaart van de eikelmuis geeft het voorkomen in vlakken van 5 x 5 km (uurhokken) weer.
Basistabel
geen
Geografische verdeling
Nederland
Verschijningsfrequentie
onregelmatig
Achtergrondliteratuur
Bekker D., L.S.G.M. Verheggen, F. Ottburg & W. van der Coelen, (2004). Inventarisatie van de eikelmuis in Zuid-Limburg in 2003. VZZ rapportnr. 2003.46. VZZ, Arnhem.Verheggen, L.S.G.M. en D.J.C. Klees (2007) Inhaalslag verspreidingsonderzoek Nederlandse zoogdieren VONZ 2006. Zoogdiervereniging VZZ, Arnhem.
Opmerking
laatste jaar in de titel slaat op tekst
Betrouwbaarheidscodering
D. Schatting, gebaseerd op een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
03
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
02
versie‎
01

Referentie van deze webpagina

CLO (2015). Eikelmuis, 1900 - 2014 (indicator 1477, versie 03, ), www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.