Belasting van het oppervlaktewater per doelgroep, 2004

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

De doelgroep landbouw speelt een bepalende rol bij de belasting van het oppervlaktewater met nutriënten, zware metalen en bestrijdingsmiddelen. Via de rioolwaterzuiveringsinstallaties dragen ook de gezuiverde emissies van consumenten en bedrijven bij. Daarnaast zijn de atmosferische depositie, uitspoeling van natuurgebieden en de emissies door verkeer van belang.

Grote belasting via bodem en lucht

Voor veel stoffen is niet de directe emissie naar het oppervlaktewater de belangrijkste bron, maar de belasting van het oppervlaktewater via de bodem of de lucht. Door uit- en afspoeling van nutriënten, zware metalen en gewasbeschermingsmiddelen wordt het oppervlaktewater belast. Via de lucht zijn atmosferische depositie en drift (verwaaien van bestrijdingsmiddelen bij de toepassing daarvan) van belang.

Belasting door overige bronnen

Het gezuiverde afvalwater, afkomstig van rioolwaterzuiveringsinrichtingen(effluent), de overstorten en de regenwaterriolen zijn voor nutriënten en metalen een belangrijke bron voor de belasting van het oppervlaktewater. In feite weerspiegelt dit de, deels door het zuiveringsproces gereduceerde, indirecte emissies van diverse doelgroepen zoals consumenten en industrie. Voor koper en voor de beide PAK's (poly-aromatische koolwaterstoffen) geldt dat de emissies door scheepvaart en wegverkeer een groot aandeel hebben in de totale belasting.

Emissie door doelgroepen

Er bestaan grote verschillen tussen de grafieken 'belasting'en 'emissies'. Dit komt doordat de belasting via uit- en afspoeling en de directe atmosferische depositie niet meetellen als emissie, maar wel als belasting.
Vanuit de emissies bekeken zijn voor de nutriënten en de zware metalen de doelgroepen Consumenten en, in mindere mate, de Industrie veruit de belangrijkste bronnen. Het grootste deel van deze emissies is indirect ofwel wordt geloosd op het rioolstelsel.
Voor een aantal stoffen, zoals nikkel, cadmium en isoproturon, is ook de post 'indirecte atmosferische depositie' weergegeven als emissie, terwijl dit eigenlijk geen emissie is maar een overdracht. Goed beschouwd leidt dit tot een (geringe) dubbeltelling met luchtemissies (de bronnen van depositie). Dit probleem zal door een andere wijze van presenteren in 2007 worden ondervangen. De indirecte atmosferische depositie betreft het deel van de depositie op de bodem dat afspoelt vanaf verhard of onverhard oppervlak naar oppervlaktewater, of afspoelt van verhard oppervlak naar het rioolstelsel.

Bronnen

  • Emissieregistratie (2006). Jaarcijfers 2004. MNP, Bilthoven; CBS, Voorburg; RIZA, Lelystad; EC-LNV, Den Haag; SenterNovem, Utrecht en TNO-MEP, Apeldoorn. http://www.emissieregistratie.nl.

Relevante informatie

  • Recente cijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden op het Datawarehouse van de Emissieregistratie.

Technische toelichting

Naam van het gegeven
-
Omschrijving
-
Verantwoordelijk instituut
-
Berekeningswijze
-
Basistabel
-
Geografische verdeling
-
Verschijningsfrequentie
-
Opmerking
Aandeel doelgroep Landbouw voor N-totaal en P-totaal: De uit- en afspoeling van stikstof en fosfor vanuit natuurgronden is in de grafiek 'Belasting oppervlaktewater' inbegrepen bij de doelgroep Landbouw.Riolering en waterzuiveringsinstallaties: De gegevens van iolering en waterzuiveringsinstallaties behoren feitelijk tot de doelgroep Actoren in de waterketen, waartoe ook de drinkwatervoorziening wordt gerekend. Omdat Riolering en waterzuiveringsinstallaties in deze doelgroep veruit de grootste bijdrage levert, zijn in de grafieken de cijfers van de drinkwatervoorziening opgenomen bij de restpost 'Overige doelgroepen'.Begrippen belasting en emissie:De emissies naar water omvatten zowel de directe lozingen naar het oppervlaktewater als de indirecte lozingen op het riool vanuit alle mogelijke bronnen. Lozingen op het riool bereiken meestal pas na zuivering het oppervlaktewater; dus indirect. De belasting van het oppervlaktewater omvat alle directe emissies, de effluenten van de rwzi's, de uit- en afspoeling vanuit landbouw- en natuurgronden en de directe atmosferische depositie op oppervlaktewater, exclusief de Noordzee.
Betrouwbaarheidscodering
-

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
24
Bekijk meer Bekijk minder
versie‎
04
versie‎
03

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Belasting van het oppervlaktewater per doelgroep, 2004 (indicator 0085, versie 07,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.