Verbruik van duurzame energie, 1990-2007
Het aandeel duurzaam in het binnenlands energieverbruik is in 2007 nauwelijks toegenomen ten opzichte van 2006 en bedroeg opnieuw een kleine 3 procent.
1990 | 2000 | 2005 | 2006 | 2007* | |||
TJ vermeden verbruik van fossiele primaire energie | |||||||
Totaal duurzame energiebronnen | 18 096 | 37 577 | 80 538 | 89 751 | 95 055 | ||
Waterkracht | 752 | 1 179 | 733 | 871 | 877 | ||
Windenergie | 495 | 6 861 | 17 222 | 22 463 | 28 193 | ||
Zonne-energie totaal | 76 | 487 | 1 047 | 1 085 | 1 124 | ||
w.v. | Zonnestroom | 3 | 66 | 295 | 298 | 305 | |
Zonnewarmte | 73 | 421 | 752 | 787 | 819 | ||
Omgevingsenergie totaal | . | 809 | 2 328 | 3 192 | 4 216 | ||
w.v. | Warmtepompen | . | 589 | 1 830 | 2 566 | 3 462 | |
Warmte/koude opslag | 3 | 220 | 498 | 625 | 754 | ||
Biomassa totaal | 16 770 | 28 242 | 59 208 | 62 140 | 60 645 | ||
w.v. | Afvalverbrandingsinstallaties | 6 093 | 11 417 | 11 874 | 12 400 | 12 938 | |
Bij- en meestoken biomassa in centrales | - | 1 755 | 30 522 | 29 445 | 14 981 | ||
Houtkachels voor warmte bij bedrijven | 1 308 | 1 806 | 1 914 | 2 145 | 2 418 | ||
Houtkachels bij huishoudens | 6 231 | 5 701 | 5 464 | 5 464 | 5 464 | ||
Overige biomassaverbranding | 440 | 2 317 | 4 397 | 5 319 | 5 624 | ||
Biogas, totaal | 2 698 | 5 246 | 4 936 | 5 389 | 6 300 | ||
w.v. | Biogas uit stortplaatsen | 336 | 1 934 | 1 580 | 1 500 | 1 404 | |
Biogas uit rioolwaterzuivering | 1 866 | 2 299 | 2 127 | 2 068 | 2 135 | ||
Biogas op landbouwbedrijven | 78 | 456 | 1 425 | ||||
Biogas, overig | 497 | 1 013 | 1 151 | 1 364 | 1 337 | ||
Biobrandstoffen voor wegverkeer, totaal | - | - | 101 | 1 979 | 12 920 | ||
w.v. | Biobenzine | - | - | - | 1 010 | 3 687 | |
Biodiesel | - | - | 101 | 968 | 9 233 | ||
als % van totaal energieverbruik | |||||||
Totaal duurzame energie | 0,67 | 1,23 | 2,44 | 2,79 | 2,85 | ||
Bron: CBS (2008b). | CBS/MNC/jul08/0385 | ||||||
NB. In vergelijking met de vorige versie van deze indicator gaat het bij de gegevens 2007 om bijgesteld voorlopige cijfers. |
Verbruik van duurzame energie neemt nauwelijks toe
Het verbruik van duurzame energie in Nederland is in 2007 bijna niet gegroeid. Net als in 2006 was ongeveer 2,8 procent van de Nederlandse energievoorziening afkomstig van duurzame bronnen. Tussen 2003 en 2006 groeide het verbruik van duurzame energie nog sterk.
Windenergie groeit fors
Ongeveer 0,8 procent van de energievoorziening was in 2007 afkomstig van Nederlandse windmolens. Zij produceerden een kwart meer energie dan het jaar daarvoor. De toegenomen productie van elektriciteit uit windenergie is vooral te danken aan het plaatsen van veel nieuwe grote windmolens, onder andere in zee voor de kust bij Egmond.
Minder biomassa in centrales
De belangrijkste duurzame energiebron is in 2007 nog steeds biomassa, met een bijdrage aan de energievoorziening van 1,8 procent. Het verbruik van biomassa daalde doordat het meestoken van biomassa in elektriciteitscentrales bijna halveerde. De voornaamste oorzaken voor deze daling zijn de verlaging van de subsidie en de maatschappelijke discussie over de duurzaamheid van biomassa.
Meer biomassa in auto's
De afname van het meestoken is in 2007 voor een groot deel gecompenseerd door een toename van het gebruik van biomassa in het wegverkeer in de vorm van biobrandstoffen. Sinds 2007 geldt voor leveranciers van motorbrandstoffen de verplichting om 2 procent biobrandstoffen te leveren. Dit percentage loopt op tot 5,75 procent in 2010. In de praktijk gebeurt dat via bijmenging in gewone benzine en diesel.
Beleidsdoelstellingen
De overheid streeft naar 5 procent verbruik van duurzame energie in 2010 (EZ, 1996 en 2005), oplopend naar 20 procent in 2020 (Tweede kamerfracties CDA, PvdA en Christenunie, 2007). In januari 2008 heeft de Europese commissie een voorstel gelanceerd voor een richtlijn voor duurzame energie, met bindende doelstellingen voor het percentage duurzame energie per land in 2020 (Europese Commissie, 2008). Voor Nederland wordt 14 procent voorgesteld.
Duurzaamheid biomassa
De duurzaamheid van verschillende soorten van biomassa is onderwerp van maatschappelijk debat. Vooralsnog tellen alle vormen van biomassa mee bij de duurzame energie, omdat er op dit moment nog geen algemeen geaccepteerde en operationele criteria zijn om de duurzaamheid van biomassa te beoordelen. De overheid is momenteel wel bezig om dergelijke criteria te ontwerpen (VROM, 2007). Ook in de internationale energiestatistieken wordt geen onderscheid gemaakt tussen duurzame en niet duurzame biomassa.
Subsidies
De belangrijkste subsidieregeling voor duurzame energie is de MEP (Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie). Via de MEP krijgen producenten van duurzame elektriciteit een toeslag op de geleverde stroom. Deze subsidie is gebaseerd op het verwachte verschil in de kostprijs tussen gewone elektriciteit en duurzame elektriciteit. Voor nieuwe projecten is de MEP in augustus 2006 stopgezet. Voor bestaande projecten loopt de MEP gewoon door, met een maximale subsidietermijn van 10 jaar.
Met ingang van april 2008 kunnen aanvragen ingediend worden voor een nieuwe subsidieregeling voor duurzame energie: de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE). Belangrijk verschil met de oude regeling is dat de SDE een jaarlijks plafond kent voor het toe te kennen bedrag. Verder hangt de exacte hoogte van het subsidiebedrag nu af van de daadwerkelijke elektriciteitsprijs. Als de elektriciteitsprijs stijgt, neemt het subsidiebedrag dus af.
Referenties
- CBS (2007a). Duurzame energie in Nederland 2006. CBS, Voorburg/Heerlen.
- CBS (2007b). Duurzame energie (onderzoeksbeschrijving). CBS, Voorburg/Heerlen.
- CBS (2008a). Verbruik duurzame energie blijft gelijk. Webmagazine 24 april 2008. CBS, Voorburg/Heerlen.
- CBS (2008b). StatLine: Duurzame energie: vermeden prim. energie. CBS, Voorburg/Heerlen.
- Europese Commissie (2008). Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad ter bevordering van het gebruik van energie uit hernieuwbare bronnen. COM(2008) 19 definitief.
- EZ (1996). Derde Energienota. Tweede Kamer, vergaderjaar 1995-1996, 24 525, nrs, 1-2. Ministerie van Economische Zaken, Sdu Uitgeverij, Den Haag.
- EZ (2005). Nu voor later, Energierapport 2005. Ministerie van Economische Zaken, Den Haag.
- SenterNovem (2006). Protocol Monitoring Duurzame Energie (2006). Methodiek voor het registreren en berekenen van de bijdrage van duurzame / hernieuwbare energiebronnen (update 2006). SenterNovem, Utrecht/Sittard.
- VROM (2007). Beleid voor duurzame productie van biomassa voor energiedoeleinden. Brief van de minister aan de Tweede kamer. KvI2007058811, juni 2007.
Relevante informatie
- Meer informatie over duurzame energie is te vinden in de databank StatLine van het CBS.
Technische toelichting
Naam van het gegeven
Verbruik van duurzame energie
Omschrijving
Het verbruik van duurzame energie naar energiebron (zoals wind en biomassa) en techniek (zoals windmolens en houtkachels), uitgedrukt als aantal terajoules (TJ) vermeden verbruik van fossiele primaire energie.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Berekeningswijze
De berekeningswijze verschilt per combinatie van bron en techniek. De basisinformatie is afkomstig uit enquêtes van het CBS, uit de registratie van duurzame stroomcertificaten van CertiQ, en voor de jaren tot en met 2002 uit deelinventarisaties uitgevoerd door Ecofys en KEMA. De berekeningswijze is per techniek vastgelegd in het Protocol Monitoring Duurzame Energie (SenterNovem, 2006). Tevens zijn kortere methodologische verantwoordingen te vinden in het rapport Duurzame energie in Nederland 2006 (CBS, 2007a) en het artikel Duurzame energie (CBS, 2007b).Duurzame energie wordt uitgedrukt in vermeden gebruik van primaire fossiele energie. De keuze voor deze wijze van uitdrukken is vastgelegd in het Protocol Monitoring Duurzame Energie.
Basistabel
StatLine: Duurzame energie: vermeden prim. energie (CBS, 2008b)Een uitgebreidere toelichting bij de ontwikkelingen is te vinden in het rapport Duurzame energie in Nederland 2006 (CBS, 2007a).
Geografisch verdeling
Nederland
Andere variabelen
Het verbruik van duurzame energie uitgesplitst naar energiebron / techniek, uitgedrukt als percentage van het totale energieverbruik.Het verbruik van duurzame energie uitgesplitst naar energiebron / techniek, uitgedrukt als vermeden emissie van kooldioxide (in kton, resp. als percentage van de totale kooldioxide emissie).
Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
Achtergrondliteratuur
Duurzame energie in Nederland 2006 (CBS, 2007a)Duurzame energie (CBS, 2007b) (onderzoeksbeschrijving)Verbruik duurzame energie blijft gelijk (CBS, 2008a)
Opmerking
In de verbruikscijfers in de tabel is de import van groene stroom niet meegeteld.
Betrouwbaarheidscodering
A (integrale enquête) voor duurzame energie uit waterkracht;A (integrale enquête) voor duurzame energie uit windenergie;D (schatting, gebaseerd op een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake) voor duurzame energie uit zonne-energie;E (schatting gebaseerd op een enkele meting, expert judgement, relevante feiten of extrapolatie van andere metingen) voor duurzame energie uit omgevingsenergie;C (schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd) voor biomassa in afvalverbrandingsinstallaties;A (integrale enquête) voor meestoken biomassa in elektriciteitscentrales;D (schatting, gebaseerd op een aantal metingen, expert judgement, een aantal relevante feiten of gepubliceerde bronnen terzake) voor biomassa in houtkachels voor warmte bij bedrijven;E (schatting gebaseerd op een enkele meting, expert judgement, relevante feiten of extrapolatie van andere metingen) voor huishoudelijke houtkachels;A (integrale enquête) voor overige biomassaverbranding;B (schatting gebaseerd op een groot aantal (zeer accurate) metingen, waarbij representativiteit van de gegevens vrijwel volledig is) voor biogas;C (schatting, gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd) voor biobrandstoffen voor het wegverkeer.Per onderdeel wordt in het rapport Duurzame energie in Nederland 2006 (CBS, 2007a) ingegaan op de betrouwbaarheid.
Archief van deze indicator
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2021 (actuele versie , 22 feb 2023 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2020 (v37 , 21 okt 2021 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2019 (v36 , 08 sep 2020 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2018 (v35 , 20 aug 2019 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2017 (v34 , 19 jul 2018 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2016 (v33 , 11 jul 2017 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2015 (v32 , 19 jul 2016 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2014 (v31 , 01 okt 2015 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2013 (v30 , 17 jul 2014 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2012 (v29 , 20 jan 2014 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2012 (v28 , 17 jul 2013 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2012 (v27 , 14 mei 2013 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2011 (v26 , 16 jan 2013 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2011 (v25 , 27 jul 2012 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2011 (v24 , 29 mei 2012 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2010 (v23 , 20 dec 2011 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2010 (v22 , 19 aug 2011 )
- Verbruik van hernieuwbare energie 1990-2010 (v21 , 25 mei 2011 )
- Verbruik van hernieuwbare energie, 1990-2009 (v20 , 20 dec 2010 )
- Verbruik van hernieuwbare energie, 1990-2009 (v19 , 02 sep 2010 )
- Verbruik van duurzame energie, 1990-2009 (v18 , 21 mei 2010 )
- Verbruik van duurzame energie, 1990-2008 (v17 , 15 dec 2009 )
- Verbruik van duurzame energie, 1990-2008 (v16 , 28 apr 2009 )
- Verbruik van duurzame energie, 1990-2007 (v15 , 02 dec 2008 )
- Verbruik van duurzame energie, 1990-2007 (v14 , 04 jul 2008 )
- Verbruik van duurzame energie, 1990-2007 (v13 , 29 apr 2008 )
- Verbruik van duurzame energie, 1990-2006 (v12 , 08 jan 2008 )
- Productie van duurzame energie, 1990-2006 (v11 , 06 mrt 2007 )
- Productie van duurzame energie, 1990-2005 (v10 , 28 jul 2006 )
- Productie van duurzame energie, 1990-2005 (v09 , 27 feb 2006 )
- Productie van duurzame energie, 1990-2004 (v08 , 20 dec 2005 )
- Productie van duurzame energie, 1990-2004 (v07 , 20 sep 2005 )
- Productie van duurzame energie, 1990-2003 (v06 , 13 jul 2004 )
- Productie van duurzame energie, 1990-2002 (v05 , 21 okt 2003 )
- Productie van duurzame energie, aandeel in totale energievoorziening, 1990-2001 (v04 , 23 mei 2003 )
- Productie van duurzame energie, aandeel in totale energievoorziening, 1990-2001* (v03 , 03 okt 2002 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2008). Verbruik van duurzame energie, 1990-2007 (indicator 0385, versie 14 , 4 juli 2008 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.