Kosten en financiering natuur- en landschapsbeheer, 1999-2007
De netto kosten voor het beheer van natuur en landschap zijn tussen 2000 en 2007 ongeveer gelijk gebleven. Het overgrote deel van deze kosten wordt gefinancierd door de overheid, met name het Rijk.
| 1999 | 2000 | 2001 | 2003 | 2005 | 2007 | ||||
| Totaal | Binnen Nederland besteed | Geldstromen van en naar buitenland | |||||||
| Kosten | mln euro | ||||||||
| Bruto kosten | 749 | 915 | 1 000 | 974 | 955 | 938 | 938 | 0 | |
| w.o. | verwerving natuurterreinen | 123 | 234 | 228 | 135 | 142 | 129 | 129 | 0 |
| inrichting en beheer | 299 | 320 | 375 | 369 | 428 | 485 | 485 | 0 | |
| apparaatskosten | 201 | 224 | 255 | 299 | 291 | 232 | 232 | 0 | |
| Opbrengsten | 44 | 47 | 49 | 57 | 74 | 80 | 80 | 0 | |
| Netto kosten | 705 | 868 | 951 | 917 | 881 | 858 | 858 | 0 | |
| Specificatie netto kosten naar sector | |||||||||
| Rijk | 263 | 325 | 401 | 415 | 399 | 321 | 321 | 0 | |
| Provincies | 58 | 66 | 68 | 71 | 85 | 146 | 146 | 0 | |
| Landbouw | 30 | 35 | 39 | 55 | 53 | 51 | 51 | 0 | |
| Natuurbeschermingsorganisaties | 253 | 337 | 335 | 279 | 251 | 256 | 256 | 0 | |
| Overige sectoren 1) | 101 | 105 | 108 | 97 | 93 | 84 | 84 | 0 | |
| Netto lasten | |||||||||
| Totaal | 705 | 868 | 951 | 917 | 1 227 | 1 290 | 910 | 380 | |
| Overheid | 492 | 597 | 685 | 713 | 1 024 | 1 050 | . | 383 | |
| w.o. | Rijk | 422 | 496 | 582 | 577 | 854 | 945 | . | . |
| Particulieren 2) | 92 | 152 | 146 | 87 | 68 | 103 | . | 37 | |
| Huishoudens | 120 | 116 | 117 | 117 | 135 | 136 | . | . | |
| Onverdeeld | 2 | 4 | 3 | 1 | 14 | 15 | . | . | |
| Subsidie Europese Unie | n.v.t. | -40 | |||||||
| Bron: CBS (2009a). | CBS/CLO/feb10/0519 | ||||||||
| 1) Gemeenten, waterschappen, delfstoffenwinning, industrie, nutsbedrijven, particuliere bosbouw. 2) Landbouw, delfstoffenwinning, industrie, nutsbedrijven, particuliere bosbouw, natuurbeschermingsorganisaties. NB. Netto lasten vanaf 2005 inclusief geldstromen van en naar het buitenland. De gegevens zijn hierdoor minder vergelijkbaar met de jaren ervoor. |
|||||||||
Uitgaven voor natuur en landschap blijven ongeveer gelijk
De netto kosten voor natuur- en landschapsbeheer zijn tussen 2000 en 2007 ongeveer gelijk gebleven. De kosten die voor rekening van de overheid komen, liggen sinds 2001 vrijwel vast op een bedrag net boven de 500 miljoen euro. Ook de kosten van het bedrijfsleven en particuliere natuurbeschermingsorganisaties (NBO's) zijn sinds 2003 nauwelijks veranderd en liggen rond de 400 miljoen euro.
De activiteiten van de particuliere natuurbeschermingsorganisaties worden in belangrijke mate mogelijk gemaakt door bijdragen van huishoudens. In 2007 ging het om 136 miljoen euro. Dit bedrag komt onder andere uit contributies, giften, nalatenschappen en bijdragen uit loterijen.
Verwerving, inrichting en beheer natuurterreinen
Sinds 1990 wordt gewerkt aan het tot stand komen van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS), een aaneengesloten netwerk van kwalitatief hoogwaardige natuurgebieden. Het is de bedoeling dat de EHS in 2018 is gerealiseerd.
Ruim de helft van de bruto kosten voor natuur- en landschapsbeheer wordt besteed aan grondverwerving in het kader van de EHS, en de inrichting en het beheer van natuurterreinen (65 procent in 2007). Daarnaast wordt ongeveer een kwart uitgegeven aan apparaatskosten (kosten voor personen en hulpmiddelen die nodig zijn voor het doen functioneren van een instelling of het verrichten van een taak). Ten slotte wordt er ook geld aan uitgegeven aan educatie, voorlichting en onderzoek op het gebied van natuur- en landschapsbeheer.
Referenties
- Bogaardt, M.J. en A.D. Verhoog (2005). Europese geldstromen voor natuur en landschap in Nederland in 1994 tot 2003. Rapport 6.05.13 - concept. Landbouw-Economisch Instituut, Den Haag.
- CBS (2003). StatLine: Kosten en financiering natuur- en landschapsbeheer t.e.m. 1997. CBS, Voorburg / Heerlen.
- CBS (2006). Kosten en financiering van het natuur en landschapsbeheer. CBS, Voorburg / Heerlen.
- CBS (2007). Kosten natuur- en landschapsbeheer blijven ongeveer gelijk. Webartikel 30 augustus 2007. CBS, Voorburg / Heerlen.
- CBS (2009). StatLine: Kosten en financiering natuur- en landschapsbeheer. CBS, Den Haag / Heerlen.
- Gaaff, A. en R. Verburg (2007). Indicators for the 'Convention on Biodiversity 2010'; Government expenditure on land acquisition and nature development for the National Ecological Network (EHS) and expenditure for international biodiversity projects. WOt-werkdocument 53.11. WOT Natuur & Milieu, Wageningen.
Relevante informatie
- Meer gegevens over de kosten en financiering van het natuur- en landschapsbeheer zijn te vinden in de databank StatLine van het CBS.
Technische toelichting
Naam van het gegeven
Kosten en financiering natuur- en landschapsbeheer
Omschrijving
Tijdreeks met gegevens over bruto kosten, netto kosten en netto lasten van het natuur- en landschapsbeheer. Vanaf 2005 inclusief geldstromen van en naar het buitenland.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS)
Berekeningswijze
Het artikel Kosten en financiering van het natuur en landschapsbeheer (CBS, 2006) geeft een korte methodebeschrijving van het onderzoek.De uitgaven voor de verwerving, inrichting en het beheer van natuurterreinen worden als jaarlijkse kosten weergegeven. De reden hiervoor is dat er wordt uitgegaan van de manier waarop het Rijk haar uitgaven verantwoordt: bij de rijksoverheid worden de totale uitgaven in een bepaald jaar verantwoord als kosten. Hierbij wordt een bepaalde investering in één keer als totaal afgeschreven. De kosten worden dus niet - zoals gebruikelijk - over meerdere jaren verdeeld op basis van de te verwachten economische levensduur.
Naast de kosten voor natuur- en landschapsactiviteiten binnen Nederland zijn in 2005 voor het eerst de in- en uitgaande geldstromen geanalyseerd naar het buitenland. Door het toevoegen van deze geldstromen is de analyse vollediger geworden. De in- en uitgaande geldstromen naar het buitenland komen tot uitdrukking in de netto lasten (financiering). Het verschil tussen de totale netto lasten en de totale netto kosten is de netto geldstroom naar het buitenland. Voor de periode tot en met 2003 zijn de netto lasten gelijk aan de totale netto kosten van de eigen activiteiten van alle sectoren. Door het toevoegen van de geldstromen van en naar het buitenland zijn de gegevens over de netto lasten minder goed vergelijkbaar geworden met voorgaande jaren. De gegevens over de netto kosten in 2005 blijven wel vergelijkbaar met die van de jaren ervoor. Voor de analyse is onder andere gebruik gemaakt van Bogaardt en Verhoog (2005) en Gaaff en Verburg (2007).In de databank StatLine publiceert het CBS naast een tabel Kosten en financiering natuur- en landschapsbeheer met gegevens vanaf 1999 (CBS, 2007a) ook een tabel met gegevens over de kosten en financiering van het natuur- en landschapsbeheer voor de periode 1985-1997 (CBS, 2003). De cijfers uit de laatstgenoemde tabel sluiten niet (helemaal) aan op de hier gepresenteerde gegevens. Een belangrijk verschil betreft de overdrachten van de huishoudens aan overige natuurbeschermingsorganisaties. Deze overdrachten zijn vanaf 1999 toegevoegd aan de al opgenomen overdrachten die worden verkregen via het Rijk en de provincies. De eigen kosten van deze organisaties zijn met eenzelfde bedrag verhoogd.
Basistabel
StatLine: Kosten en financiering natuur- en landschapsbeheer (CBS, 2009)
Geografisch verdeling
Nederland
Verschijningsfrequentie
Tweejaarlijks in de oneven jaren
Achtergrondliteratuur
Kosten en financiering van het natuur en landschapsbeheer (CBS, 2006)Kosten natuur- en landschapsbeheer blijven ongeveer gelijk (CBS, 2007)
Betrouwbaarheidscodering
C (schatting gebaseerd op een groot aantal (accurate) metingen; de representativiteit is grotendeels gewaarborgd)
Archief van deze indicator
- Kosten en financiering natuur en landschap, 1999-2020 (actuele versie , 30 jan 2023 )
- Kosten en financiering natuur en landschap, 1999-2018 (v10 , 07 apr 2021 )
- Kosten en financiering natuur en landschap, 1999-2017 (v09 , 11 aug 2020 )
- Kosten en financiering natuur en landschap, 1999-2016 (v08 , 01 okt 2018 )
- Kosten en financiering natuur en landschap, 1999-2015 (v07 , 02 feb 2018 )
- Kosten en financiering natuur en landschap, 1999-2013 (v06 , 06 apr 2017 )
- Kosten en financiering natuur en landschap, 1999-2011 (v05 , 15 apr 2014 )
- Kosten en financiering natuur en landschap, 1999-2009 (v04 , 15 apr 2013 )
- Kosten en financiering natuur- en landschapsbeheer, 1999-2007 (v03 , 09 feb 2010 )
- Kosten en financiering natuur- en landschapsbeheer, 1999-2005 (v02 , 22 jan 2008 )
- Kosten en financiering natuur- en landschapsbeheer, 1999-2003 (v01 , 12 okt 2005 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2010). Kosten en financiering natuur- en landschapsbeheer, 1999-2007 (indicator 0519, versie 03 , 9 februari 2010 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
