Transport en verwerking van mest, 1994-2008
Ruim 60 procent van de getransporteerde dierlijke mest blijft binnen de Nederlandse landbouw. Het overige deel wordt geëxporteerd of verwerkt door mestverwerkingsbedrijven.
| 1994 | 2000 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | |
| Stikstof 1) | miljoen kg N | |||||
| Herkomst van getransporteerde mest | ||||||
| Nederlandse landbouwbedrijven | 121,1 | 102,5 | 92,0 | 101,7 | 125,9 | 135,4 |
| buitenland (import) | 0,9 | 1,3 | 1,9 | 1,4 | 1,5 | 1,4 |
| Bestemming van getransporteerde mest | ||||||
| Nederlandse landbouwbedrijven | 100,9 | 78,0 | 70,8 | 72,3 | 81,8 | 83,6 |
| buitenland (export) | 17,4 | 16,0 | 16,8 | 21,6 | 35,0 | 38,1 |
| verwerkingsbedrijven 2) | 3,5 | 4,3 | 4,9 | 1,7 | 1,4 | 6,5 |
| Fosfaat | miljoen kg P2O5 | |||||
| Herkomst van getransporteerde mest | ||||||
| Nederlandse landbouwbedrijven | 78,5 | 65,0 | 59,6 | 63,6 | 80,0 | 84,0 |
| buitenland (import) | 0,5 | 0,7 | 1,3 | 0,9 | 0,9 | 0,9 |
| Bestemming van getransporteerde mest | ||||||
| Nederlandse landbouwbedrijven | 65,0 | 47,0 | 44,3 | 41,8 | 47,2 | 46,1 |
| buitenland (export) | 12,1 | 13,8 | 15,6 | 17,0 | 28,5 | 30,2 |
| verwerkingsbedrijven 2) | 1,8 | 1,8 | 2,7 | 0,3 | 0,1 | 3,2 |
| Bron: CBS en Dienst Regelingen. | CBS/CLO/jul10/0403 | |||||
| 1) De hoeveelheid stikstof in dierlijke mest is exclusief gasvormige verliezen uit stal en opslag. 2) Saldo van aanvoer en afvoer door verwerkingsbedrijven (= de hoeveelheid verwerkte mest). |
||||||
Export van dierlijke mest toegenomen
Om aan de wettelijke normen te kunnen voldoen voeren bedrijven die teveel mest produceren dit overschot af. Dit gebeurt naar bedrijven die nog plaatsingsruimte hebben om de mest te gebruiken, naar mestverwerkingsbedrijven en naar het buitenland.
De getransporteerde mest wordt uitgedrukt in hoeveelheden stikstof en fosfaat. Circa 60 procent van de in Nederland door landbouwbedrijven afgevoerde stikstof en fosfaat in dierlijke mest wordt getransporteerd naar andere Nederlandse landbouwbedrijven. De export van dierlijke mest naar het buitenland is in 2007 fors toegenomen.
Wettelijke normen
In de periode 1994-2008 is het wettelijk toegestane gebruik van dierlijke mest gedaald. Bedrijven kunnen daarop reageren door mineralenarmer voer te gebruiken, minder dieren te houden of een groter deel van de mestproductie af te voeren.
Referenties
- Oenema, O., G.L. Velthof, et al. (2000). Forfaitaire waarden voor gasvormige stikstofverliezen uit stallen en mestopslagen. Alterra (rapport 107, 186 pp.), Wageningen.
- CBS (2006). Transport en gebruik van mest en mineralen. CBS, Voorburg / Heerlen.
- CBS (2007). Monitor Mineralen en Mestwetgeving 2007. CBS, Voorburg / Heerlen.
- CBS (2010). StatLine: Dierlijke mest en mineralen; productie, transport en gebruik per regio. CBS, Den Haag / Heerlen.
Relevante informatie
- Meer informatie over transport en verwerking van mest is te vinden in de databank StatLine van het CBS.
Technische toelichting
Naam van het gegeven
Transport en verwerking van mest
Omschrijving
Herkomst (Nederlandse landbouwbedrijven, buitenland) en bestemming (Nederlandse landbouwbedrijven, mestverwerkingsbedrijven, buitenland) van getransporteerde dierlijke mest.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Berekeningswijze
Het artikel Transport en gebruik van mest en mineralen (CBS, 2006) geeft een korte methodebeschrijving van het onderzoek.
Basistabel
StatLine: Dierlijke mest en mineralen; productie, transport en gebruik per regio (CBS, 2010)
Geografisch verdeling
Er zijn diverse regionale indelingen: totaal Nederland, landsdelen, provincies, COROP-gebieden, landbouwgebieden en groepen van landbouwgebieden, concentratiegebieden, stroomgebieddistricten en gemeenten.
Andere variabelen
Transport van dunne en vaste mest per diercategorie, oppervlakte bemestbare landbouwgrond, plaatsingsruimte, resterende plaatsingsruimte, benuttingsgraad.
Verschijningsfrequentie
Jaarlijks
Achtergrondliteratuur
Transport en gebruik van mest en mineralen (CBS, 2006)Monitor Mineralen en Mestwetgeving 2007 (CBS, 2007)
Opmerking
Vóór 1998 werd de registratie van de aan- en afvoer van dierlijke mest door landbouwbedrijven verzorgd door de Stichting Landelijke Mestbank. Het CBS berekende de hoeveelheid fosfaat en stikstof op basis van de gemiddelde samenstelling van de in die jaren geproduceerde mest. Met ingang van 1 januari 1998 registreert Bureau Heffingen (thans Dienst Regelingen) de aan- en afvoer van dierlijke mest. Bedrijven die een verfijnde aangifte indienen, zijn verplicht om de mesttransporten te laten analyseren op de inhoud aan fosfaat en stikstof.De hoeveelheid stikstof in dierlijke mest is exclusief de gasvormige verliezen die optreden in stal en opslag (Oenema et al., 2000). De cijfers van 1994 en 1995 zijn hiervoor in het Compendium voor de Leefomgeving achteraf gecorrigeerd, in afwijking van de presentatie in de databank StatLine (CBS, 2010).De totale afvoer is steeds iets groter dan de aanvoer. Het verschil bedraagt maximaal ruim 4% en kan een aantal oorzaken hebben: voorraadvorming bij de handel, mestafzet bij particulieren en statistische onnauwkeurigheden.
Betrouwbaarheidscodering
D (schatting op basis van door het CBS berekende gegevens over de productie van dierlijke mest en mineralen, een externe registratie van het Ministerie van LNV (Dienst Regelingen) over de hoeveelheden getransporteerde mest en een enquête over de verwerking van de mest)
Archief van deze indicator
- Mestafzet buiten de landbouw, 2000-2021 (actuele versie , 08 mrt 2023 )
- Mestafzet buiten de landbouw, 2000-2020 (v21 , 09 mrt 2022 )
- Mestafzet buiten de landbouw, 2000-2019 (v20 , 17 mrt 2021 )
- Mestafzet buiten de landbouw, 2000-2018 (v19 , 09 mrt 2020 )
- Mestafzet buiten de landbouw, 2000-2017 (v18 , 18 apr 2019 )
- Mestafzet buiten de landbouw, 2000-2016 (v17 , 31 mei 2018 )
- Transport en verwerking van mest, 2000-2013 (v16 , 30 mrt 2015 )
- Transport en verwerking van mest, 2000-2012 (v15 , 07 mei 2014 )
- Transport en verwerking van mest, 2000-2011 (v14 , 23 mei 2013 )
- Transport en verwerking van mest, 2000-2010 (v13 , 20 apr 2012 )
- Transport en verwerking van mest, 2000-2009 (v12 , 25 mei 2011 )
- Transport en verwerking van mest, 1994-2008 (v11 , 20 jul 2010 )
- Transport en verwerking van mest, 1994-2007 (v10 , 28 jul 2009 )
- Transport en verwerking van mest, 1994-2006 (v09 , 16 jul 2008 )
- Transport en verwerking van mest, 1994-2005 (v08 , 19 nov 2007 )
- Transport en verwerking van mest, 1994-2004 (v07 , 27 jun 2006 )
- Transport en verwerking van mest, 1994-2003 (v06 , 03 okt 2005 )
- Transport en verwerking van mest, 1994-2002 (v05 , 16 sep 2005 )
- Transport en verwerking van mest, 1994-2001 (v04 , 29 sep 2003 )
- Transport en verwerking van mest, 1994-2000 (v03 , 15 okt 2002 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2010). Transport en verwerking van mest, 1994-2008 (indicator 0403, versie 11 , 20 juli 2010 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
