De opwarming van de aarde is het gevolg van een optelsom van invloeden: de in de atmosfeer aanwezige broeikasgassen, de zon, de vulkanen en natuurlijke schommelingen binnen het klimaatsysteem (met name veroorzaakt door oceanen).
De meeste wetenschappers zijn het er over eens dat de mens dit broeikaseffect beïnvloedt. Door het verbruiken van fossiele brandstoffen (kolen, olie, gas) en grootschalige landgebruik neemt in de atmosfeer de concentratie toe van broeikasgassen zoals kooldioxide (CO2), methaan (CH4) en lachgas (N2O). In het vijfde klimaatrapport van het IPCC uit 2014 staat dat het extreem waarschijnlijk is (meer dan 95% zeker) dat meer dan de helft van de opwarming sinds 1951 is veroorzaakt door de mens.
De voorspelde effecten van klimaatverandering op lokale en regionale schaal zijn onzekerder dan de gemiddelde uitkomsten voor de aarde als geheel. Dat maakt het lastiger om de effecten voor bijvoorbeeld Nederland of een gebied binnen Nederland goed te voorzien. Wel is het zo dat de opwarming in de buurt van de polen sneller gaat dan in de tropen. In Siberië is de temperatuur al 3 graden Celsius hoger dan aan het begin van de industriële revolutie. Over het algemeen warmt het boven land sneller op dan boven de oceaan. Nu al is geconstateerd dat Nederland tweemaal sneller opwarmt dan de gemiddelde temperatuur in de hele wereld.
Recent vernieuwd
Windvermogen in Nederland, 1990-2018
Indicator | 20 augustus 2019De elektriciteitsproductie van windmolens nam in 2018 met 4 procent toe en dat komt vrijwel overeen met de uitbreiding van de capaciteit. Per saldo werd ongeveer 190 megawatt aan... meer
Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2018
Indicator | 20 augustus 2019Het aandeel hernieuwbare energie in het totale energieverbruik was in 2018 met 7,4 procent, 12 procent hoger dan het jaar er voor toen het aandeel 6,6 procent was. Het verbruik van... meer
Hernieuwbare elektriciteit, 1990-2018
Indicator | 20 augustus 2019In 2018 bedroeg de productie van hernieuwbare elektriciteit 18,1 miljard kWh, of wel 15 procent van het totale elektriciteitsverbruik in Nederland. Dat is, gemeten in kilowatt, 9... meer
Inleiding tot het broeikaseffect
Indicator | 5 juli 2019Menselijk handelen leidt tot verhoogde concentraties van broeikasgassen in de atmosfeer. Dit verstoort de energiebalans van de aarde en leidt tot verandering van het klimaat.
CO2-emissies verklaard, 1990-2017
Indicator | 14 mei 2019In de publicaties van onder meer PBL, CBS en IPCC verschijnen verschillende getallen voor de emissie van kooldioxide (CO2). Deze getallen gaan uit van dezelfde... meer
