Benutting van de plaatsingsruimte voor stikstof en fosfaat uit dierlijke mest, 2005

Benutting van de plaatsingsruimte voor fofaat al enkele jaren rond 80 procent

De aanscherping van de normen leidt jaarlijks tot een verkleining van de plaatsingsruimte (er mag minder stikstof en fosfaat gebruikt worden). Daarnaast wordt jaarlijks minder stikstof en fosfaat door de veestapel geproduceerd. Sinds 1998 wordt landelijk de wettelijke plaatsingsruimte voor fosfaat voor ongeveer 80 procent benut. Voor stikstof is dit 45 à 50 procent. Bij de plaatsingsruimte voor stikstof wordt ook rekening gehouden met aanvoer uit kunstmest.

• Transport en gebruik van mest en mineralen (CBS, StatLine)

Regionale verschillen

Noord-Brabant heeft in 2005 het hoogste gebruik van fosfaat per hectare cultuurgrond (106 kg per ha), ruim tweemaal zo hoog als Zeeland (52 kg per ha).

Transport van mest

Om binnen de wettelijke plaatsingsruimte te blijven, voeren veel boeren een deel van hun fosfaatproductie af naar andere landbouwbedrijven of naar het buitenland. In 2005 gebeurt dit voor ruim eenderde van de fosfaatproductie. De export van fosfaat neemt in 2005 iets toe ten opzichte van 2004.

• Mestafzet buiten de landbouw, 2000-2023

Wat is de plaatsingsruimte?

De plaatsingsruimte of gebruiksruimte wordt berekend als de som van het toegestane mineralenoverschot op een bedrijf (toegestaan verlies) en de afvoer met het gewas.
In 2005 bedraagt de plaatsingsruimte voor bedrijven die verplicht zijn een mineralenboekhouding bij te houden 85 kg fosfaat (P₂O₅) per ha bouwland en 96 kg fosfaat per ha grasland. Dit is berekend als het wettelijk toegestane verlies (bouwland en grasland: 20 kg P₂O₅ per ha) vermeerderd met de gemiddelde onttrekking door het gewas (bouwland: 65 kg P₂O₅ per ha en grasland: 76 kg P₂O₅ per ha).
De plaatsingsruimte voor stikstof in 2005 op bouwland is 245 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige zandgronden en 265 kg N per ha op overige zandgronden en 290 kg N per ha op veen- en kleigronden. De plaatsingsruimte is berekend als de som van de afvoer met het gewas (165 kg N per ha) en het toegestane verlies (80 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige gronden, 100 kg N per ha op overige zandgronden en 125 kg N per ha op veen- en kleigronden).
De plaatsingsruimte voor stikstof in 2005 op grasland is 406 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige zandgronden en 446 kg N per ha op overige gronden. De plaatsingsruimte is berekend als de som van de gemiddelde onttrekking door het gewas (266 kg N per ha) en het toegestane verlies (140 kg N per ha op uitspoelingsgevoelige gronden en 180 kg N per ha op overige gronden).

• Wettelijke normen voor het gebruik van meststoffen