Belasting van en emissies naar water: begrippen en definities

Uitleg van de begrippen 'emissie' en 'belasting'. Emissies zijn de vrachten verontreiniging die uit een bron vrijkomen. De belasting is de vervuiling die daadwerkelijk het oppervlaktewater of het rioolstelsel bereikt.

Bij diverse indicatoren die de wateremissies beschrijven, wordt een onderscheid gemaakt tussen 'emissies naar riool' - ook wel genoemd 'belasting van het rioolstelsel' - en 'belasting van het oppervlaktewater'.

Emissies naar oppervlaktewater en emissies naar riool

Wateremissies zijn alle verontreinigingen die met of via (afval)water uit een bron vrijkomen. Dat kan een puntbron zijn, zoals een bedrijf dat afvalwater loost, of een diffuse bron, bijvoorbeeld de corrosie van zinken dakgoten.
Deze emissies kunnen worden verdeeld in emissies naar het compartiment oppervlaktewater en emissies naar het compartiment riolering / RWZI.
De emissies naar het riool bereiken niet geheel het oppervlaktewater omdat een deel door zuivering achterblijft of wordt afgebroken in rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi's). De restvervuiling wordt via het gezuiverde afvalwater (effluent) geloosd op het oppervlaktewater, of afgevoerd via het zuiveringsslib. Bij sterke regenval treden soms riooloverstorten in werking waardoor een deel van het afvalwater ongezuiverd wordt geloosd op het oppervlaktewater.

Belasting van het oppervlaktewater

De belasting, of wel de vracht die daadwerkelijk het oppervlaktewater bereikt, bestaat uit de som van de emissies naar oppervlaktewater (zie hierboven) plus de overdrachten van vervuiling vanuit andere compartimenten naar het oppervlaktewater:
vanuit het compartiment riolering/RWZI: de effluenten, de overstorten en de regenwaterriolen;
vanuit het compartiment lucht: de atmosferische depositie op het oppervlaktewater;
en vanuit het compartiment bodem: de uit- en afspoeling vanuit landbouw- en natuurbodems (landelijk gebied).
De aanvoer van vervuiling via rivieren uit het buitenland is niet meegenomen in de belasting omdat deze wordt veroorzaakt door buitenlandse bronnen.
In de diverse indicatoren wordt voor het compartiment riool/RWZI de naam 'riolering en waterzuivering' gebruikt.

Belasting van het rioolstelsel

De belasting van het rioolstelsel bestaat uit:

  • de rechtstreekse emissies via een rioolaansluiting vanuit bedrijven en consumenten;
  • afspoeling met hemelwater vanaf gerioleerd verhard oppervlak (wegen, daken) van verontreinigingen veroorzaakt door atmosferische depositie, (weg)verkeer, corrosie van metalen en straatvuil.

Bronnen

  • Emissieregistratie (2020). Website Emissieregistratie: jaarcijfers 2018. RIVM, Bilthoven; PBL, Den Haag; CBS, Den Haag; RWS-WVL, Lelystad; WEnR, Wageningen; Deltares, Utrecht; RVO, Utrecht en TNO, Utrecht.

Relevante informatie

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Belasting van en emissies naar water: begrippen en definities
Omschrijving
Uitleg over het onderscheid tussen de belasting van het oppervlaktewater en de emissies naar riool en oppervlaktewater.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek, in samenwerking met de Emissieregistratie (Rijksinstituut voor de Volksgezondheid en Milieuhygiëne, Planbureau voor de Leefomgeving, Centraal Bureau voor de Statistiek, Rijkswaterstaat-WVL, Deltares, Wageningen Environmental Research, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, TNO).
Berekeningswijze
-
Basistabel
-
Geografische verdeling
-
Verschijningsfrequentie
jaarlijks
Achtergrondliteratuur
Methoden: op de website van Emissieregistratie achter Overzicht documenten
Begrippen: op de website van Emissieregistratie achter Begrippenlijst
Betrouwbaarheidscodering
-

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Belasting van en emissies naar water: begrippen en definities (indicator 0149, versie 15,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.