Wetlands van de Conventie van Ramsar, per 2024

Een waterrijk land als Nederland heeft ten opzichte van andere Europese landen in de Europese Unie (EU) het op twee na grootste oppervlak aan Ramsar wetlands.

Wetlands Conventie

Op 2 februari 1971 is in de Iraanse stad Ramsar door een groot aantal landen de Convention on Wetlands getekend. De Conventie, die sinds 1975 in effect trad, is een verdrag tussen regeringen onderling voor de bescherming en het juiste gebruik van wetlands. Op dit moment hebben 172 landen deze Conventie ondertekend, waaronder alle 27 landen van de EU. Onder deze Conventie vallen begin 2024 in totaal 2 512 wetlands met een totale oppervlakte van ruim 257 miljoen ha. Sinds eind 2022 zijn 41 wetlands toegevoegd aan de Ramsar lijst en is het areaal beschermde wetlands uitgebreid met ruim één miljoen hectare, oftewel ruim twee miljoen voetbalvelden (zie vorige versie van deze indicator in Archief). 

Voorbeelden van typen wetlands zijn moerassen, meren, rivierdelta’s, baaien en kustzones van zeeën.

Significante uitbreiding in Aruba

Aruba heeft in november 2023 vier nieuwe Ramsar wetlands aangewezen (zie tabblad ‘NL afzonderlijke gebieden’ in de tabel onder download data): Oostpunt, Zuidkust, Westpunt en Western Wetlands. Ook is het Spaans Lagoen, het enige reeds bestaande Ramsar wetland, uitgebreid. Daarmee neemt het oppervlak van onder de Ramsar Conventie beschermde wetlands in Aruba toe van 70 tot 14 408 ha. Zie Relevante Informatie voor meer informatie over deze wetlands. 

Wetlands in de Europese Unie

Een waterrijk land als Nederland heeft ten opzichte van andere EU landen een groot aandeel aan wetlands. Nederland heeft 43 Ramsar wetlands of waterrijke gebieden met een totale oppervlakte van 899 247 ha. Deze gebieden zijn tevens Natura 2000-gebieden en vallen dus ook onder de Europese Vogel- en/of Habitatrichtlijn. Rottige Meenthe & Brandemeer is het enige wetland dat niet onder de Vogelrichtlijn valt. Van de overige 42 gebieden vallen er 11 alleen onder de Vogelrichtlijn en 31 onder beide richtlijnen. 

Van de 27 EU landen hebben alleen Roemenië en Frankrijk een groter oppervlak aan Ramsar wetlands. Het totale oppervlak aan wetlands in de EU die vallen onder de Conventie bedraagt 8 333 726 ha.

Technische toelichting

Naam van het gegeven

Wetlands in Nederland en de Europese Unie

Omschrijving

Oppervlakte wetlands in landen van de Europese Unie

Verantwoordelijk instituut

Centraal Bureau voor de Statistiek

Berekeningswijze

De lijst en oppervlakken van de wetlandgebieden is overgenomen van de Ramsar List of Wetlands (zie Basistabel). Wetlands zijn watergebieden van internationale betekenis als bedoeld in artikel 2 van de op 2 februari 1971 te Ramsar, Iran, tot stand gekomen overeenkomst betreffende watergebieden van internationale betekenis, in het bijzonder als verblijfplaats van watervogels.

'Wetlands' zijn volgens het Ramsar Verdrag officieel gedefinieerd als: ‘Moerassen, vennen, veen- of plasgebieden, natuurlijk of kunstmatig, blijvend of tijdelijk, met stilstaand of stromend water, zoet, brak of zout, met inbegrip van zeewater, waarvan de diepte bij eb niet meer is dan zes meter'. Hierbij kunnen tevens de aan watergebieden grenzende oever- en kustgebieden en binnen deze gebieden gelegen eilanden of zeewatergebieden dieper dan zes meter bij eb opgenomen worden.

Basistabel

De lijst van wetlands in de wereld die vallen onder de Conventie van Ramsar is opgenomen in de Ramsar List of Wetlands of International Importance. De lijst is bijgewerkt tot en met februari 2024. De lijst van Nederlandse Ramsar gebieden is opgenomen onder download data.

Geografische verdeling

Nederland en landen van de Europese Unie

Verschijningsfrequentie

Jaarlijks, soms tweejaarlijks (afhankelijk van de verschijningsfrequentie van de updates van de Ramsar lijst).

Opmerking

De officiële lijst van Ramsar wijkt in sommige gevallen af van de gegevens op de website van Natura 2000 met betrekking tot het oppervlak per gebied. 

De grootste verschillen betreffen:
Haringvliet - Ramsar 10880, N2000 11196 ha (-316).

Voordelta - Ramsar 92271, N2000 83534 ha (+8737).
Waddenzee - Ramsar 271023, N2000 271771 ha (-748).
Westerschelde & Saeftinghe - Ramsar 43647, N2000 44052 ha (-405).

Om een EU vergelijking mogelijk te maken is voor de Ramsar lijst gekozen.   

Betrouwbaarheidscodering

N.v.t.

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
05
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
02
versie‎
01

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Wetlands van de Conventie van Ramsar, per 2024 (indicator 1509, versie 05,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.