Gewasbeschermingsmiddelen in oppervlaktewater, 2010

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

Nog regelmatig overschrijding van de norm voor gewasbeschermingsmiddelen in oppervlaktewater.

Norm voor gewasbeschermingsmiddelen wordt nog regelmatig overschreden

Ondanks de sterke daling van de milieubelasting door gewasbeschermingsmiddelen sinds 1998 wordt de ecologische norm voor gewasbeschermingsmiddelen in oppervlaktewater nog regelmatig overschreden. In 2010 was dit het geval op ongeveer de helft van alle plekken waar in Nederland wordt gemeten. Daarmee is het hoofddoel van de nota Duurzame gewasbescherming - geen overschrijdingen in 2010 - niet gehaald. Stoffen die niet (meer) zijn toegelaten in Nederland worden soms nog wel aangetroffen. Voor een deel betreft het stoffen die in België en Duitsland wel zijn toegelaten. Ook is er mogelijk sprake van illegaal gebruik van middelen (PBL, 2012).

Beleid gewasbeschermingsmiddelen

Het gewasbeschermingsmiddelenbeleid is beschreven in de nota Duurzame gewasbescherming (LNV, 2004). De doelstelling voor de ecologische kwaliteit is geen overschrijdingen van het MTR in het oppervlaktewater meer in 2010. Daarom is als operationele doelstelling opgenomen:

  • in 2010 een reductie van de milieubelasting door de landbouw met 95% ten opzichte van 1998.


Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, zowel binnen als buiten de landbouw, leidt ook tot knelpunten bij de bereiding van drinkwater uit grond- en oppervlaktewater. De operationele doelstelling is om in 2010 het aantal knelpunten bij de bereiding van drinkwater uit oppervlaktewater met 95% te reduceren ten opzichte van 1998. Volgens de Kaderrichtlijn Water mogen er in 2015 geen knelpunten meer voorkomen.
De beide operationele doelstellingen voor 2010 zijn niet gehaald (PBL, 2012). Het kabinet bereidt een tweede nota Duurzame gewasbescherming voor die in de loop van 2012 naar de Tweede Kamer zal worden gestuurd.

Bronnen

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Gewasbeschermingsmiddelen in oppervlaktewater
Omschrijving
Locaties met overschrijding van de ecologische norm voor oppervlaktewater (MTR en ad-hoc MTR)
Verantwoordelijk instituut
Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden, tekst opgesteld door Planbureau voor de Leefomgeving
Berekeningswijze
Kaart: Het percentage stoffen dat de ecotoxicologische norm (Maximaal toelaatbaar risico voor waterorganismen: MTR of ad-hoc MTR, zie voor een toelichting hierop: MNP, 2006.) overschrijdt is als volgt berekend: per meetpunt is het aantal stoffen dat de norm overschrijdt gedeeld door het aantal stoffen waaraan een meting is verricht. Een stof wordt als normoverschrijdend beschouwd als de 90-percentielwaarde van de maandgemiddelden van de metingen boven de norm ligt. Als er aan minder dan 15 stoffen een meting is verricht wordt de berekening van het percentage als onbetrouwbaar beschouwd en niet weergegeven. Voor circa 85% van de stoffen is een MTR of ad-hoc MTR beschikbaar. Voor de resterende stoffen is op grond van eindpunten uit de toelatingsdossiers een met de MTR vergelijkbare toetswaarde berekend.(bron: www.bestrijdingsmiddelenatlas.nl)
Basistabel
www.bestrijdingsmiddelenatlas.nlDe Bestrijdingsmiddelenatlas geeft op grond van meetgegevens van regionale waterbeheerders een landelijk beeld van de gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater
Geografische verdeling
Nederland, 616 meetlocaties met meer dan 15 stoffen gemeten
Andere variabelen
Overschrijdingen Kaderrichtlijnwaternormen (AA-EQS en MAC-EQS), drinkwaternorm, overschrijdingen van het toelatingscriterium, top 10 probleemstoffen, top 10 belastend grondgebruik en meetintensiteit
Verschijningsfrequentie
De gegevens worden jaarlijks bij elkaar gebracht. De meetprogramma's variëren sterk in het aantal meetpunten, het aantal gemeten stoffen en de meetfrequentie.
Achtergrondliteratuur
Zie onderdeel 'Toelichting' in www.bestrijdingsmiddelenatlas.nlPBL (2012). Evaluatie van de nota Duurzame gewasbescherming. Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag. MNP (2006). Tussenevaluatie van de nota Duurzame gewasbescherming. Milieu- en Natuurplanbureau, Bilthoven.
Opmerking
De weergave van de metingen is gewijzigd ten opzichte van eerdere versies. Metingen waren weergegen in 5x5-km hokken; in de huidige versie zijn de metingen per meetpunt weergegeven. Zie de factsheet in versie.01.
Betrouwbaarheidscodering
-

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Gewasbeschermingsmiddelen in oppervlaktewater, 2010 (indicator 0547, versie 03,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.