Oorzaken bedreigingen natuur
Verschillende oorzaken kunnen leiden tot bedreiging van het voortbestaan van planten- en diersoorten.
Oorzaken bedreigingen
Soorten kunnen door verschillende oorzaken in hun voortbestaan bedreigd worden. In publicaties over Rode Lijsten met bedreigde soorten staan deze oorzaken vaak genoemd. Verscheidene auteurs hebben overzichten samengesteld van deze oorzaken (IUCN, 2006; Salafsky et al. 2008; Balmford et al., 2009). Hoewel deze overzichten bedoeld zijn voor bedreigingen op wereldschaal, spelen de meeste oorzaken ook in Nederland. Hieronder is een overzicht gegeven van de maatschappelijke sectoren waar de oorzaken van bedreiging uit voorkomen met enkele voorbeelden.
Balmford maakt onderscheid tussen habitatvernietiging, habitatdegradatie en bedreigingen die op de soorten zelf gericht zijn (bijvoorbeeld jacht). Binnen deze groepen maakt hij onderscheid tussen verschillende mechanismen. Daarnaast geeft hij aan welke maatschappelijke sectoren verantwoordelijk zijn voor de bedreigingen.
Overzicht oorzaken
De hoofdindeling in maatschappelijke sectoren is hieronder opgenomen, zo mogelijk met één indicator als voorbeeld. Een overzicht met alle indicatoren is in een afzonderlijke schema opgenomen.
Landbouw, bosbouw & aquacultuur
Bebouwing en stedelijke ontwikkeling
Industrie
Recreatie en toerisme
Energieproductie & delfstofwinning
Transport
Oorlog en opstand
De gevolgen van een oorlog kunnen zeer aanzienlijk zijn. Niet alleen door directe oorlogsschade maar ook door indirecte oorzaken. De schade aan natuur en natuurgebieden die Nederland in de Tweede wereldoorlog heeft opgelopen, is nauwelijks meer waarneembaar.
Oogsten van soorten in het wild
De oogst van soorten in het wild in Nederland speelt nauwelijks meer een rol van betekenis, met uitzondering van de visserij.
Klimaat-verandering
Natuurlijke rampen en geologische verschijnselen
Stormen, bos- en heidebranden, overstromingen, maar ook maatregelen ter voorkoming van rampen.
Referenties
- Balmford, A., P. Carey, V. Kapos, A. Manica, A.S.L. Rodrigues, J.P.W. Scharleman en R.E. Green (2009). Capturing the Many Dimensions of Threat: Comment on Salafsky et al. Conservation Biology vol 23 (2): 482-487.
- IUCN-CMP (2006). Unified Classification of Direct Threats. Version 1.0. IUCN The world conservation Union & Conservation Measures Partnership.
- Salafsky, N., D. Salzer, A.J. Statterfield, C. Hilton-Taylor, R. Neugarten, S.H.M. Butchart, B. Collen, N. Cox, L.L. Master, S. O'Connor en D. Wilkie (2008). A standard lexicon for biodiversity conservation: unified classifications of threats and actions. Conservation Biology vol 22 (4): 897-911.
Relevante informatie
Technische toelichting
Naam van het gegeven
Oorzaken bedreigingen natuur
Omschrijving
Indeling van verschillende maatschappelijke sectoren waaruit oorzaken van bedreiging voorkomen voor het voortbestaan van planten en dieren.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek
Basistabel
Zie het schema
Geografisch verdeling
Nederland
Verschijningsfrequentie
Onregelmatig
Achtergrondliteratuur
Balmford, A., P. Carey, V. Kapos, A. Manica, A.S.L. Rodrigues, J.P.W. Scharleman en R.E. Green (2009). Capturing the Many Dimensions of Threat: Comment on Salafsky et al. Conservation Biology vol 23 (2): 482-487.
Opmerking
De niet gebruikte indeling van de IUCN is op een afzonderlijk tabblad IUCN in het schema opgenomen.
Betrouwbaarheidscodering
Niet van toepassing
Archief van deze indicator
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2011). Oorzaken bedreigingen natuur (indicator 1537, versie 01 , 29 juli 2011 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
