Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, 1990-2003
U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.
Door de toepassing van onder andere driewegkatalysator, oxidatiekatalysator en schonere motoren zijn voor de doelgroep Verkeer en vervoer de emissies naar lucht van de meeste stoffen gedaald. De emissie van kooldioxide neemt nog steeds toe.
Feitelijke emissies en NEC | 1990 | 1995 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | |
miljoen kg | |||||||
Kooldioxide (CO2)1) | 29 400 | 32 200 | 36 500 | 36 700 | 37 300 | 38 100 | |
Wegverkeer | 23 400 | 26 200 | 30 300 | 30 700 | 31 300 | 32 000 | |
w.v. | personenauto's | 15 300 | 17 000 | 18 700 | 18 800 | 19 200 | 19 600 |
lichte bedrijfsvoertuigen | 2 120 | 2 690 | 4 300 | 4 500 | 4 730 | 4 940 | |
zware bedrijfsvoertuigen | 5 750 | 6 310 | 6 930 | 7 020 | 7 100 | 7 170 | |
motorfietsen en bromfietsen | 234 | 272 | 299 | 303 | 318 | 339 | |
Overig verkeer | 3 270 | 3 540 | 3 800 | 3 870 | 3 750 | 3 790 | |
Mobiele werktuigen | 2 540 | 2 340 | 2 410 | 2 210 | 2 260 | 2 500 | |
Zeescheepvaart | 3 850 | 4 300 | 4 770 | 4 910 | 5 040 | 5 210 | |
Distikstofoxide (N2O)1) | 0,9 | 1,6 | 1,6 | 1,6 | 1,6 | 1,6 | |
w.o. | wegverkeer | 0,8 | 1,5 | 1,5 | 1,5 | 1,5 | 1,5 |
Zeescheepvaart | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | |
Methaan (CH4)1) | 7,7 | 5,9 | 4,7 | 4,3 | 4,1 | 4,0 | |
w.o. | wegverkeer | 7,3 | 5,5 | 4,3 | 3,9 | 3,7 | 3,6 |
Zeescheepvaart | 0,1 | 0,1 | 0,2 | 0,2 | 0,2 | 0,2 | |
Stikstofoxiden (NOx) 2) | 350 | 300 | 268 | 258 | 251 | 247 | |
Wegverkeer | 267 | 219 | 184 | 177 | 170 | 163 | |
w.v. | personenauto's | 151 | 109 | 73 | 66 | 60 | 56 |
lichte bedrijfsvoertuigen | 19 | 19 | 21 | 21 | 21 | 21 | |
zware bedrijfsvoertuigen | 97 | 91 | 91 | 90 | 89 | 86 | |
motorfietsen en bromfietsen | 0,2 | 0,3 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | |
Overig verkeer | 50 | 54 | 55 | 55 | 53 | 53 | |
Mobiele werktuigen | 38 | 36 | 35 | 30 | 31 | 35 | |
Zeescheepvaart | 89 | 102 | 116 | 120 | 123 | 127 | |
Zwaveldioxide (SO2)2) | 18 | 18 | 9,3 | 7,2 | 6,6 | 6,9 | |
w.o. | wegverkeer | 13 | 12 | 3,3 | 1,5 | 0,9 | 0,9 |
Zeescheepvaart | 51 | 54 | 67 | 69 | 71 | 73 | |
Koolmonoxide (CO)2) | 786 | 575 | 478 | 446 | 424 | 411 | |
Wegverkeer | 720 | 503 | 401 | 371 | 349 | 335 | |
w.v. | personenauto's | 600 | 403 | 305 | 278 | 256 | 244 |
lichte bedrijfsvoertuigen | 54 | 32 | 24 | 22 | 21 | 19 | |
zware bedrijfsvoertuigen | 25 | 21 | 19 | 19 | 19 | 18 | |
motorfietsen en bromfietsen | 41 | 48 | 52 | 52 | 53 | 54 | |
Overig verkeer | 25 | 32 | 33 | 33 | 32 | 33 | |
Mobiele werktuigen | 24 | 22 | 22 | 19 | 20 | 22 | |
Zeescheepvaart | 16 | 17 | 19 | 20 | 20 | 21 | |
Vluchtige organische stoffen (VOS)2)3) | 202 | 149 | 111 | 105 | 99 | 95 | |
Wegverkeer, verbranding | 140 | 91 | 62 | 57 | 53 | 50 | |
w.v. | personenauto's | 107 | 67 | 43 | 38 | 34 | 32 |
lichte bedrijfsvoertuigen | 11 | 6,7 | 5,0 | 4,7 | 4,6 | 4,2 | |
zware bedrijfsvoertuigen | 9,5 | 6,8 | 4,8 | 4,6 | 4,4 | 4,3 | |
motorfietsen en bromfietsen | 12 | 11 | 10 | 9,5 | 9,7 | 9,7 | |
Wegverkeer, verdamping | 48 | 42 | 36 | 35 | 34 | 32 | |
Overig verkeer | 8,9 | 12 | 9,2 | 9,4 | 8,4 | 8,3 | |
Mobiele werktuigen | 4,3 | 4,0 | 4,0 | 3,5 | 3,6 | 4,0 | |
Zeescheepvaart | 3,2 | 3,5 | 3,6 | 3,8 | 3,9 | 4,0 | |
Fijn stof (PM10)2)4) | 23 | 20 | 17 | 16 | 16 | 16 | |
Wegverkeer, verbranding | 16 | 12 | 8,9 | 8,4 | 8,0 | 7,4 | |
w.v. | personenauto's | 5,8 | 4,2 | 3,2 | 3,0 | 2,9 | 2,7 |
lichte bedrijfsvoertuigen | 4,3 | 3,2 | 2,8 | 2,7 | 2,5 | 2,3 | |
zware bedrijfsvoertuigen | 5,4 | 4,2 | 2,8 | 2,6 | 2,5 | 2,4 | |
motorfietsen en bromfietsen | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | |
Wegverkeer, slijtage | 2,5 | 2,8 | 3,2 | 3,2 | 3,3 | 3,3 | |
Overig verkeer | 1,9 | 2,0 | 2,1 | 2,1 | 2,0 | 2,0 | |
Mobiele werktuigen | 3,3 | 3,1 | 3,0 | 2,6 | 2,6 | 2,9 | |
Zeescheepvaart | 7,3 | 8,2 | 9,5 | 9,8 | 10 | 10 | |
Bron: CBS (2005), Emissieregistratie (2005). | CBS/MNC/mei05/0128 | ||||||
1) Feitelijke emissies. 2) Emissies volgens NEC-richtlijn. 3) Emissies door zowel verbranding als verdamping, exclusief methaan. 4) Emissies door zowel verbranding als slijtage van bandenm remmen, wegdek en bovenleidingen. N.B. Alle totalen zijn exclusief zeescheepvaart. |
Ontwikkeling emissie koolmonoxide en vluchtig organische stoffen
Sinds 1990 zijn de emissies van koolmonoxide en vluchtige organische stoffen (VOS) met 50% verminderd. Dit is voornamelijk toe te schrijven aan de stapsgewijs aangescherpte Europese emissie-eisen voor de typekeuring van motorvoertuigen. De eisen voor de kwaliteit van de uitlaatgassen hebben uiteindelijk geresulteerd in de toepassing van driewegkatalysatoren bij personen- en bestelauto's op benzine en LPG. Nieuwe diesel-personenauto's worden vanaf 1996 uitgerust met een oxidatiekatalysator. Bij diesel-bestelauto's vindt dit plaats vanaf 2000. De eisen met betrekking tot de verdamping van benzine uit het brandstofsysteem van voertuigen hebben geleid tot het inbouwen van koolstoffilters vanaf 1989. Tussen 1990 en 2003 zijn de (VOS)-verdampingsemissies met 30% verminderd.
Ontwikkeling kooldioxide-emissie
Tussen 1990 en 2003 heeft de groei van de kooldioxide-emissie door het wegverkeer gelijke tred gehouden met de groei van het aantal voertuigkilometers. Dit betekent dat wegvoertuigen gemiddeld in deze periode niet zuiniger zijn geworden.
Ontwikkeling emissie stikstofoxiden
Na een lichte stijging in de jaren tachtig daalt de emissie van stikstofoxiden vanaf 1990 door enerzijds het gebruik van driewegkatalysatoren in personen- en bestelauto's en anderzijds de toepassing van steeds schonere dieselmotoren met uitlaatgasrecirculatie (EGR). Dit laatste is vooral van belang bij zware bedrijfsvoertuigen. Ten opzichte van 1990 is de emissie van stikstofoxiden door het wegverkeer met 40% gedaald.
Ontwikkeling emissie fijn stof
Bijna 80% van de emissie van fijn stof door verkeer en vervoer ontstaat bij de verbranding van dieselolie ('dieselrook'); de overige 20% is bijna geheel afkomstig uit slijtage van wegdek, banden, remvoeringen en bovenleidingen. De emissie van fijn stof door het wegverkeer is in de periode 1990-2003 met 40% afgenomen. Dit is voornamelijk te danken aan schonere dieselmotoren in zware bedrijfsvoertuigen. Bij een aantal automerken wordt bij modellen met een dieselmotor een roetfilter toegepast om de emissie van fijn stof terug te dringen. Ook de ter bestrijding van stikstofoxiden toegepaste uitlaatgasrecirculatie heeft een verlagend effect op de emissie van fijn stof.
Ontwikkeling emissie zwaveldioxide en loodverbindingen
De emissies van loodverbindingen en zwaveldioxide door het wegverkeer zijn in de loop der jaren drastisch verminderd. Dit is een gevolg van het door wettelijke maatregelen afgedwongen gebruik van loodvrije benzine en laagzwavelige dieselolie. Een uitzondering hierop vormen de emissies van zwaveldioxide door zeeschepen. Deze zijn tussen 1990 en 2003 met ruim 40% gestegen. Het aandeel door verkeer en vervoer in de totale zwaveldioxide-emissie in Nederland bedraagt bijna 60%. Driekwart hiervan betreft emissies door de zeevaart op het Nederlands deel van het continentaal plat (NCP).
De emissie van loodverbindingen door voertuigen is verwaarloosbaar geworden.
Ontwikkeling emissie distikstofoxide
De emissie van distikstofoxide neemt sinds 2000 licht af. Dit komt door de invoering van de nieuwste generatie katalysatoren. Ook de emissies door zware bedrijfsvoertuigen (diesel) nemen af doordat EURO3-motoren aanmerkelijk minder distikstofoxide produceren dan hun voorgangers.
Oorzaken van emissies
Bronnen
- CBS (2005). StatLine: Luchtverontreiniging, emissies door mobiele bronnen. CBS, Voorburg/Heerlen.
- Emissieregistratie (2005). Jaarcijfers 2003. MNP, Bilthoven; CBS, Voorburg; RIZA, Lelystad; EC-LNV, Den Haag; SenterNovem, Utrecht en TNO-MEP, Apeldoorn. http://www.emissieregistratie.nl.
- Klein, J., et al. (2004). Methoden voor de berekening van de emissies door mobiele bronnen in Nederland t.b.v. Emissiemonitor, jaarcijfers 2001 en ramingen 2002. Rapportagereeks MilieuMonitor 13. Taakgroep Verkeer en Vervoer, Emissieregistratie-RIVM, Bilthoven.
Relevante informatie
- Meer gegevens over de emissies van mobiele bronnen vindt u in StatLine (CBS) en het Datawarehouse (Emissieregistratie).
Technische toelichting
- Naam van het gegeven
- -
- Omschrijving
- -
- Verantwoordelijk instituut
- -
- Berekeningswijze
- -
- Basistabel
- -
- Geografische verdeling
- -
- Verschijningsfrequentie
- -
- Opmerking
- Er is een verschil in de berekening van de broeikasgasemissies volgens de IPCC en de feitelijke emissies zoals deze in deze indicator worden vermeld. De IPCC-emissies door wegverkeer worden berekend op basis van de afzet van motorbrandstoffen; de feitelijke emissies worden berekend op basis van het aantal voertuigkilometers op Nederlandsgrondgebied.De methodiek voor de berekening van de emissies door mobiele bronnen wordt jaarlijks aangepast. De meest recente methodiekbeschrijving geeft het rapport Klein, J., et al. (2004).
- Betrouwbaarheidscodering
- -
Archief van deze indicator
Bekijk meer Bekijk minder
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, 1990-2003 (indicator 0128, versie 07,