Balans van fosfor in de landbouw, 2006
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
Vooral via mengvoer voor het vee en kunstmest komen grote hoeveelheden fosfor de landbouw binnen. De afvoer geschiedt via dierlijke en plantaardige producten. Jaarlijks is er een overschot dat de bodem belast.
Aanvoerposten
De aanvoerposten staan bovenin het stroomschema. Fosfor komt vooral via mengvoer en kunstmest de landbouw binnen. Daarnaast zijn er enkele kleinere aanvoerposten: import ruwvoer, dierlijke producten en een post "luchtdeposities + overige". In 2006 is via alle aanvoerposten tezamen 96 miljoen kg fosfor in de landbouw terecht gekomen.
Afvoerposten
Onderin het stroomschema staan de twee belangrijkste afvoerposten: fosfor verlaat de landbouw vooral via de afzet van dierlijke en plantaardige producten. Daarnaast is er nog een derde, kleinere afvoerpost: "netto export van mest". In 2006 is via deze drie posten tezamen 51 miljoen kg fosfor uit de landbouw verdwenen.
Retourstromen buiten de landbouw
Via twee retourstromen, die deels buiten de landbouw lopen, komt een deel van de dierlijke en plantaardige producten weer terug in de landbouw (deze stromen zijn niet in het schema ingetekend). Een deel van de landbouwproducten (zoals granen) wordt direct aan de mengvoederindustrie geleverd. Een ander deel bereikt de mengvoederindustrie en de veehouderij via de voedingsmiddelenindustrie (afval dat vrijkomt bij de verwerking van dierlijke en plantaardige producten). Van beide stromen wordt een groot deel weer als krachtvoer in de landbouw gebruikt (de rest wordt geëxporteerd of als diervoer buiten de landbouw afgezet).
Retourstroom binnen de landbouw
Voor fosfor kan binnen de landbouw één retourstroom worden onderscheiden: via gewassen als snijmaïs en gras wordt aan de landbouwgrond onttrokken fosfor als ruwvoer rechtstreeks teruggeleverd aan de veehouderij (40 miljoen kg fosfor).
Fosforoverschot
Het fosforoverschot in 2006 bedraagt 45 miljoen kg (aanvoer-afvoer). Dit overschot hoopt zich in de bodem op.
Bronnen
- CBS (2006). Balansen van mineralen en zware metalen. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2008a). Mineralen in de landbouw 1970 - 2007*. CBS, Den Haag / Heerlen.
- CBS (2008b). StatLine: Mineralen in de landbouw (sectorbalans). CBS, Den Haag / Heerlen.
Relevante informatie
- Meer informatie over de balans van fosfor in de landbouw is te vinden in de databank StatLine van het CBS, en in het artikel Mineralen in de landbouw 1970 - 2007* (CBS, 2008a).
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- Balans van fosfor in de landbouw
- Omschrijving
- Grafische weergave van de balans voor fosfor in de landbouw door middel van een vereenvoudigd stroomschema. In het schema zijn de diverse aanvoerstromen, afvoerstromen, retourstromen binnen de landbouw en overschotten getekend waarbij voor elke stroom de hoeveelheid fosfor is aangegeven.
- Verantwoordelijk instituut
- Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
- Berekeningswijze
- Er worden basisgegevens gebruikt uit diverse milieustatistieken (over dierlijke mest, afvalwater, luchtemissies en afvalstoffen), alsmede statistieken over de oogstraming, buitenlandse handel en de Nationale Rekeningen van het CBS. Ook is een deel van de basisgegevens afkomstig uit externe bronnen zoals Emissieregistratie, Planbureau voor de leefomgeving, Hoofdproductschap Akkerbouw, Landbouw-Economisch Instituut, Productschap Diervoeder, Rijkswaterstaat-Waterdienst (voorheen RIZA), OSPARCOM, Blgg en SenterNovem. Tenslotte wordt informatie geput uit literatuuronderzoek en worden enkele bedrijven telefonisch en/of schriftelijk benaderd voor gegevensverstrekking.
- Basistabel
- StatLine: Mineralen in de landbouw (sectorbalans) (CBS, 2008a).
- Geografische verdeling
- Nederland.
- Andere variabelen
- Hoeveelheid fosfor in plantaardige, respectievelijk dierlijke producten (uit binnenland) die afgezet zijn naar de mengvoederindustrie.
- Verschijningsfrequentie
- Jaarlijks.
- Achtergrondliteratuur
- Balansen van mineralen en zware metalen (CBS, 2006) (korte methodebeschrijving).
Mineralen in de landbouw 1970 - 2007* (CBS, 2008a). - Betrouwbaarheidscodering
- D (schatting op basis van een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake).
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Balans van fosfor in de landbouw, 2006 (indicator 0095, versie 09,