Ruimtelijke ontwikkelingen in het rivierbed van grote rivieren, 2000 - 2021

In de periode 2000 - 2021 is in het rivierbed van Rijn en Maas is in het niet stroomvoerende deel het aantal nieuwe woningen gebouwd buiten het bebouwde gebied toegenomen van 3.405 in 2000 tot 9.394 in 2021. Het aantal nieuwe woningen binnen bestaand bebouwd gebied is in dezelfde periode toegenomen van 51.529 tot 65.009 woningen.

Bouw van woningen in het waterbergend deel van de rivier aan restricties verbonden

De Beleidslijn grote rivieren (Ministerie van V&W, 2006) is gericht op het behoud van ruimte voor de grote rivieren. In het stroomvoerend deel van de rivier mag in principe niet gebouwd worden. In het waterbergend deel van de rivier mag uitsluitend gebouwd worden als:

  • Het veilig functioneren van het waterstaatswerk gewaarborgd blijft;
  • Er geen sprake is van feitelijke belemmering voor vergroting van de afvoercapaciteit;
  • Er sprake is van een zodanige situering van de uitvoer van de activiteit dat de waterstandverhoging of de afname van het bergend vermogen zo gering mogelijk is.


De Beleidslijn is niet van toepassing op overige buitendijkse gebieden in het Hoofdwatersysteem (zoals IJburg). Begrenzingen van het rivierbed (buitendijkse gebieden) zijn in 2011 gewijzigd en vastgelegd in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro 2011).
In 2019 is de 'geometrische begrenzing van het rivierbed grote rivieren' ongewijzigd opgenomen in artikel 2.8 van de Omgevingsregeling; de geometrische begrenzing is vastgelegd in bijlage III (Staatscourant 2019, nr.56288).
In de figuur rivierbed grote rivieren is aangegeven welke rivierbedden in beschouwing zijn genomen.

Nieuwe woningen in het stroomvoerende deel

In het stroomvoerende deel van het rivierbed van Rijn en Maas is het aantal nieuwe woningen buiten het bebouwd gebied toegenomen van 2.159 in 2012 tot 2.478 in 2021. Het aantal woningen binnen bestaand gebouwd gebied is in dezelfde periode vrijwel constant gebleven; 585 woningen.

Buitendijks bouwen populair, vooral in Rotterdam

In de periode 2000 - 2021 is in het niet-stroomvoerende deel van het rivierbed van Rijn en Maas het aantal nieuwe woningen buiten het bebouwde gebied relatief sterk toegenomen van 3.405 in 2000 tot 9.394 in 2021. Het aantal nieuwe woningen binnen bestaand bebouwd gebied is in dezelfde periode toegenomen van 54.934 in 2000 tot 74.403 in 2021.
In onderstaande tabel zijn gemeenten opgenomen met de grootste toename van het aantal nieuwe woningen in het niet-stroomvoerende deel van het rivierbed. In Rotterdam is het aantal nieuwe woningen in de periode 2000 tot 2021 het sterkst toegenomen; in totaal 7.993, waarvan 6.123 binnen en 1.870 buiten bestaand bebouwd gebied.

Tabel 1. Toename van het aantal woningen in het niet-stroomvoerende deel van het rivierbed in de periode 2000-2021
  Binnen bebouwd gebied Buiten bebouwd gebied
  WRG 2000 - 2012 BAG 2012 - 2021 Totaal WRG 2000 - 2012 BAG 2012 - 2021 Totaal
Rotterdam 3114 3009 6123 1836 34 1870
Venlo 884 395 1279 630 25 655
Maastricht 614 331 945 409 28 437
Roermond 307 348 655 471 199 670
Maassluis 9 -1 8 337 367 704
Dordrecht 296 269 565 129 8 137
Gennep 205 186 391 137 50 187
Nijmegen 0 526 526 -7 -4 -11
Ridderkerk 94 369 463 0 4 4
Alblasserdam 317 74 391 0 0 0
Voorst 0 0 0 2 337 339
Zwijndrecht 271 63 334 -1 2 1
Maasgouw 54 132 186 65 39 104
Capelle aan de IJssel 169 1 270 73 0 73
Hellevoetsluis 120 87 207 0 1 1
Krimpenerwaard 96 69 165 1 11 12

Bronnen

Technische toelichting

Naam van het gegeven
Ruimtelijke ontwikkelingen in het rivierbed grote rivieren
Omschrijving
Aantal nieuwe woningen in buitendijkse gebieden van het hoofwatersysteem met name in het rivierbed van de grote rivieren
Verantwoordelijk instituut
Planbureau voor de Leefomgeving (PBL)
Berekeningswijze
Het rivierbed is ruimtelijk gedefinieerd door het bestand met de contouren van de Beleidslijn grote rivieren (buitendijksgebied) is van Ministerie V&W (2006). Vanaf 2011 zijn de contouren van het rivierbed vastgelegd in het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro 2011). Met ingang van 2012 stelt het CBS de woningvoorraad vast op basis van gegevens uit de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG) die de registratie van woningen via het Woningregister van het CBS vervangt. Deze cijfers sluiten niet aan op oude statistieken, er is sprake van een trendbreuk. Per saldo registreert de BAG meer verblijfsobjecten met minimaal een woonfunctie. Daarnaast kunnen administratieve onzuiverheden die met de opstart van de BAG te maken hebben, leiden tot een onjuiste volgtijdelijke vergelijking zoals die in de MIR 2016 wordt toegepast. Vandaar dat een aantal additionele correcties toegepast zijn op standgegevens die CBS heeft gepubliceerd op basis van de BAG. Met deze correcties zijn de standen van 1 januari 2012, 1 januari 2014 en 1 januari 2015 van de BAG opgehoogd of verlaagd. Hiermee wordt voorkomen dat verschillen in tijdigheid van mutaties in het Woningregister en de BAG leiden tot een onjuiste interpretatie van groei of afname. Meer informatie is opgenomen in 'Trendbreuk BAG'; www.clo.nl/trendbreuk-woningvoorraad
Basistabel
-
Geografische verdeling
Nederland
Verschijningsfrequentie
-
Betrouwbaarheidscodering
Telling op basis van Woningregistratie van het CBS. Vanaf 2012 is de bron daarvan gewijzigd waardoor er een trendbreuk optreedt; www.clo.nl/trendbreuk-woningvoorraad

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Ruimtelijke ontwikkelingen in het rivierbed van grote rivieren, 2000 - 2021 (indicator 2042, versie 09,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.