Oppervlaktedelfstoffen: winning en verbruik, 1980-2000
| 1980 | 1985 | 1990 | 1995 | 1997 | 1998 | 1999 | 2000 | ||
| miljard kg | |||||||||
| Grind | winning | 16,0 | 9,5 | 8,8 | 5,5 | 6,5 | 5,7 | 6,1 | 6,6 |
| import1) | 12,1 | 11,0 | 14,1 | 15,8 | 12,7 | 13,3 | 13,3 | 10,82) | |
| export1) | 4,0 | 2,5 | 0,9 | 1,1 | 0,5 | 0,5 | 0,5 | 2,1 | |
| verbruik1) | 24,1 | 18,0 | 22,0 | 20,3 | 21,1 | 21,4 | 21,6 | 19,4 | |
| Beton- en | winning | 21,3 | 17,0 | 21,8 | 19,8 | 21,8 | 20,9 | 20,5 | 21,4 |
| Metselzand | import1) | 6,9 | 5,8 | 7,9 | 9,0 | 7,5 | 7,8 | 7,7 | 11,02) |
| export1) | 8,9 | 7,8 | 8,4 | 9,5 | 7,5 | 7,6 | 7,5 | 8,7 | |
| verbruik1) | 19,3 | 15,0 | 21,3 | 18,7 | 20,5 | 21,1 | 22,2 | 22,5 | |
| miljoen m³ | |||||||||
| Ophoogzand | winning | 53,0 | 37,9 | 48,2 | 54,1 | 53,5 | 50,8 | 53,2 | 60,5 |
| import | - | - | - | - | - | - | - | - | |
| export | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 1,3 | 2,7 | 1,4 | 2,3 | 2,5 | |
| verbruik3) | 51,0 | 35,9 | 46,2 | 52,8 | 50,8 | 49,4 | 50,9 | 58,0 | |
| Klei | winning | 3,6 | 2,0 | 3,1 | 6,4 | 2,7 | 2,0 | 3,0 | 2,4 |
| import | . | . | . | 0,4 | 0,3 | 0,5 | 0,4 | 0,3 | |
| export | . | . | . | 0,2 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | |
| verbruik4) | . | 2,2 | 3,1 | 6,4 | 3,3 | 3,0 | 4,0 | 2,8 | |
| Bron: RWS, Dienst Weg- en Waterbouwkunde. | CBS/MC02/okt02 | ||||||||
| 1) Geschat. 2) Exclusief import in de vorm van tout-venant (nog te scheiden zand/grindmengsel). Dit werd voorheen nooit apart waargenomen, de import bedroeg 3,8 miljoen ton in 2000. 3) Berekend op basis van de balans. 4) Verschil in massabalans wordt mogelijk verklaard door af- of opbouwen voorraden en door niet-vergunningplichtige ontgrondingen. |
|||||||||
Ontwikkelingen van de winning en het gebruik van oppervlaktedelfstoffen
In de periode 1980-2000 zien we sterke schommelingen in het verbruik en de winning van oppervlaktedelfstoffen. Opvallend is de sterke stijging in de winning van ophoogzand in 2000. Dit is vermoedelijk een gevolg van de grote behoefte aan ophoogzand voor de aanleg van IJburg.
Herkomst en bestemming van oppervlaktedelfstoffen
Behalve uit import is grind voor het grootste deel afkomstig uit Midden-Limburg. Het vindt voornamelijk een bestemming bij de beton- en asfaltbereiding. Beton- en metselzand wordt vooral gewonnen langs de grote rivieren in Midden-Nederland. Ophoogzand wordt onder meer gebruikt in de (wegen)bouw. Het is voor meer dan de helft afkomstig uit de grote (rijks)wateren, terwijl ook steeds meer ophoogzand wordt gewonnen op het Nederlands Continentaal Plat van de Noordzee.Kleiwinning vindt voornamelijk plaats langs de grote rivieren in Gelderland. Ongeveer tweederde deel van de gewonnen klei wordt gebruikt in de grofkeramische industrie (bakstenen en dakpannen); de rest vindt een bestemming bij dijkverzwaringen. Als gevolg van de uitvoering van het Deltaplan Grote Rivieren is het gebruik van klei voor dijkverzwaringen medio jaren negentig tijdelijk verhoogd geweest.
Methodiek
Ten opzichte van het Milieucompendium 2001 zijn de cijfers voor de winning aangepast op basis van de rapportage van de Landelijke Commissie voor de Coördinatie van het Ontgrondingenbeleid (2001).
Referenties
- Hofstra, U. (2002). Verbruik van beton- en metselzand (en gebroken grind), Stand van het Zand VI/Lint aan het Grind IV, DWW-2002-016. RWS, Dienst Weg- en Waterbouwkunde, Delft.
- LCCO (2001). Overzichten inventarisatie gewonnen hoeveelheden oppervlaktedelfstoffen 2000. Landelijke Commissie voor de Coördinatie van het Ontgrondingenbeleid, Werkgroep Inventarisatie Gegevens.
- Muskens, M.J. (2000). Stand van het Zand IV, Lint aan het Grind II. W-DWW-99-062. RWS, Dienst Weg- en Waterbouwkunde, Delft.
- Muskens, M.J. (2000). Stand van het Zand V, Lint aan het Grind III. W-DWW-2000-093. RWS, Dienst Weg- en Waterbouwkunde, Delft.
Archief van deze indicator
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 2000-2016 (actuele versie , 16 jan 2018 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 2000-2014 (v16 , 28 sep 2016 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 2000-2013 (v15 , 15 feb 2016 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 1980-2012 (v14 , 22 mei 2014 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 1980-2011 (v13 , 12 mrt 2013 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 1980-2010 (v12 , 17 jan 2012 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 1980-2009 (v11 , 24 mei 2011 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 1980-2008 (v10 , 11 dec 2009 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 1980-2007 (v09 , 06 mrt 2009 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 1980-2006 (v08 , 23 nov 2007 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 1980-2005 (v07 , 14 nov 2006 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 1980-2004 (v06 , 12 dec 2005 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 1980-2002 (v05 , 28 sep 2004 )
- Winning en verbruik van oppervlaktedelfstoffen, 1980-2001 (v04 , 22 sep 2003 )
- Oppervlaktedelfstoffen: winning en verbruik, 1980-2000 (v03 , 20 sep 2002 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2002). Oppervlaktedelfstoffen: winning en verbruik, 1980-2000 (indicator 0067, versie 03 , 20 september 2002 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
