Visbestanden in de Noordzee, 1980-2007

Kabeljauw sterk bedreigd

De kabeljauwstand toont al jaren een dalende trend. Sinds 1983 ligt het bestand volwassen kabeljauw onder het voorzorgsniveau (150 miljoen kg) en sinds 1999 onder het limietniveau (70 miljoen kg). De Europese Unie stelt in 2004 herstelmaatregelen vast voor de kabeljauwbestanden in o.a. de Noordzee, Skagerrak en Oostelijk Kanaal (EG 423/2004).

Tong en schol in de gevarenzone

Het bestand volwassen tong fluctueert door sterke schommelingen in het aantal nakomelingen. Door overbevissing worden sterke jaarklassen (jaren met een grote productie van nakomelingen: 1987, 1991 en 1996) ook weer snel opgevist. Eind jaren negentig neemt het bestand sterk af. Sinds 1996 ligt zij rond het voorzorgsniveau (35 miljoen kg).
Na een piek in de tweede helft van de jaren tachtig daalt de scholstand begin jaren negentig in enkele jaren sterk. Na 1993 ligt zij de meeste jaren tussen het voorzorgsniveau (230 miljoen kg) en het limietniveau (160 miljoen kg).

Afname haringstand

Na de sluiting van de haringvisserij begin jaren zeventig heeft de haringstand zich aanvankelijk hersteld. Vanaf 1983 is de haringvisserij weer toegestaan, maar rond 1990 zorgde een te grote visserijdruk opnieuw voor een aanzienlijke afname.
In de periode 2002 - 2005 ligt het bestand volwassen haring weer boven het voorzorgsniveau. Dit is een gevolg van enkele sterke jaarklassen (1998, 2000) en de in 1996 genomen vangstbeperkende maatregelen. In dat jaar was de toegestane haringvangst gehalveerd en werd voor de industrievisserij een maximum aan de bijvangst van haring gesteld. In 2006 duikt het bestand volwassen haring weer onder het voorzorgsniveau.

Voorzorgsniveau en limietniveau

Voor een duurzame visserij is het van belang dat er binnen een visbestand voldoende volwassen vissen voorkomen (het zogenaamde paaibestand). Om te voorkomen dat de visstand zo laag wordt dat zij zich niet meer kan herstellen, heeft men voor de omvang van het paaibestand per soort en zeegebied twee biologische grenzen vastgesteld: het voorzorgsniveau en het limietniveau. Het voorzorgsniveau moet voorkomen dat het paaibestand onder het limietniveau daalt. Beneden het limietniveau bevat een visbestand nog maar zo weinig volwassen vis dat door de geringe voortplanting de mogelijkheid tot natuurlijk herstel van het visbestand in gevaar komt.

• Fish stocks: counting the uncountable?
• website van ICES