Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, 1990-2004

U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link bekijken.

Door de toepassing van onder andere driewegkatalysator, oxidatiekatalysator en schonere motoren zijn voor de doelgroep Verkeer en vervoer de emissies naar lucht van de meeste stoffen gedaald. De emissie van kooldioxide neemt nog steeds toe.

IPCC en NEC199019952000200220032004*
       
 miljoen kg    
Broeikasgassen1)      
Kooldioxide (CO2)1)27 80031 00034 20035 20035 70036 100
 wegverkeer25 50028 60031 70032 90033 40033 800
 overig verkeer2 3002 4002 5002 3002 3002 300
       
Distikstofoxide (N2O)1)0,921,61,61,61,61,6
w.o.wegverkeer0,871,51,51,61,51,6
 overig verkeer0,050,00,10,00,00,0
       
Methaan (CH4)1)7,65,84,23,83,63,4
w.o.wegverkeer7,55,64,03,73,43,2
 overig verkeer0,180,180,190,180,170,17
       
Verzurende en grootschalige emissies 2)      
Zwaveldioxide (SO2)2)18189,36,66,96,9
w.o.wegverkeer13123,30,900,920,94
 overig verkeer3,13,33,43,23,33,3
 mobiele werktuigen2,72,62,62,52,72,7
       
Stikstofoxiden (NOx) 2)350300268251247238
w.v.wegverkeer261211178166159152
 overig verkeer505455535354
 mobiele werktuigen383635313532
       
Ammoniak (NH3) 2)0,902,092,512,572,582,57
w.v.wegverkeer0,882,072,492,552,562,55
 overig verkeer0,010,010,010,010,010,01
 mobiele werktuigen0,010,010,010,010,010,01
       
Vluchtige organische stoffen (VOS)2)3)202149111999589
w.v.wegverkeer18913398878376
 overig verkeer8,911,89,28,48,38,3
 mobiele werktuigen4,34,04,03,64,03,9
       
Fijn stof (PM10)2)232017161615
w.v.wegverkeer181412111110
 overig verkeer1,92,02,12,02,02,0
 mobiele werktuigen3,33,13,02,62,82,6
       
Koolmonoxide (CO)2) 4)786575478424411385
w.v.wegverkeer737521422371356331
 overig verkeer253233323333
 mobiele werktuigen242222202221
       
Bron: CBS, Emissieregistratie.CBS/MNC/okt05/0128
1) Emissies conform de IPCC-richtlijnen
2) Emissies conform NEC-richtlijn.
3) Vluchtige organische stoffen, exclusief methaan
4) Geen verzurende stof; berekend conform de NEC-richtlijn.
N.B. Alle totalen zijn exclusief zeescheepvaart.

Ontwikkeling emissie koolmonoxide en vluchtig organische stoffen

Sinds 1990 zijn de emissies van CO en VOS met meer dan 50% verminderd. Dit is voornamelijk toe te schrijven aan de stapsgewijs aangescherpte Europese emissie-eisen voor de typekeuring van motorvoertuigen. De eisen voor de kwaliteit van de uitlaatgassen hebben uiteindelijk geresulteerd in de toepassing van driewegkatalysatoren bij personen- en bestelauto's op benzine en LPG. Nieuwe diesel-personenauto's worden vanaf 1996 uitgerust met een oxidatiekatalysator. Bij diesel-bestelauto's vindt deze toepassing plaats vanaf 2000. De eisen met betrekking tot de verdamping van benzine uit het brandstofsysteem van voertuigen hebben geleid tot het inbouwen van koolstoffilters vanaf 1989. Tussen 1990 en 2004 zijn de (VOS)-verdampingsemissies van het wegverkeer met bijna 40% verminderd.

Ontwikkeling kooldioxide-emissie

Tussen 1990 en 2004 heeft de groei van de CO2-emissie door het wegverkeer nagenoeg gelijke tred gehouden met de groei van het aantal voertuigkilometers.

Ontwikkeling emissie stikstofoxiden

Na een lichte stijging in de jaren tachtig daalt de emissie van NOx vanaf 1990 door enerzijds het gebruik van driewegkatalysatoren in personen- en bestelauto's en anderzijds de toepassing van steeds schonere dieselmotoren met uitlaatgasrecirculatie (EGR). Dit laatste is vooral van belang bij zware bedrijfsvoertuigen. Ten opzichte van 1990 is de emissie van NOx door het wegverkeer met ruim 40% gedaald.

Ontwikkeling emissie fijn stof

Bijna 80% van de emissie van fijn stof door verkeer en vervoer ontstaat bij de verbranding van dieselolie ('dieselrook'); de overige 20% is voornamelijk afkomstig uit slijtage van wegdek, banden, remvoeringen en bovenleidingen. De emissie van fijn stof door het wegverkeer is in de periode 1990-2004 met ruim 40% afgenomen. Dit is vooral te danken aan schonere dieselmotoren in zware bedrijfsvoertuigen. Bij een aantal automerken wordt bij modellen met een dieselmotor een roetfilter toegepast om de emissie van fijn stof terug te dringen. Ook de ter bestrijding van NOx toegepaste uitlaatgasrecirculatie heeft een verlagend effect op de emissie van fijn stof.

Ontwikkeling emissie zwaveldioxide en loodverbindingen

De emissies van loodverbindingen en SO2 door het wegverkeer zijn in de loop der jaren drastisch verminderd. Dit is een gevolg van het door wettelijke maatregelen afgedwongen gebruik van loodvrije benzine en laagzwavelige dieselolie. Een uitzondering hierop vormen de emissies van zwaveldioxide door zeeschepen. Deze zijn tussen 1990 en 2004 met ruim 40% gestegen. Het aandeel door verkeer en vervoer in de totale zwaveldioxide-emissie in Nederland bedraagt bijna 60%. Driekwart hiervan betreft emissies door de zeevaart op het Nederlands deel van het continentaal plat (NCP), 15% komt van de zeevaart in de havens en minder dan 10% van het overige verkeer. N.B. De emissies door de zeevaart worden niet meegenomen in de 'NEC-cijfers'.
De emissie van loodverbindingen door voertuigen is verwaarloosbaar geworden.

Ontwikkeling emissie distikstofoxide

De emissie van N2O neemt sinds 2000 licht af. Dit komt door de invoering van de nieuwste generatie katalysatoren. Ook de emissies door zware bedrijfsvoertuigen (diesel) nemen af doordat EURO3-motoren aanmerkelijk minder N2O produceren dan hun voorgangers.

Oorzaken van emissies

Bronnen

Relevante informatie

  • Meer gegevens over de emissies van mobiele bronnen vindt u in StatLine (CBS) en het Datawarehouse (Emissieregistratie).

Technische toelichting

Naam van het gegeven
-
Omschrijving
-
Verantwoordelijk instituut
-
Berekeningswijze
-
Basistabel
-
Geografische verdeling
-
Verschijningsfrequentie
-
Opmerking
Er is een verschil in de berekening van de broeikasgasemissies volgens de IPCC en de emissies van verzurende en overige stoffen volgens de NEC-richtlijn. De IPCC-emissies door wegverkeer worden berekend op basis van de afzet van motorbrandstoffen; de NEC-emissies worden berekend op basis van het aantal voertuigkilometers op Nederlands grondgebied.De methodiek voor de berekening van de emissies door mobiele bronnen wordt jaarlijks aangepast. De meest recente methodiekbeschrijving geeft het rapport Klein, J., et al. (2004). Momenteel is een (Engelstalige) actualisatie in voorbereiding.
Betrouwbaarheidscodering
-

Archief van deze indicator

Actuele versie
versie‎
37
Bekijk meer Bekijk minder

Referentie van deze webpagina

CBS, PBL, RIVM, WUR (2024). Emissies naar lucht door verkeer en vervoer, 1990-2004 (indicator 0128, versie 08,

) www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.