Trend in inkomsten natuurbeschermingsorganisaties: Natuurmonumenten

Ontwikkelingen

De inkomsten van Natuurmonumenten zijn afkomstig van veel verschillende bronnen: burgers, overheid, bedrijven, beleggingen, de Nationale Postcode Loterij en eigen inkomsten uit terreinbeheer. Na 1990 zijn de inkomsten sterk gestegen, vooral door de groei in de bijdrage van subsidies, nalatenschappen, de loterij en aanvankelijk beleggingen.
De grootste bijdrage, ruim dertig procent in 2003, komt van subsidies. Tot 1996 ging het nog vrijwel uitsluitend om subsidies voor terreinbeheer, daarna werd veel extra subsidie toegekend voor terreinverwerving in het kader van de Ecologische Hoofdstructuur: van 1996-2002 ongeveer 75 procent van het totale bedrag. Eind 2002 werd een aankoopstop afgekondigd voor grondaankopen die later weer werd opgeheven. In 2003 was de totale bijdrage aan subsidies ongeveer de helft van die in de voorgaande jaren, waarvan 60 procent bedoeld voor verwerving van natuurgebieden en het overige voor projecten en beheer. Dit beheer levert ook directe opbrengsten; ruim € 9 miljoen ofwel 11% van de totale inkomsten, grotendeels afkomstig van huren en pachten en de verkoop van producten.
Een bijna even grote bijdrage als van de overheid is afkomstig van burgers, bijna 30 procent. Tweederde deel hiervan wordt opgebracht door contributies en donaties van de 946.000 leden (eind 2003). Het overige deel is afkomstig uit nalatenschappen, waarvan de bijdrage door de jaren heen veel sterker fluctueert dan die van de contributies.
Een zeer constante en eveneens omvangrijke bijdrage is afkomstig van de Nationale Postcode Loterij. Hiermee is in 1991 een overeenkomst gesloten voor de duur van dertig jaar, waarin is vastgelegd dat Natuurmonumenten zal delen in de opbrengst van de loterij. Het gaat om een reguliere jaarlijkse bijdrage van € 13,6 miljoen, die soms met eenmalige extra donaties wordt opgehoogd. Verder is er de veel sterker fluctuerende bijdrage uit het rendement van beleggingen. Deze kende in 1999 een maximum van € 33,5 miljoen, echter gevolgd door een negatief resultaat van € 26 miljoen in 2002. Gemiddeld over de periode 1996-2003 was het rendement 8,4% per jaar. De bijdrage uit beleggingen in 2003 was bijna € 7 miljoen.