Benutting van de plaatsingsruimte voor stikstof en fosfaat uit dierlijke mest, 2003

Benutting van de plaatsingsruimte voor fofaat al enkele jaren rond 80%

De aanscherping van de normen leidt jaarlijks tot een verkleining van de plaatsingsruimte (er mag minder stikstof en fosfaat gebruikt worden). Daarnaast wordt jaarlijks minder stikstof en fosfaat door de veestapel geproduceerd. Sinds 1998 wordt landelijk de wettelijke plaatsingsruimte voor fosfaat voor ongeveer 80% benut. Voor stikstof is dit 45 à 50%. Bij de plaatsingsruimte voor stikstof wordt ook rekening gehouden met aanvoer uit kunstmest.

• Transport en gebruik van mest en mineralen (CBS, StatLine)

Regionale verschillen

Noord-Brabant heeft in 2003 het hoogste gebruik van fosfaat per hectare cultuurgrond (97 kg/ha), ongeveer tweemaal zo hoog als Zeeland (50 kg/ha).

Transport van mest

Om binnen de wettelijke plaatsingsruimte te blijven zetten veel boeren hun fosfaatproductie af bij andere bedrijven. In 2003 gebeurt dit voor ruim eenderde van de fosfaatproductie. De export van fosfaat daalt in 2003 als gevolg van de vogelpest met 40% ten opzichte van 2002.

• Mestafzet buiten de landbouw, 2000-2023

Wat is de plaatsingsruimte?

De plaatsingsruimte of gebruiksruimte wordt berekend als de som van het toegestane mineralenoverschot op een bedrijf (toegestaan verlies) en de afvoer met het gewas.
In 2003 bedraagt de plaatsingsruimte voor bedrijven die verplicht zijn een mineralenboekhouding bij te houden 95 kg fosfaat (P₂O₅) per ha bouwland en 88 kg fosfaat per ha grasland. Dit is berekend als het wettelijk toegestane verlies (bouwland: 30 kg P₂O₅ per ha en grasland: 20 kg P₂O₅ per ha) vermeerderd met de gemiddelde onttrekking door het gewas (bouwland: 65 kg P₂O₅ per ha en grasland: 68 kg P₂O₅ per ha).
De plaatsingsruimte voor stikstof in 2003 op bouwland is 265 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige zandgronden en 275 kg N per ha op overige zandgronden en 315 kg N per ha op veen- en kleigronden. De plaatsingsruimte is berekend als de som van de afvoer met het gewas (165 kg N per ha) en het toegestane verlies (100 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige gronden, 110 kg N per ha op overige zandgronden en 150 kg N per ha op veen- en kleigronden).
De plaatsingsruimte voor stikstof in 2003 op grasland is 442 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige zandgronden en 472 kg N per ha op overige gronden. De plaatsingsruimte is berekend als de som van de gemiddelde onttrekking door het gewas (252 kg N per ha) en het toegestane verlies (190 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige gronden en 220 kg N per ha op overige gronden).

• Wettelijke normen voor het gebruik van meststoffen