Ruimte: gebruik, ruimtelijk beleid en de gevolgen voor natuur en landschap

U bekijkt op dit moment een afgesloten indicator. Deze indicator wordt niet meer bijgewerkt. De reden hiervoor staat hieronder vermeld. De archiefversies van deze indicator (indien aanwezig) zijn nog wel beschikbaar.

De indicator 'Ruimte: gebruik, ruimtelijk beleid en de gevolgen voor natuur en landschap' is vervallen. Informatie over dit onderwerp is te vinden in het dossier [dossier=nl0023] van het Compendium.

Ruimte is schaars in Nederland. Hierdoor is niet voor alle activiteiten de gewenste ruimte beschikbaar. De uitbreiding in de afgelopen twintig jaar van het bebouwd gebied, infrastructuur en bos, zijn ten koste gegaan van natuurlijk terrein en landbouwgebied.

Toename stedelijk gebied en infrastructuur

De afgelopen 20 jaar is er sprake van een aanzienlijke toename van het bebouwd gebied, infrastructuur en bos en een afname van natuurlijk terrein en landbouwgebied. Met name in de Randstad en in Brabant vragen wonen, werken, recreatie en verkeer een steeds groter deel van het oppervlak.

Natuur en landschap in de verdrukking

Naast de afname van de ruimte voor natuur en landschap, spelen ook andere ruimtelijke mechanismen een rol bij de bedreiging van deze gebieden. Zo zorgt de aanleg en verbreding van wegen voor doorsnijding en versnippering van natuurgebieden. Ook de nabijheid van bijvoorbeeld de (intensieve) veehouderij heeft nadelige gevolgen voor de natuur. De uitstoot van verzurende en vermestende stoffen door de veehouderij heeft een slechte invloed op de kwaliteit van natuurgebieden en met name de nabij gelegen natuurgebieden.

Ruimte op het water

Behalve de ruimte op het land, wordt ook steeds vaker gekeken naar de beschikbare ruimte op het water. Met name voor grote ruimtegebruikers als windmolenparken zou het water ruimte kunnen bieden. Daarbij mag echter niet vergeten worden dat grote delen van het water beschermde natuurgebieden zijn, die vallen onder de ecologische hoofdstructuur (EHS) en/of Vogel- en Habitatrichtlijn (LNV, 2002).

Ruimtelijk beleid

Het nieuwe ruimtelijk beleid is weergegeven in de Nota Ruimte (VROM, 2004) en de Agenda Vitaal Platteland (LNV, 2004). Naast dit Nederlandse beleid speelt het Europese beleid een steeds belangrijkere rol, bijvoorbeeld de Vogel- en Habitatrichtlijn. Met de Nota Ruimte is in vergelijking met de voorgaande nota's de toon gezet voor een meer liberaal ruimtelijke ordeningsbeleid met minder regels en meer vrijheden voor provincies. Deze nota is door het MNP beoordeeld op de effecten voor milieu, natuur, landschap en water (Evaluatie Nota Ruimte, MNP, 2004).

Bronnen

  • LNV (2002). Structuurschema groene ruimte 2. Samen werken aan groen Nederland. Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij, Den Haag.
  • LNV (2004) Agenda voor een vitaal platteland. Ministerie van LNV, Den Haag.
  • MNP (2004) Milieu- en natuureffecten Nota Ruimte. RIVM, Bilthoven, rapportnummer 711931009.
  • VROM (2004) Nota Ruimte; ruimte voor ontwikkeling. Ministerie van VROM, Den Haag.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
-
Omschrijving
-
Verantwoordelijk instituut
-
Berekeningswijze
-
Basistabel
-
Geografische verdeling
-
Verschijningsfrequentie
-
Betrouwbaarheidscodering
-

Archief van deze indicator

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Ruimte: gebruik, ruimtelijk beleid en de gevolgen voor natuur en landschap (indicator 0059, versie 05,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.