Nationale luchtkwaliteit: beleid
U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.
Het doel van het Nederlandse en Europese verzurings- en luchtkwaliteitsbeleid is het bereiken van duurzame niveaus voor gezondheid en natuur. Hiervoor is beleid ingezet dat is gericht op het verminderen van emissies en het verbeteren van de luchtkwaliteit.
Strategieën voor het bereiken van een goede luchtkwaliteit
Het doel van de Nederlandse wetgeving voor (buiten)luchtkwaliteit is het beschermen van de bevolking en de natuur tegen de negatieve effecten van blootstelling aan luchtverontreinigende stoffen. Om dit te bereiken staan in de wet zowel emissiedoelstellingen om de milieudruk te verminderen, als normen voor de luchtkwaliteit om gemeten concentraties te toetsen.
Emissiedoelstellingen
Voor onder meer zwaveldioxide (SO2), stikstofoxiden (NOx), ammoniak (NH3) en vluchtige organische (VOS) stoffen zijn verplichte emissiedoelstellingen geformuleerd in het kader van de Europese richtlijn voor nationale emissieplafonds, de zogenaamde NEC-richtlijn en in het Gothenborg protocol. In het kader van het Nationale Milieubeleidsplan 4 (NMP4) zijn voor de emissies van dezelfde vier stoffen inspanningsverplichtingen genoemd die strenger zijn dan de NEC-richtlijn. Het emissiebeleid bestaat uit een mix van instrumenten, zoals technische maatregelen, emissie-eisen,covenanten en economische instrumenten.
Normen voor de luchtkwaliteit
De Europese Unie heeft voor diverse stoffen grenswaarden vastgesteld ter bescherming van de volksgezondheid en natuur. Deze EU-normen worden geïmplementeerd in de Nederlandse wetgeving. Het stelsel bevat normen voor langdurende blootstelling en normen voor kortdurende blootstelling, ter bescherming van mens en/of natuur.
Monitoring van de luchtkwaliteit
Met behulp van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML) meet het RIVM de luchtkwaliteit in Nederland. Door (continue) metingen en het gebruik van luchtkwaliteitsmodellen wordt een nauwkeurig beeld van de luchtkwaliteit verkregen, dat kan worden getoetst aan de wettelijke normen. Een van de andere doelstellingen van het LML is het geven van informatie over perioden met verhoogde luchtverontreiniging (smog).
Sommige meetlokaties van het LML zijn ook onderdeel van internationale meetnetten. Gegevens van deze locaties worden gebruikt voor onderzoek van luchtkwaliteit op internationale schaal.
Rapportage over emissies en de luchtkwaliteit
De Europese Unie verplicht de lidstaten tot het opstellen van een jaarlijkse rapportage over de nationale emissies en de luchtkwaliteit. De rapportage over de nationale emissies wordt door het ministerie voor Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordeningen en Milieubeheer (VROM), het RIVM en de Emissieregistratie opgesteld. Voor de rapportage over de luchtkwaliteit is in Nederland een systeem opgezet waarin gemeenten, provincies en het RIVM samen gegevens aanleveren aan VROM. VROM stelt vervolgens een nationaal rapport op over de luchtkwaliteit en stuurt deze naar de EU en UNECE.
Informatie over luchtmetingen door het RIVM is te vinden op de website van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit. Indicatoren en uitleg over de luchtkwaliteit staan in dit milieucompendium. Verder brengen sommige regionale diensten, provincies of gemeenten rapporten uit over lokale of regionale luchtkwaliteit; zie de links onder overige relevante informatie.
Bronnen
- EU (1999). Richtlijn 1999/30/EG van de raad van 22 april 1999 betreffende grenswaarden voor zwaveldioxide, stikstofdioxide en stikstofoxiden, zwevende deeltjes en lood in lucht (link naar PDF-bestand). (Eerste dochterrichtlijn). Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen No L 163/41.
- EU (2000). Richtlijn 2000/69/EG van de raad van 16 november 2002 betreffende grenswaarden voor benzeen en koolmonoxide in lucht (link naar PDF-bestand). (Tweede dochterrichtlijn.) Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen No L 313/12.
- EU (2002). Richtlijn 2002/3/EG van de raad van 12 februari 2002 betreffende ozon in lucht (link naar PDF-bestand). (Derde dochterrichtlijn.) Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen No L 67/14.
- EU (2005). Richtlijn 2004/107/EG van het Europees parlement en de raad van 15 december 2004 betreffende arseen, cadmium, kwik, nikkel en polycyclische aromatische koolwaterstoffen in de lucht. (Vierde dochterrichtlijn). Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen No L 23/3.
- EU (2001). Richtlijn 2001/81/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 oktober 2001 inzake nationale emissieplafonds voor bepaalde luchtverontreinigende stoffen (NEC-richtlijn) (link naar PDF-bestand).
- Staatsblad (2001). Besluit van 11 juni 2001, houdende uitvoering van de richtlijn 1999/30/EG van de Raad van de Europese Unie van 22 april 1999, betreffende grenswaarden zwaveldioxide, stikstofdioxide en stikstofoxiden, zwevende deeltjes en lood in de lucht (PbEG L 163) en de richtlijn 92/62/EG van de Raad van de Europese Unie van 27 september 1996 inzake de beoordeling van de luchtkwaliteit (PbEG L 296) (Besluit luchtkwaliteit). Staatsblad 269, 1-58.
- UNECE (1999). Protocol bij het Verdrag van 1979 betreffende grensoverschrijdende luchtverontreiniging over lange afstand, Götenburg, 30-11-99 (Trb. 2000, 66) Webpagina Götenburg Protocol.
- VROM (2001). Nationaal Milieubeleidsplan 4. Een wereld en een wil: werken aan duurzaamheid. Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu, Den Haag.
Relevante informatie
- Ministerie VROM met een overzicht van actuele beleidsthema's.
- RIVM (2004). Jaaroverzicht luchtkwaliteit 2002. RIVM, rapport 500037004, Bilthoven.
- RIVM (2002). Jaaroverzicht luchtkwaliteit 2001. RIVM, rapport 725 301 009, Bilthoven.
- Informatie over de actuele en toekomstige ontwikkelingen over lokale luchtverontreiniging is te vinden in de Milieubalans 2005 en de Milieuverkenning 2000-2030.
- InfoMil voor actuele informatie over het beleid voor luchtkwaliteit
- DCMR Milieudienst Rijnmond, voor informatie over luchtverontreiniging in het Rijnmondgebied
- GG&GD Amsterdam, voor informatie over luchtverontreiniging in Amsterdam
- Provincie Noord-Holland, voor informatie over regionale luchtverontreiniging.
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Nationale luchtkwaliteit: beleid (indicator 0230, versie 05,