Vervroeging vliegtijd vlinders
Bij de vroeg in het jaar vliegende dagvlinders is een vervroeging van de vliegtijd van circa negen dagen opgetreden.
Ontwikkeling vliegtijd
In 13 jaar tijd is de vliegperiode van de vroege dagvlinders met circa negen dagen vervroegd. Vroege dagvlinders zijn vroeg in het jaar vliegende vlinders. Het begin van de vliegperiode wordt bij dagvlinders in sterke mate door de temperatuur bepaald. Dat de vroege soorten eerder in het jaar verschijnen, is waarschijnlijk het gevolg van het warmer worden van het voorjaar.
Referenties
- Soldaat, L., A. van Strien en C. van Swaay (2005) Vroege vlinders? Vlinders jrg. 20 (4): 22-23.
- Soldaat L., H. Visser, M. van Roomen & A. van Strien (2007). Smoothing and trend detection in waterbird monitoring data using Structural Time-Series Analysis and the Kalman filter. Journal of Ornithology. Vol. 148 suppl. 2. Dec 2007.
- Van Strien A.J., W.F. Plantenga, L. Soldaat, C.A.M. Van Swaay & M.F. WallisDeVries. (2008, in press). Bias in phenology assessments based on first appearance data of butterflies. Oecologia.
- Visser, H. (2004). Estimation and detection of flexible trends. Atm. Environment 38, 4135-4145.
Relevante informatie
Technische toelichting
Technische toelichting
De gegevens zijn afkomstig van het NEM-meetnet vlinders. Van iedere vlindersoort is voor elk jaar in de periode 1992-2004 bepaald op welke dag van het jaar de eerste 10% (eerste deciel) van de vlinders is waargenomen. Deze jaarlijkse dagnummers (1 januari = dag 1 etc.) vormen over een aantal jaren een reeks. De graadmeter is gebaseerd op 19 vroege dagvlindersoorten. Vroege soorten zijn de soorten met een gemiddelde eerste decielwaarde kleiner dan dagnummer 150. De 19 vroege dagvlindersoorten zijn:Aardbeivlinder, Argusvlinder, Bont dikkopje, Bont zandoogje, Boomblauwtje, Bruin dikkopje, Bruine vuurvlinder, Groentje, Groot koolwitje, Hooibeestje, Icarusblauwtje, Klein geaderd witje, Klein koolwitje, Kleine parelmoervlinder, Kleine vuurvlinder, Koninginnenpage, Landkaartje, Oranjetipje en Zilveren maanDe stippen in het figuur zijn de meetwaarden. Door deze meetwaarden is met behulp van het programma TrendSpotter (Visser, 2004) een flexibele trend berekend (de doorgetrokken lijn). Het gekleurde vlak geeft het 95% betrouwbaarheidsinterval van de trendlijn aan.
Archief van deze indicator
- Vliegperiode vlinders, 1992-2022, en libellen, 1999-2022 (actuele versie , 14 apr 2023 )
- Vliegperiode vlinders, 1992-2020, en libellen, 1999-2020 (v13 , 17 mrt 2021 )
- Vliegperiode vlinders, 1992-2018, en libellen, 1999-2018 (v12 , 02 mrt 2019 )
- Vliegperiode vlinders, 1992-2017, en libellen, 1999-2017 (v11 , 15 mrt 2018 )
- Vliegperiode vlinders, 1992-2015, en libellen, 1999-2015 (v10 , 05 dec 2016 )
- Vervroeging vliegperiode vlinders, 1992-2014 (v09 , 10 mrt 2015 )
- Vervroeging vliegperiode vlinders, 1992-2013 (v08 , 10 jul 2014 )
- Vervroeging vliegperiode vlinders, 1992-2012 (v07 , 04 dec 2013 )
- Vervroeging vliegperiode vlinders, 1992-2011 (v06 , 18 jan 2013 )
- Vervroeging vliegperiode vlinders, 1992-2010 (v05 , 06 mrt 2012 )
- Vervroeging vliegperiode vlinders, 1992-2009 (v04 , 11 feb 2011 )
- Vervroeging vliegperiode vlinders, 1992-2008 (v03 , 17 jul 2009 )
- Vervroeging vliegperiode vlinders (v02 , 14 mrt 2008 )
- Vervroeging vliegtijd vlinders (v01 , 16 jun 2006 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2006). Vervroeging vliegtijd vlinders (indicator 1406, versie 01 , 16 juni 2006 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
