Rode Lijsten

U bekijkt op dit moment een archiefversie van een afgesloten indicator. De actuele indicatorversie met de reden voor het afsluiten, kunt u via deze link bekijken.

Van een aantal groepen dieren en planten zijn Nederlandse Rode Lijsten verschenen. Daarop staan de soorten die bedreigd zijn.

Officiële Rode Lijsten
Gepubliceerde lijsten in 2004
Zoogdieren
Vogels
Reptielen
Amfibieën
Vissen
Bijen
Dagvlinders
Kokerjuffers
Sprinkhanen en krekels
Steenvliegen
Libellen
Haften
Land- en zoetwaterweekdieren
Platwormen (Tricladida)
Vaatplanten
Mossen
Korstmossen
Paddestoelen (macrofungi)
Bron: LNV, 2004CBS/MNC/nov08

Officiële rode lijsten

Op Rode Lijsten staan de soorten die bedreigd zijn in hun voortbestaan. In Nederland zijn voor een beperkt aantal soortgroepen officiële nationale Rode Lijsten verschenen; officieel wil zeggen dat deze in de Staatscourant zijn gepubliceerd. Soorten komen op een Rode Lijst als zij zeldzaam zijn en achteruitgaan. In 2004 zijn alle bestaande Rode lijsten herzien en zijn tezamen met enkele nieuwe Rode lijsten verschenen in een bijlage bij de Staatscourant (LNV, 2004).
Alle soorten van de soortgroepen met officiële Rode Lijsten betreffen ongeveer 2% van het totaal aantal dieren en 31% van het totaal aantal planten in Nederland. Bij paddestoelen gaat het daarbij alleen om de macrofungi.

Herziene lijsten

Van dagvlinders, zoogdieren, vogels, amfibieën, reptielen en paddestoelen zijn de afgelopen jaren basisrapporten met herziene rode lijsten verschenen. Deze hebben echter nog geen officiële status gekregen.

Beleidsdoelen

Het opstellen van Rode Lijsten komt voort uit het verdrag van Bern, dat in 1982 door Nederland is geratificeerd. Dit verdrag vraagt bijzondere aandacht voor soorten die met uitsterven worden bedreigd en die kwetsbaar zijn (artikel 1 en 3). In artikel 7 van de Flora- en faunawet is vastgelegd dat de overheid lijsten opstelt van dier- en plantensoorten die van nature in Nederland voorkomen en die bedreigd zijn. In de nota 'Natuur voor mensen, mensen voor natuur' is het opstellen van Rode Lijsten één van de instrumenten voor de soortbescherming.
Soorten van een Rode Lijst genieten op grond daarvan nog geen wettelijke bescherming. Wettelijk is wel vastgelegd dat de overheid zich inzet voor de bescherming van deze soorten en dat zij het onderzoek daartoe bevordert. Van provincies, gemeenten en terreinbeherende organisaties wordt verwacht dat zij bij beleid en beheer rekening houden met de Rode Lijsten.

Bronnen

  • Arnolds, E. en M. Veerkamp (2008) Basisrapport Rode Lijst Paddenstoelen. Nederlandse Mycologische Vereniging, Utrecht.
  • Creemers, R.C.M., J.J.C.W. van Delft en A.M. Spitzen - van der Sluijs (2007). Basisrapport Rode Lijst Amfibieën en Reptielen. Stichting RAVON, Nijmegen.
  • Hustings, F., C. Borggreve, C. van Turnhout en J. Thissen (2004). Basisrapport voor de Rode Lijst Vogels volgens Nederlandse en IUCN-criteria. SOVON-onderzoeksrapport 2004/13. SOVON Vogelonderzoek Nederland, Beek-Ubbergen.
  • LNV (1994). Vaststelling rode lijst vogels. Staatscourant, nr. 20.
  • LNV (1995). Vaststelling rode lijst zoogdieren. Staatscourant, nr. 23.
  • LNV (1995). Rode lijst dagvlinders. Staatscourant, nr. 77.
  • LNV (1996). Rode lijst reptielen en amfibieën. Staatscourant, nr. 219.
  • LNV (1996). Rode lijst paddestoelen. Staatscourant, nr. 219.
  • LNV (1998). Rode lijst krekels en sprinkhanen. Staatscourant, nr. 65.
  • LNV (1998). Rode lijst libellen. Staatscourant, nr. 65.
  • LNV (1998). Rode lijst korstmossen. Staatscourant, nr. 65.
  • LNV (1998). Rode lijst zoetwatervissen. Staatscourant, nr. 116.
  • LNV (2000). Natuur voor mensen, mensen voor natuur. Nota Natuur, Bos en Landschap in de 21e eeuw. Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij. Den Haag.
  • LNV (2004). Bijlage als bedoeld in artikel 1 van het besluit Rode lijsten flora en fauna. Staatscourant 11 november 2004, nr. 218.
  • Swaay, C.A.M. van (2006). Basisrapport Rode Lijst Dagvlinders. Rapport VS2006.002, De Vlinderstichting, Wageningen.
  • Zoogdiervereniging VZZ (2007). Basisrapport voor de Rode Lijst Zoogdieren volgens Nederlandse en IUCN-criteria. VZZ rapport 2006.027. Zoogdiervereniging VZZ, Arnhem.

Relevante informatie

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Rode lijsten
Omschrijving
Overzicht van alle officiële Rode lijsten
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Berekeningswijze
Het overzicht van Rode Lijsten is vastgesteld op grond van een publicatie van het Ministerie van LNV (2004).
Basistabel
zie bovenstaande tabel
Geografische verdeling
Nederland
Verschijningsfrequentie
onregelmatig
Achtergrondliteratuur
LNV (2004). Bijlage als bedoeld in artikel 1 van het besluit Rode lijsten flora en fauna. Staatscourant 11 november 2004, nr. 218. [rode lijsten van zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën, vissen, bijen, dagvlinders, kokerjuffers, sprinkhanen en krekels, steenvliegen, libellen, haften, land- en zoetwaterweekdieren, vaatplanten, mossen, korstmossen, paddenstoelen]
Betrouwbaarheidscodering
Integrale waarneming.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
08
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
07
versie‎
06
versie‎
05
versie‎
04
versie‎
03
versie‎
02

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Rode Lijsten (indicator 1333, versie 05,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.