Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2012
Voor de nutriënten en de zware metalen wordt tussen de 50 en 90 procent van de landelijke emissie veroorzaakt door de huishoudens. Het grootste deel wordt geloosd op het riool, de bijdrage aan de landelijke belasting van het oppervlaktewater is laag, behalve bij lood.
Kleine bijdrage aan landelijke belasting van het oppervlaktewater...
De bijdrage van huishoudens aan de belasting van het oppervlaktewater is zeer gering en wordt voornamelijk veroorzaakt door lozingen vanuit een klein aantal huishoudens dat niet op het riool is aangesloten.
...behalve voor lood
De emissies door het verlies van lood in de hengelsport en het gebruik van loden jachthagel worden met ingang van het registratiejaar 2012 toebedeeld aan de doelgroep huishoudens en niet meer aan de doelgroep landbouw. De bijdrage vanuit huishoudens aan de landelijke belasting van lood is hierdoor bijna 60% en is gestegen ten opzichte van 1990.
Grote bijdrage aan emissies
Huishoudens lozen voornamelijk op het rioolstelsel. Daarom is de bijdrage aan de landelijke emissies naar riool en oppervlaktewater voor de hier gepresenteerde stoffen hoog (50-90%, zie figuur 'emissies'). Door de toename in de bevolking blijven de emissies vanuit huishoudens geleidelijk stijgen.
Belasting via rioolstelsel
Het grootste deel van de emissies wordt via het riool afgevoerd naar de rioolwaterzuiveringsinstallaties, waar het water wordt gezuiverd. Uiteindelijk belandt slechts een veel kleiner deel van deze emissies in het oppervlaktewater. Voor de hier gepresenteerde stoffen varieert dit van 10-20% (fosfor, koper, chroom, zink, lood) tot 20-40% (stikstof, cadmium). De verontreiniging die als effluent van de rwzi's en via de overstorten en regenwaterriolen in het water komt, telt mee als belasting van het oppervlaktewater maar wordt beschouwd als een overdracht van het compartiment riolering en waterzuivering naar het milieucompartiment oppervlaktewater.
- Capaciteit van afvalwaterzuiveringsinstallaties, 1980-2017
- Belasting van het oppervlaktewater naar herkomst, 2020
Achterliggende bronnen
Voor de meeste stoffen is vanuit huishoudens de grootste bron het huishoudelijk afvalwater. Daarnaast spelen de corrosie van zinken daken en dakgoten en de corrosie van loden stroken en slabben van woningen een grote rol. Voor koper geldt dat het afsteken van consumentenvuurwerk in belangrijke mate bijdraagt aan de emissie. Een belangrijke bron voor emissies van zink en fosfor is het gebruik van vaatwasblokjes. Voor lood is de grootste bron het gebruik van lood in de hengelsport en de jacht.
Referenties
- Emissieregistratie (2014). Jaarcijfers 2012. RIVM, Bilthoven; PBL, Bilthoven; CBS, Den Haag; RWS-Waterdienst, Lelystad; Alterra, Wageningen; RWS-Leefomgeving, Utrecht; Deltares, Utrecht, RVO, Utrecht en TNO, Utrecht. http://www.emissieregistratie.nl.
Relevante informatie
- Belasting van het oppervlaktewater naar herkomst, 2020
- Recente cijfers en beschrijvingen van gehanteerde berekeningswijzen (meta-informatie) kunnen in detail bekeken worden op de website van de Emissieregistratie.
Technische toelichting
Naam van het gegeven
Belasting van het oppervlaktewater door consumenten
Omschrijving
Een klein aantal huishoudens is niet op het riool aangesloten en zorgt voor een geringe belasting van het oppervlaktewater. De meeste emissies van consumenten worden geloosd op het rioolstelsel. In de totale emissies naar oppervlaktewater en riool hebben de huishoudens voor de meeste stoffen de grootste bijdrage.
Verantwoordelijk instituut
Centraal Bureau voor de Statistiek, in samenwerking met de Emissieregistratie (Rijksinstituut voor de Volksgezondheid en Milieuhygiëne, Planbureau voor de Leefomgeving, Centraal Bureau voor de Statistiek, Rijkswaterstaat-Rijkswaterstaat-Leefomgeving, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, TNO)
Berekeningswijze
Voor een uitgebreide beschrijving van de berekeningsmethoden wordt verwezen naar de methodebeschrijvingen op de website van de Emissieregistratie
Basistabel
Alle data opvraagbaar op Emissieregistratie
Geografisch verdeling
Nederland, provincie, stroomgebied, waterschap, afwateringseenheid
Andere variabelen
Belasting oppervlaktewater, bodememissies, emissies oppervlaktewater, luchtemissies, luchtemissies volgens IPCCIn totaal circa 300 stoffenCirca 1600 emissieoorzaken en circa 1000 (individuele) puntbronnen
Verschijningsfrequentie
In mei definitieve cijfers t-2
Achtergrondliteratuur
Methoden: op de website van Emissieregistratie achter Overzicht documentenBegrippen: op de website van Emissieregistratie achter Begrippenlijst
Opmerking
Voor nadere uitleg over de begrippen emissies en belasting: zie: Belasting van en emissies naar water: begrippen en definities
Betrouwbaarheidscodering
Complex, zie factsheet 'Huishoudelijk afvalwater' op de website van de Emissieregistratie achter 'Overzicht documenten'.
Archief van deze indicator
- Belasting van het oppervlaktewater door consumenten, 1990-2020 (actuele versie , 03 nov 2022 )
- Belasting van het oppervlaktewater door consumenten, 1990-2019 (v22 , 26 jan 2022 )
- Belasting van het oppervlaktewater door consumenten, 1990-2018 (v21 , 08 okt 2020 )
- Belasting van het oppervlaktewater door consumenten, 1990-2017 (v20 , 01 okt 2019 )
- Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2016 (v19 , 27 sep 2018 )
- Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2015 (v18 , 02 okt 2017 )
- Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2014 (v17 , 20 jul 2016 )
- Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2013 (v16 , 07 okt 2015 )
- Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2012 (v15 , 17 nov 2014 )
- Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2011 (v14 , 20 aug 2013 )
- Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2010 (v13 , 01 nov 2012 )
- Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2009 (v12 , 27 okt 2011 )
- Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2008 (v11 , 29 sep 2010 )
- Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2007 (v10 , 14 aug 2009 )
- Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2006 (v09 , 18 jul 2008 )
- Belasting van het oppervlaktewater door consumenten, 1990-2005 (v08 , 03 jul 2007 )
- Belasting van het oppervlaktewater door consumenten, 1990-2004 (v07 , 27 jun 2006 )
- Belasting van het oppervlaktewater door consumenten, 1990-2003 (v06 , 15 dec 2005 )
- Emissies naar water door consumenten, 1990-2002 (v05 , 18 mei 2004 )
- Emissies naar water door consumenten, 1990-2001 (v04 , 12 sep 2003 )
- Emissies naar water door consumenten, 1990-2001 (v03 , 16 sep 2002 )
Referentie van deze webpagina
CBS, PBL, RIVM, WUR (2014). Belasting van het oppervlaktewater door huishoudens, 1990-2012 (indicator 0139, versie 15 , 17 november 2014 ). www.clo.nl. Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), Den Haag; PBL Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag; RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Bilthoven; en Wageningen University and Research, Wageningen.
