Natura 2000: Vogel- en Habitatrichtlijngebieden in Nederland

• Download figuur

Toestand Natura 2000

Om de waardevolle en kenmerkende natuur voor Europa te beschermen heeft de Europese Unie (EU) het initiatief genomen voor Natura 2000. Dit is een samenhangend netwerk van beschermde natuurgebieden. Dit netwerk vormt de hoeksteen van het EU-beleid voor behoud en herstel van biodiversiteit. Natura 2000 omvat alle gebieden die zijn beschermd op grond van de Vogelrichtlijn (1979) en de Habitatrichtlijn (1992). Deze richtlijnen geven aan welke typen natuur en welke soorten moeten worden beschermd. De lidstaten wijzen daarvoor speciale beschermingszones aan en moeten instandhoudingsmaatregelen nemen om deze gebieden te beschermen.

Ontwikkeling Natura 2000

De Vogelrichtlijngebieden zijn door Nederland aangewezen en de Habitatrichtlijngebieden zijn aangemeld bij de Europese Commissie in Brussel. Brussel heeft het voorstel voor de Habitatrichtlijngebieden inmiddels overgenomen en goedgekeurd.

Momenteel werkt het ministerie van LNV aan de publicatie van de aanwijzingsbesluiten. Deze aanwijzingsbesluiten leggen per gebied vast wat de omgrenzing van het gebied is en wat de doelen voor het gebied zijn. Begin 2007 zijn de eerste 111 en in mei 2007 de zeven waddengebieden in procedure gebracht. De definitieve besluiten worden in 2007 en 2008 verwacht. De rest van de 162 gebieden wordt in 2008 in procedure gebracht.

De vaststelling van Natura 2000 gebieden op het Continentaal Plat in de Noordzee loopt achter bij de overige gebieden. Dat heeft twee oorzaken. Enerzijds heeft er Europabreed onduidelijkheid bestaan of er ook op het Continentaal Plat Natura 2000-gebieden moesten komen, anderzijds compliceren de vele gebruiksfuncties de ecologische bescherming. Uiteindelijk heeft de Europese Milieuraad in 2004 besloten dat deze gebieden uiterlijk in 2008 aangewezen moeten zijn.
Het parlement heeft besloten om het maken van beheerplannen voor Natura 2000 gebieden verplicht te stellen. Voor gebieden die niet in eigendom zijn van het Rijk ligt het initiatief voor het opstellen van de beheerplannen bij de provincies.
De Natura 2000 gebieden overlappen vrijwel geheel met de dossier.